Ziembin

agromiasteczko na Białorusi

Ziembin (biał. Зе́мбін, ros. Зембин) – wieś (dawniej miasteczko) na Białorusi położona w obwodzie mińskim, w rejonie borysowskim, centrum administracyjne ziembińskiego sielsowietu, oddalona od Borysowa o 29 km. Wieś leży nad rzeką Ziembinką.

Ziembin
Зе́мбін
Ilustracja
Kościół Wniebowzięcia NMP, 1809
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

borysowski

Populacja (2009)
• liczba ludności


723[1]

Nr kierunkowy

+375 177

Kod pocztowy

222133

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Ziembin”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ziembin”
Ziemia54°22′N 28°13′E/54,366667 28,216667
Cerkiew św. Michała Archanioła

Dobra refekcyjne kapituły wileńskiej[2].

Historia

edytuj

Według badań XIX wieku, Zembin jest najstarszy wśród okolicznych wiosek. Chociaż dokładna data jego założenia jest nieznana, pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1526 roku. W tym czasie już istniał duży majątek Radziwiłłów.

Ziembin był miejscowością leśną i kamienistą, niekorzystnie położoną wśród błot, wskutek czego nawiedzaną przez febry. Zarządzali nią kolejno Kiszkowie, a następnie Sakowiczowie, Chreptowiczowie i Lichodziejewscy. Ziembin nigdy nie posiadał praw czy przywilejów; rozwijał się powoli. Cała okolica została spustoszona wskutek przemarszu resztek Wielkiej Armii, uchodzącej za Berezynę pod wsią Studzianką. W miasteczku pierwszą noc po bitwie berezyńskiej nocował sam Napoleon Bonaparte[3].

Dziedzice Ziembina, Adam Sakowicz i Marcjanna z Tyszkiewiczów Sakowiczowie, późniejszy wojewodowie smoleńscy, w swoim miasteczku dziedzicznym Ziembinie w roku 1640 uczynili nową fundację kościoła i klasztoru dla ojców dominikanów prowincji ruskiej, skasowany w 1833 roku[3]. Kościół przyklasztorny pw. Wniebowzięcia NMP funkcjonował jako parafialny do lat 30. XX wieku, obecnie jest w ruinie.

We wsi funkcjonuje cerkiew prawosławna pw. św. Michała Archanioła z początków XX wieku, postawiona na miejscu wcześniejszych świątyń tego wyznania. Przed II wojną światową Sowieci odebrali ją wiernym, w czasie okupacji Niemcy trzymali w niej więźniów przed ich rozstrzelaniem, ale budynek pozostał w stanie prawie nienaruszonym. W 1965 roku cerkiew została widowiskowo rozburzona przez czołg na potrzeby sowieckiego filmu wojennego "Перекличка". Główną rolę grał w nim Nikita Michałkow. Świątynia została odbudowana[4].

W 1842 roku ludność wyznania rzymskokatolickiego wynosiła 1242 osoby.

Miejscowość przez trzy lata, od 1924 roku do 1927 roku, była siedzibą rejonu ziembińskiego[5].

Podczas okupacji hitlerowskiej, w lipcu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 800 osób. 18 sierpnia 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali[6].

Parafia Kościoła rzymskokatolickiego

edytuj

Parafią Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Ziembinie zarządzali Dominikanie. W kościele funkcjonowało bractwo różańca św. Szkoła parafialna utrzymywana była z dochodów klasztornych i miała własnego nauczyciela. W czasie wizyty metropolitalnej przebywało tutaj ośmiu uczniów.

Kościółek filialny położony w majętności Kryczynie, w dobrach obywateli Kuniewiczów, pierwotnie afiliowany był do kościoła borysowskiego. W roku 1800, z rozporządzenia biskupa diecezjalnego mińskiego, dołączony został do parafii ziembińskiej. Kościółek ufundował 2 listopada 1765 roku podkomorzy Rutowski, nadawszy na jego uposażenie coroczną opłatę z majętności Kryczyna w wysokości 120 złotych polskich z obowiązkiem odprawiania w nim w ciągu roku 12 mszy św. za duszę fundatora.

Klasztor Dominikanów w 1833 roku uległ kasacie. Kościół pozostał parafialnym z przydziałem do klasy V. Świecki proboszcz pobierał coroczną opłatę ze skarbu wysokości 230 rubli srebrnych i miał wydzieloną na swój użytek ziemię o wartości 30 dziesięcin.

Parafia ziembińska graniczyła z borysowską o dwie mile, z łohojską o trzy, z korzeńską i dziedziłowicką o dwie, z okołowską o jedną milę.

Przypisy

edytuj
  1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Biskupstwo wileńskie od jego założenia aż do dni obecnych, zawierające dzieje i prace biskupów i duchowieństwa djecezji wileńskiej, oraz wykaz kościołów, klasztorów, szkół i zakładów dobroczynnych i społecznych. Opracował ks. Jan Kurczewski, Wilno 1912, s. 106.
  3. a b Ziembin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 607.
  4. Kino chrześcijańskie na Białorusi, czyli festiwal MAGNIFICAT okiem jurora | [online], Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna [dostęp 2016-03-29] (pol.).
  5. І.Белы, М.Мацельскі, Слаўнае мястэчка Зембін, Гоман Барысаўшчыны” №7(16) за 2000 год (biał.)
  6. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1750.

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj