Zeta Ursae Minoris

gwiazda w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy

Zeta Ursae Minoris (ζ UMi) – gwiazda w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy, odległa od Słońca o około 369 lat świetlnych.

Zeta Ursae Minoris
ζ UMi
Ilustracja
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Mała Niedźwiedzica

Rektascensja

15h 44m 03,519s[1]

Deklinacja

+77° 47′ 40,18″[1]

Paralaksa (π)

0,00884 ± 0,00012[1]

Odległość

369,0 ± 5,0 ly
113,1 ± 1,6 pc

Wielkość obserwowana

4,274 ± 0,009m[1]

Ruch własny (RA)

19,91 ± 0,11 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−1,99 ± 0,13 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−13,1 ± 4,1 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

A3 Vn[1]

Masa

3,4[2] M

Promień

6,2[2] R

Wielkość absolutna

−0,98m[3]

Jasność

200 L[2]

Okres obrotu

<1,5 d[2]

Prędkość obrotu

206 km/s[2]

Wiek

280 mln lat[2]

Temperatura

8700 K[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

8587[3] pc

Mimośród

0,1635[3]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 16 UMi
Bonner Durchmusterung: BD+78°527
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 590
Boss General Catalogue: GC 21243
Katalog Henry’ego Drapera: HD 142105
Katalog Hipparcosa: HIP 77055
Katalog jasnych gwiazd: HR 5903
SAO Star Catalog: SAO 8328
Alifa al Farkadain

Nazwa edytuj

Gwiazda w niektórych katalogach gwiazd jest określana nazwą Alifa al Farkadain, która pochodzi od arabskiego wyrażenia ‏أخفى الفرقدين‎ aḫfa al-farqadayn, „ciemniejsze z dwóch cieląt”. „Dwoma cielętami” Arabowie pierwotnie określali Beta i Gamma Ursae Minoris, później nazwy te zostały przeniesione na Eta i Zeta Ursae Minoris; wbrew nazwie to Zeta jest jaśniejszą z nich[2][4].

Właściwości fizyczne edytuj

Zeta Ursae Minoris jest sklasyfikowana jako gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego A. Jej temperatura to około 8700 K, jest ona 200 razy jaśniejsza od Słońca. Tak wysoka jasność wskazuje, że zaczyna ona zmieniać się w olbrzyma. Ma ona masę około 3,4 razy większą od Słońca i 6,2 razy większy promień. Około 280 milionów lat temu rozpoczęła życie jako gwiazda typu B7. Istnieje podejrzenie, że zalicza się ona do gwiazd zmiennych typu Delta Scuti, ale rzadko jest ona obiektem obserwacji. Nie ma ona znanych towarzyszy[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Zeta Ursae Minoris w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h i Jim Kaler: ALIFA AL FARKADAIN (Zeta Ursae Minoris). STARS. [dostęp 2017-03-02]. (ang.).
  3. a b c Anderson E., Francis C.: HIP 77055. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-03-02]. (ang.).
  4. Ursa Minor, the Lesser Bear. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 460. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).