Forma Pfaffa

Forma Pfaffa (wyrażenie Pfaffa) – rodzaj formy różniczkowej. Forma różniczkowa nosi nazwę formy Pfaffa, jeżeli jest wyrażona wzorem

$\delta P=\sum _{i=1}^{n}f_{i}dx_{i},$

gdzie $f_{i}(x_{1},x_{2},\dots ,x_{n})$ są funkcjami $n$ zmiennych $x_{i}.$

W ogólnym przypadku forma Pfaffa nie musi być różniczką zupełną. Wynika stąd, że całka z niej zależy od drogi całkowania. W szczególności całka po drodze zamkniętej nie musi równać się $0{:}$

$\oint \delta P=\oint \sum \limits _{i=1}^{n}{f_{i}}dx_{i}\not \equiv 0.$

W termodynamice

W termodynamice forma Pfaffa służy do oznaczania zmian wielkości, które nie są funkcjami parametrów stanu (nie mają różniczki zupełnej). Do takich wielkości należy ciepło i praca.

Zobacz też

• pochodna zupełna
• pochodna kowariantna
• różniczka zupełna