Sebastes

(Przekierowano z Zalopyr)

Sebastesrodzaj morskich ryb zaliczanych do skorpenokształtnych z rodziny Sebastidae[2], czasami klasyfikowanej jako podrodzina Sebastinae w obrębie skorpenowatych (Scorpaenidae)[3]. Obejmuje około 110 gatunków. Niektóre z nich należą do najdłużej żyjących kręgowców na Ziemi. Wiele gatunków ma duże znaczenie gospodarcze.

Sebastes[1]
Cuvier, 1829
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – Sebastes nebulosus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

skorpenokształtne

Rodzina

Sebastidae

Rodzaj

Sebastes

Typ nomenklatoryczny

Perca norvegica Ascanius, 1772

Systematyka

edytuj

Rodzaj Sebastes został ustalony przez Cuviera w 1829 dla Perca norvegica i prowizorycznie zaliczony do skorpenokształtnych. Jego pozycja w systematyce ryb nie jest pewna, ponieważ łączy wiele cech z okoniokształtnymi, a filogeneza skorpenokształtnych jest słabo poznana[4].

Występowanie

edytuj

Większość ryb z tego rodzaju zasiedla chłodne wody północno-wschodniego Pacyfiku[3][5] (ponad 65 gatunków), część występuje w północno-zachodnim Pacyfiku (27 gatunków), 7 w Zatoce Kalifornijskiej, 4 gatunki rozsiedliły się poprzez Arktykę[5] do północnego Oceanu Atlantyckiego, a 2 znane są z półkuli południowej[6].

Są to zarówno ryby głębokowodne (do 3000 m p.p.m.) oraz przebywające w wodach przybrzeżnych[5].

Charakterystyka

edytuj

Budową ciała przypominają okoniokształtne, z którymi skorpenokształtne są blisko spokrewnione. Ciało krępe, dość wysokie, płetwa grzbietowa dwudzielna, z przednią częścią ciernistą. Trzy pierwsze promienie płetwy odbytowej tworzą ostre kolce. Na pokrywach skrzelowych obecne liczne zadziory[5]. Najmniejsze gatunki (Sebastes viviparus) osiągają ok. 35 cm, największe (Sebastes norvegicus) do około 1 m długości[5].

Są rybami długowiecznymi, Sebastes aleutianus może dożyć do 200 lat.

Żywią się skorupiakami i drobnymi rybami. Są jajożyworodne[3].

Zagrożenia

edytuj

Ze względu na wysoko cenione mięso ryby z rodzaju Sebastes są poławiane w dużych ilościach gospodarczo i przez wędkarzy. Ponieważ rosną wolno i późno osiągają dojrzałość płciową populacja wielu gatunków drastycznie się zmniejsza.

Klasyfikacja

edytuj

Gatunki zaliczane do tego rodzaju[2]:

Gatunkiem typowym jest Perca norvegica (=S. norvegicus)[2].

Przypisy

edytuj
  1. Sebastes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c R. Fricke, W. N. Eschmeyer, R. van der Laan (eds): Catalog of Fishes: genera, species, references (electronic version). California Academy of Sciences. [dostęp 2018-12-01]. (ang.).
  3. a b c J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.). 
  4. Arthur Kendall. An historical review of Sebastes taxonomy and systematics. „Marine Fisheries Review”. 62 (2), 2000. (ang.). 
  5. a b c d e Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
  6. J.R. Hyde, R.D. Vetter. The origin, evolution, and diversification of rockfishes of the genus Sebastes (Cuvier). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 44 (2), s. 790–811, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.12.026. (ang.). 
  7. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  8. a b c d e f g h i j k l m n o Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
  9. a b c G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  10. Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973