Zasłonak oliwkowoochrowy

Zasłonak oliwkowoochrowy (Cortinarius subtortus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Zasłonak oliwkowoochrowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak oliwkowoochrowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius subtortus (Pers.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae)': 306 (1838) [1836-1838]
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg występowania w Europie

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus subtortus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1838 r., przenosząc go do rodzaju Cortinarius[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus subtortus Pers. 1801
  • Cortinarius opimatus Britzelm. 1899
  • Cortinarius subtortus var. opimatus (Britzelm.) Moënne-Locc. & Reumaux 1990
  • Cortinarius subtortus (Pers.) Fr. 1838 var. subtortus
  • Myxacium subtortum (Pers.) P. Kumm. 1871

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r., Andrzej Nespiak w 1975 r. opisał ten gatunek pod nazwą zasłonak przekręcony[3].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 2,5–6 cm, za młodu półkulisty, potem łukowaty, w końcu płaski, a nawet płytkowklęsły. W stanie suchym gładki, matowy lub jedwabiście błyszczący, w stanie wilgotnym kleisty. Powierzchnia o barwie od oliwkowoochrowej do oliwkowobrązowej. Brzeg silnie podwinięty i u młodych owocników połączony z trzonem białą zasnówką[4].

Blaszki

Szerokie i do trzonu szeroko przyrośnięte, brzuchate, początkowo jasnooliwkowoszare, potem czerwonobrązowe. U młodych owocników ostrza białawe i równe[4].

Trzon

Wysokość 4–9 cm, grubość 1–1,5 cm, walcowaty z maczugowatą podstawą, kruchy, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia u młodych owocników biaława, pokryta kremowymi pozostałościami osłony, u starszych oliwkowoszara, żółtawa lub jasnoochrowa[4].

Miąższ

Kremowy do jasnoochrowego, w smaku nieco gorzki[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki: owalne, słabo lub umiarkowanie pokryte ostrymi brodawkowami, 6,5–7,5 × 5–5,7 μm. W hymenium liczne wrzecionowate cystydy. Wysyp zarodników rdzawobrązowy[5].

Występowanie i siedlisko edytuj

Znane są jego stanowiska tylko w Europie i Kanadzie[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 2 stanowiska (w Beskidzie Żywieckim i Tatrach)[3].

Rośnie na kwaśnych i wilgotnych glebach, między mchami, głównie w górskich w lasach iglastych[4].

Grzyb niejadalny[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2018-01-22].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2018-01-19].
  3. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Champignions du Qébec. ''Cortinarius subtortus'' / Cortinaire tordu [online] [dostęp 2018-01-22].
  6. Mapa występowania Cortinarius subtortus na świecie [online] [dostęp 2018-01-19].