Xylopia
Xylopia L. – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae Juss.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się co najmniej 109 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy aż 89 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych)[4]. Występuje naturalnie w klimacie równikowym całego świata[5]. Gatunkiem typowym jest X. frutescens Aubl., wcześniej niewłaściwie oznaczanym jako X. muricata Vell.[3]
 Xylopia aromatica | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Xylopia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Xylopia L. Syst. Nat. ed. 10. 1241, 1250, 1378. 7 Jun 1759 (nom. cons.)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
X. frutescens Aubl.[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Zimozielone drzewa lub krzewy[6].
- Liście
- Są pojedyncze. Liść na brzegu jest całobrzegi[6].
- Kwiaty
- Promieniste, obupłciowe, pojedyncze lub zebrane w pęczkach. Rozwijają się w kątach pędów. Działki kielicha są 3, mniej lub bardziej zrośnięte u podstawy. Mają 6 płatków ułożonych w dwóch rzędach. Są mniej lub bardziej zrośnięte u podstawy. W czasem stają się mniej lub bardziej zdrewniałe. Płatki zewnętrzne są większe niż wewnętrzne. Pręciki są liczne[6].
Systematyka
edytuj
.jpg)
- Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
Rodzaj wraz z całą rodziną flaszowcowatych w ramach rzędu magnoliowców wchodzi w skład jednej ze starszych linii rozwojowych okrytonasiennych określanych jako klad magnoliowych[2].
- Lista gatunków[4]
Zastosowanie
edytujRoślina ma zastosowanie jako surowiec drzewny. Ponadto owoce bywają wykorzystywane jako przyprawa. Lokalnie ma zastosowanie w medycynie ludowej. Zawiera alkaloidy, które w Amazonii są używane jako środki nasenne. Gatunek Xylopia aethiopica dawniej był często stosowany w Europie, obecnie wykazano jego działanie przeciwmalaryczne. Z kolei gatunek Xylopia brasiliensis jest źródłem pieprzu – zawiera piperynę[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
- ↑ a b c d Xylopia. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2009-06-01]. (ang.).
- ↑ a b Xylopia. The Plant List. [dostęp 2015-06-15]. (ang.).
- ↑ a b D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 761. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
- ↑ a b c Xylopia. Plantes & botanique. [dostęp 2015-07-07]. (fr.).