Zasłonak tłusty

gatunek grzybów

Zasłonak tłusty (Cortinarius emunctus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Zasłonak tłusty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak tłusty

Nazwa systematyczna
Cortinarius emunctus Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 275 (1838) [1836-1838]

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1838 r.[1] Synonim: Gomphos emunctus (Fr.) Kuntze 1891[2].

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 6–7 cm, początkowo półkulisty, potem wypukły lub dzwonkowaty, w końcu płasko rozpostarty, zazwyczaj z garbkiem. Powierzchnia kleista, jednolicie blado szarofioletowa do stalowoniebieskiej, z wiekiem powoli szarawo ochrowa do bladożółtej[4].

Blaszki

Gęste, szarawo liliowe do szarofioletowych, szybko brązowawe, początkowo z białymi ostrzami[4].

Trzon

Wysokość 8–11 cm, grubość 0,5–1,2 cm, walcowaty z maczugowatą podstawą, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia kleista, o barwie od szarofioletowej do rdzawobrązowej[4].

Miąższ

W kapeluszu bladobrązowy, w trzonie początkowo lekko fioletowawy. Ma niewyraźny zapach i słodkawy smak[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki prawie kuliste, umiarkowanie i gęsto brodawkowane, 6,5–8,5 × 5,5–7 µm[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Podano wiele stanowisk Cortinarius emunctus w Europie oraz dwa w Kanadzie[5]. Jest rzadki[4]. W Polsce do 2003 r. jedyne jego stanowisko podał Andrzej Nespiak w 1960 r. w Dolinie Pańszczyca w Tatrach. Według W. Wojewody rozprzestrzenienie tego gatunku i stopień zagrożenia w Polsce nie są znane[3].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach[3], na glebach dość wilgotnych i żyznych, szczególnie pod świerkiem[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-14].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-14].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Cortinarius emunctus / Cortinaire huileux [online], Champignions de Quèbec [dostęp 2021-10-14].
  5. Mapa zasięgu Cortinarius emunctus [online] [dostęp 2021-10-14].