Ziarnojadek kasztanowaty
Ziarnojadek kasztanowaty[4] (Sporophila cinnamomea) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje we wschodniej części Ameryki Południowej. Narażony na wyginięcie.
| Sporophila cinnamomea[1] | |||
| (Lafresnaye, 1839) | |||
;_Iber%C3%A1_marshes,_Corrientes,_Argentina.jpg) Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
ziarnojadek kasztanowaty | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym przeloty zimowiska | |||
Taksonomia edytuj
Gatunek ten jako pierwszy opisał w 1839 roku Frédéric de Lafresnaye, nadając mu nazwę Pyrrhula cinnamomea. Holotyp pochodził znad rzeki Araguaia w stanie Goiás w Brazylii[2]. Obecnie ziarnojadek kasztanowaty jest umieszczany w rodzaju Sporophila[4][5]. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5].
Występowanie i środowisko edytuj
Ziarnojadek kasztanowaty rozmnaża się na suchych łąkach i sawannach północno-wschodniej Argentyny, Urugwaju, skrajnie południowo-wschodniego Paragwaju i skrajnie południowo-wschodniej Brazylii (zachodnia i południowo-środkowa część stanu Rio Grande do Sul)[2][3][6]. Poza sezonem lęgowym migruje na niewielkie odległości na północ, osiągając na północy brazylijskie stany: Goiás, południowo-wschodnie Mato Grosso i zachodni Minas Gerais[2]. Występuje do wysokości około 1100 m n.p.m.[3][6]
Morfologia edytuj
Długość ciała około 10 cm. Samiec rudokasztanowy z szarą czapeczką, ciemne skrzydła i ogon są jasno obrzeżone. Biała łata u nasady lotek pierwszorzędowych. Dziób zwykle jasnożółty, czasem szary lub czarny. Samice podobne do samic innych przedstawicieli rodzaju Sporophila[6].
Status i ochrona edytuj
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ziarnojadek kasztanowaty klasyfikowany jest jako gatunek narażony (VU, Vulnerable) nieprzerwanie od 2000 roku; wcześniej, od 1994 roku uznawano go za gatunek bliski zagrożenia. Liczebność populacji szacowana jest na 2500–9999 dorosłych osobników, rozmieszczonych plamowo, w nie więcej niż stu lokalizacjach. Szacuje się, że populacja systematycznie maleje z powodu zawężania się i zanikania jego naturalnego siedliska oraz wyłapywania ptaków w celach ich sprzedaży hodowcom[3][6].
BirdLife International wymienia 55 ostoi ptaków IBA, w których ten gatunek występuje, są to m.in.: w Argentynie – Park Narodowy Mburucuyá i Park Narodowy El Palmar, w Urugwaju – łąki i bagna w dorzeczu Río Negro, Meseta de Artigas, Quebradas de Treinta y Tres, w Paragwaju Park Narodowy San Rafael, Isla Yacyretá na rzece Parana, a w Brazylii – Park Narodowy Emas, Park Narodowy Ilha Grande, Park Narodowy Serra da Bodoquena[7].
Przypisy edytuj
- ↑ Sporophila cinnamomea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Chestnut Seedeater (Sporophila cinnamomea). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-20)]. (ang.).
- ↑ a b c d Sporophila cinnamomea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) - ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-14].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-14]. (ang.).
- ↑ a b c d Species factsheet: Chestnut Seedeater Sporophila cinnamomea. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-15]. (ang.).
- ↑ Species factsheet: Chestnut Seedeater Sporophila cinnamomea, Data table and detailed info. BirdLife International. [dostęp 2021-03-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).