Ziarnojadek Taczanowskiego
Ziarnojadek Taczanowskiego[5][6] (Sporophila simplex) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w zachodniej części Ameryki Południowej. Jest gatunkiem endemicznym dla południowego Ekwadoru i zachodniego Peru. Nie jest zagrożony[4].
| Sporophila simplex[1] | |||
| (Taczanowski, 1874) | |||
 Samiec | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ziarnojadek Taczanowskiego | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Systematyka edytuj
Gatunek ten jako pierwszy opisał polski ornitolog Władysław Taczanowski w 1874 roku, nadając mu nazwę Spermophila simplex[7][8]. Holotyp pochodził z okolic Limy w Peru[2]. Obecnie takson ten umieszczany jest w rodzaju Sporophila[3][6][9]. Nie wyróżnia się podgatunków[9][7].
Morfologia edytuj
Niewielki ptak o średniej wielkości dziobie, z wyraźnie okrągłym wierzchołkiem. U samca w kolorze pomarańczowo-brązowym, u samicy brązowo-szarym. Samce mają szarą głowę i grzbiet, skrzydła i ogon ciemniejsze szaro-oliwkowe z białymi zakończeniami pokryw skrzydeł. Gardło i pierś szaro-jasnobrązowa, brzuch i podbrzusze pomarańczowo-żółto-szare. Oczy czarne z jasnymi powiekami, nogi czarne. Samica niewiele różni się od samca. Jest trochę mniejsza bez białych zakończeń pokryw skrzydeł[10][7]. Ziarnojadek Taczanowskiego jest podobny do samicy ziarnojadka rudobrodego[11]. Długość ciała 11–11,5 cm[3].
Zasięg występowania edytuj
Ziarnojadek Taczanowskiego występuje na wysokości do 2500 m n.p.m.[12][11] (część źródeł podaje 1800 m n.p.m.[4]). Zamieszkuje od wybrzeży Pacyfiku do zachodnich stoków Andów, od południowego Ekwadoru do zachodniego Peru. Jest ptakiem osiadłym[7][11].
Ekologia edytuj
Jego głównym habitatem są krzewiaste suche zarośla i tereny rolnicze. Ziarnojadek Taczanowskiego poza okresem godowym spotykany jest w dużych stadach. Żywi się głównie ziarnami traw, gdy są jeszcze w kłosach[7]. Sezon lęgowy w porze deszczowej[7][3].
Status i ochrona edytuj
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ziarnojadek Taczanowskiego od 1988 roku klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako niezbyt pospolity (uncommon). Zasięg jego występowania, według szacunków BirdLife International, zajmuje około 172 tysiące km²[13]. BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za wzrostowy, gdyż degradacja środowiska powoduje tworzenie nowych, dogodnych siedlisk dla tego gatunku[4][13].
BirdLife International wymienia 3 ostoje ptaków IBA, w których ten gatunek występuje, są to: w Ekwadorze – Cañón del río Catamayo, w Peru – Reserva Nacional de Paracas i wzgórza Atiquipa na północy regionu Arequipa[12].
Przypisy edytuj
- ↑ Sporophila simplex, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Denis Lepage: Drab Seedeater Sporophila simplex (Taczanowski, 1874) – synonyms. Avibase. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d Jaramillo, A.: Drab Seedeater Sporophila simplex, version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, and E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c d Sporophila simplex, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 374, 1999.
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) - ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2021-07-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-08-14].
- ↑ a b c d e f Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. T. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 657. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
- ↑ W. Taczanowski. Description des Oiseaux nouveaux du Pérou Central. „Proceedings of the Zoological Society of London”, s. 132, 1874. (fr.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
- ↑ Drab Seedeater Sporophila simplex. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
- ↑ a b c Alfredo Begazo: Drab Seedeater (Sporophila simplex). Peru Aves. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
- ↑ a b Data table and detailed info: Drab Seedeater Sporophila simplex. BirdLife International. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
- ↑ a b Species factsheet: Drab Seedeater Sporophila simplex. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-08-14]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcia i nagrania głosów. [w:] Oiseaux.net [on-line]. (ang.).