Zasłonak trzęsawiskowy

gatunek grzybów

Zasłonak trzęsawiskowy (Cortinarius chrysolitus Kauffman) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Zasłonak trzęsawiskowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak trzęsawiskowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius chrysolitus Kauffman
Rep. N.Y. St. Mus. 179: 101 (1915)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Opisał go w 1915 r. Calvin Henry Kauffman w torfowcach pod jodłą Abies balsamifera w Nowym Jorku[1]. Synonimy[2]:

  • Cortinarius chrysolitus var. huronensis (Ammirati & A.H. Sm.) Gminder 2010
  • Cortinarius huronensis Ammirati & A.H. Sm. 1972
  • Cortinarius huronensis var. olivaceus Ammirati & A.H. Sm. 1972
  • Cortinarius palustris M.M. Moser 1953
  • Cortinarius palustris M.M. Moser ex Nezdojm. 1980
  • Cortinarius palustris var. huronensis (Ammirati & A.H. Sm.) Høil. 1984
  • Dermocybe chrysolita (Kauffman) Ammirati 1988
  • Dermocybe huronensis (Ammirati & A.H. Sm.) Ammirati 1988
  • Dermocybe huronensis var. olivacea (Ammirati & A.H. Sm.) Ammirati 1988
  • Dermocybe palustris M.M. Moser 1967
  • Hydrocybe palustris M.M. Moser 1953

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. dla synonimu Cortinarius huronensis Ammirati[3].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 2–5 cm, początkowo półkulisty z podwiniętym brzegiem, później wypukły, w końcu płaski, czasem płytko wklęsły, zwykle z szerokim garbem. Powierzchnia w młodości oliwkowożółta, później od środka rdzawa, drobno filcowana. Zasnówka cytrynowo żółta, czasem biaława[4].

Blaszki

Początkowo jasnooliwkowe, czasem z jaśniejszym białawym lub szaroniebieskim ostrzem, później rdzawobrązowe od zarodników[4].

Trzon

Wysokość 4–10 cm, grubość 0,3–0,8 cm, cylindryczny. Powierzchnia żółto-oliwkowa z rdzawymi włóknami osłony. Podstawa z filcowatą, białawą, czasami z niebiesko-szarym odcieniem w młodych owocnikach[4].

Miąższ

Miąższ żółto-oliwkowy o lekko rzodkiewkowym zapachu i łagodnym smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki elipsoidalne, 8–11 (13) × 5–7 µm, umiarkowanie brodawkowate[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Znane jest występowanie Cortinatius chrysolitus w większości krajów Europy, w USA, Kanadzie i Rosji[5]. W Polsce do 2003 r. podano jedno tylko stanowisko (W. Wojewoda na Kotlinie Orawskiej). Według W. Wojewody rozprzestrzenienie tego gatunku i stopień zagrożenia w Polsce nie są znane[3].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Na stanowisku w Polsce rósł na torfowisku wśród mchów torfowców[3]. Według źródeł czeskich rośnie pod świerkami, sosnami i brzozami, być może nawet wierzbami. Owocniki zazwyczaj od lipca do października[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-21].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-21].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Cortinarius chrysolitus Kauffman 1915. Pavučinec rašeliníkový [online] [dostęp 2021-10-21].
  5. Mapa występowania Cortinarius chrysolitus na świecie [online] [dostęp 2021-10-21].