Zeta Eridani
Zeta Eridani (Zibal, ζ Eri) – gwiazda w gwiazdozbiorze Erydanu, znajdująca się w odległości około 110 lat świetlnych od Słońca.
| ζ Eri | |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
03h 15m 50,027s | ||||||||||||||||||
| Deklinacja |
-08° 49′ 11,02″ | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
46,10 ± 0,27 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−5,8 ± 4,2 km/s | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy |
gwiazda ciągu głównego | ||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
kA4hA9mA9V[1] | ||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||
| Okres obrotu |
<2,5 | ||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
72 km/s[2] | ||||||||||||||||||
| Wiek |
875 mln lat[2] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Zibal, wywodzi się z arabskiego. Pierwotny termin al Ri᾽āl oznaczał „małe strusie” i oznaczał ciąg słabych gwiazd rozciągający się między jasnymi gwiazdami Acamar i Fomalhaut; nazwa ta została zniekształcona do postaci al Zibāl, a następnie przypisana gwieździe Zeta Eridani, leżącej dużo dalej na północ[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Zibal dla określenia tej gwiazdy[4].
Charakterystyka edytuj
Jest to gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego A o nietypowym składzie chemicznym. Ma ona dosyć silne linie metali. Na podstawie różnych kryteriów można przypisać ją do podtypów od A4 do A9, ze względu na częściowe rozdzielenie pierwiastków w atmosferze gwiazdy. Gwiazda ma masę około 1,7 masy Słońca i wiek 875 milionów lat; jest blisko połowy okresu syntezy wodoru w hel, po którym zmieni się w olbrzyma[2].
Jest to także gwiazda spektroskopowo podwójna. Jej towarzysz, gwiazda o mniejszej masie, okrąża ją co 17,922 doby w średniej odległości 0,16 au. Gwiazdy otacza dysk pyłu widoczny w podczerwieni, rozciągający się do odległości około 40 au od pary gwiazd. Nie wiadomo, czy okrążają ją jakieś planety[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Zeta Eridani w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Jim Kaler: Zibal. STARS, 2012-01-13. [dostęp 2017-02-04]. (ang.).
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 219.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2018-12-04].