Yan Lianke

chiński pisarz

Yan Lianke (chiń. 阎连科, ur. 24 sierpnia 1958 w prowincji Henan) – chiński pisarz, laureat Nagrody Franza Kafki.

Yan Lianke
阎连科
Zdjęcie portretowe mężczyzny w średnim wieku, o owalnej twarzy i krótkich, ciemnych włosach.
Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1958[1]
prowincja Henan

Narodowość

chińska

Dziedzina sztuki

literatura

Nagrody

Nagroda Franza Kafki

Życiorys edytuj

Urodził się w 1958 roku w ubogim regionie prowincji Henan, w rodzinie rolników. Ze względu na brak środków na studia, zaciągnął się do wojska, dla którego zaczął pisać teksty propagandowe[2]. Jego dzieła zdobyły popularność i wyróżnienia krajowe, jednak z czasem zaczęły pojawiać się zarzuty wobec jego twórczości ze względu na pojawiające się treści polityczne i seks. W rezultacie w 2004 roku został wydalony z wojska[3]. Pracował na uniwersytecie Renmin, z którym związany jest do dziś[3].

Jest autorem licznych powieści, dziesięciu zbiorów opowiadań, a także esejów i krytyki literackiej[2]. Jego twórczość wyróżniono w kraju m.in. Nagrodą Literacką im. Lu Xuna (2000) i Nagrodą Literacką im. Lao She (2004)[4], lecz dwie z jego powieści zostały zakazane, a sam autor przez trzy lata nie mógł uzyskać paszportu i opuścić kraju[2]. W 2006 roku po raz pierwszy jego twórczość ukazała się za granicą, gdzie wkrótce została doceniona przez krytykę[3]: Yan Lianke otrzymał m.in. Nagrodę Franza Kafki (2014) oraz nominacje do Nagrody Księcia Asturii (2011), The Man Booker International Prize (2013) i Magnesia Litera (2014)[4].

W swojej twórczości opisuje chińską wieś. Twierdzi, że sam realizm nie wystarcza, by opisać wielowarstwową rzeczywistość Chin, więc sięga po „mito-realizm” – własną formę realizmu magicznego[3]. Mówi, że pisze o chorobach, ponieważ otaczały go w dzieciństwie. Jego powieść Sen wioski Ding oparta jest na prawdziwej historii wybuchu epidemii AIDS w rodzinnej prowincji Henan wkrótce po tym, gdy autor zaciągnął się do wojska. Choroba rozpowszechniła się poprzez rządowe banki krwi, w których mieszkańcy wsi oddawali krew, a pogorszyła nieudolna próba ukrycia problemu[3]. Powieść zekranizowano w 2011 roku[4].

Mieszka w Pekinie[3].

Twórczość po polsku edytuj

Opowiadania edytuj

  • Porzucona ręka. „Monde Diplomatique: miesięcznik społeczno-polityczny”. 9, 2014. ISSN 1895-4839. 

Powieści edytuj

  • Sen wioski Ding. Joanna Krenz (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 2019. ISBN 978-83-06-03575-9.
  • Kroniki Eksplozji. Joanna Krenz (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 2019. ISBN 978-83-66272-83-5.
  • Czteroksiąg. Katarzyna Sarek (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020. ISBN 978-83-8196-069-4.
  • Całusy Lenina. Katarzyna Sarek (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020. ISBN 978-83-8196-160-8.
  • Dzień, w którym umarło słońce. Joanna Krenz (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 2022. ISBN 978-83-8196-348-0.
  • Sutra Serca. Joanna Krenz (tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy, 2023. ISBN 978-83-8196-514-9.

Przypisy edytuj

  1. https://lubimyczytac.pl/autor/80743/yan-lianke
  2. a b c Eric Abrahamsen, Yan Lianke [online], Paper Republic [dostęp 2020-11-25] (ang.).
  3. a b c d e f Yuan Yang, Yan Lianke: ‘Propaganda is a nuclear bomb’, „Financial Times”, 3 kwietnia 2020 [dostęp 2020-11-27] (ang.).
  4. a b c Yan Lianke [online], The Susijn Agency [dostęp 2020-11-27] (ang.).