Zasłonak nerkowaty

Zasłonak nerkowaty (Hygronarius renidens (Fr.) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Zasłonak nerkowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

Hygronarius

Gatunek

zasłonak nerkowaty

Nazwa systematyczna
Hygronarius renidens (Fr.) Niskanen & Liimat.
Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [24] (2022)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Cortinarius renidens. W 2022 r. Tuula Niskanen i Kare Liimatainen przenieśli go do rodzaju Aureonarius[1].

Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1981 r.[2]. Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 1,5–5 cm, za młodu stożkowaty, potem dzwonkowaty, łukowaty, w końcu płasko rozpostarty z tępym garbem. Powierzchnia gładka, jedwabiście błyszcząca i higrofaniczna; w stanie suchym ma barwę od pomarańczowobrązowej do marchewkowej, w stanie wilgotnym jest czerwonobrązowa, przy brzegu jasnopomarańczowa[3]. Brzeg gładki, często falisty i popękany[4].

Blaszki

Szeroko przyrośnięte, szerokie, początkowo jasnoochrowe, potem cynamonowobrązowe. Ostrza gładkie, miejscami białawe[3].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 0,5–1 cm, walcowaty, o nieco tylko pogrubionej podstawie, początkowo pełny, potem pusty, sprężysty. Powierzchnia o barwie jasnobrązowej z rzadkimi resztkami żółtej osłony[3].

Miąższ grzyba

Cienki, w stanie suchym żółtoochrowy, w stanie wilgotnym czerwonobrązowy. Smak łagodny, zapach niewyraźny[3].

Zarodniki

Elipsoidalne, o rozmiarach 6–7 × 4,5–5,5 μm, słabo brodawkowane[4].

Gatunki podobne"

Dzięki jasnemu, pomarańczowo-brązowemu kapeluszowi gatunek ten dość wyróżnia się wśród innych zasłonaków. Jego charakterystyczną cechą jest także słabo rozwinięta osłona, czasami w ogóle niedostrzegalna[4]. Nieco podobny jest zasłonak morelowy (Cortinarius armeniacus)[3].

Występowanie i siedlisko edytuj

Znane są jego stanowiska w Europie, Ameryce Północnej i Tanzanii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski (jako Cortinarius phoeniceus) do 2003 r. podano 3 stanowiska[2].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w lasach iglastych na kwaśnych glebach pod świerkiem pospolitym. Owocniki wytwarza od lipca do października[3].

Grzyb niejadalny[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15] (ang.).
  2. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c d e f g Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  4. a b c Cortinarius renidens Fries 1838 [online] [dostęp 2018-01-17].
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-01-17].