Zasłonak morelowy (Cortinarius armeniacus (Schaeff.) Fr. – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1]

Zasłonak morelowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak morelowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius armeniacus (Schaeff.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 304 (1838)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1774 Jacob Christian Schäffer nadając mu nazwę Agaricus armeniacus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1838 Elias Magnus Fries, przenosząc go do rodzaju Cortinarius[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:

  • Agaricus armeniacus Schaeff. 1774
  • Cortinarius armeniacus (Schaeff.) Fr. 1838, var. armeniacus
  • Cortinarius armeniacus var. badius Soop 1993
  • Hydrocybe armeniaca (Schaeff.) Wünsche 1877

Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1981 r.[3].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 3-7 cm, kształt u młodych owocników stożkowaty, później łukowaty, w końcu rozpostarty z tępym garbem. Brzeg kapelusza jest gładki, ostry, początkowo podwinięty. U młodych owocników zwisają z niego pozostałości białej zasnówki. Kapelusz jest słabo higrofaniczny. W stanie wilgotnym ma barwę intensywnie pomarańczowobrązową, w stanie suchym ochrowożółtą. Młode owocniki często są białawe[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, szerokie. U młodych owocników są jasnoochrowobrązowe, u starszych rdzawobrązowe. Na ostrzach znajdują się delikatne, białawe włókna[4].

Trzon

Wysokość 4-9 cm, grubość 7-14 mm, kształt walcowaty lub maczugowaty, u podstawy maczugowato poszerzony do 25 mm. Jest pełny i sprężysty. Powierzchnia początkowo jasnobrązowa z delikatnymi, białymi włókienkami, później naga[4].

Miąższ

Cienki, o barwie od białawej do jasnobrązowej. Smak łagodny, zapach owocowy[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Występuje w Ameryce Północnej i w Europie[5].

Rośnie na ziemi, w lasach iglastych i mieszanych na kwaśnych glebach, szczególnie pod świerkami. Owocniki wytwarza od sierpnia do listopada[3].

Znaczenie edytuj

Żyje w mikoryzie z drzewami[3]. W niektórych atlasach grzybów jest uważany za grzyb niejadalny[4], w Rosji jednak jest grzybem jadalnym[6].

Gatunki podobne edytuj

Zasłonak nerkowaty (Cortinarius renidens). Ma podobne ubarwienie, ale jest bardziej higrofaniczny i na trzonie posiada resztki żółtej zasnówki[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2015-04-10].
  2. Species Fungorum. [dostęp 2015-01-10]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2015-04-08].
  6. Eric Boa: Wild edible fungi: A global overview of their use and importance to people. FAO, 2004, seria: Non-wood Forest Products 17. ISBN 92-5-105157-7.