Ziołosiek czerwonawy

Ziołosiek czerwonawy[3] (Phytotoma rutila) – gatunek małego ptaka z rodziny bławatnikowatych (Cotingidae). Zasiedla centralną i południową część Ameryki Południowej. Niezagrożony wyginięciem.

Ziołosiek czerwonawy
Phytotoma rutila[1]
Vieillot, 1818
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

bławatnikowate

Podrodzina

bławatniki

Plemię

Phytotomini

Rodzaj

Phytotoma

Gatunek

ziołosiek czerwonawy

Podgatunki
  • P. r. angustirostris d'Orbigny & Lafresnaye, 1837
  • P. r. rutila Vieillot, 1818
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     występuje przez cały rok

     poza sezonem lęgowym

Zasięg występowania edytuj

Phytotoma rutila zasiedla według podgatunku[4]:

  • P. r. angustirostris d'Orbigny & Lafresnaye, 1837 – centralna Boliwia do północno-zachodniej Argentyny
  • P. r. rutila Vieillot, 1818 – zachodni Paragwaj, północna i wschodnia Argentyna i zachodni Urugwaj

Zamieszkuje zadrzewienia, w tym te typu chaco, skraje lasów i nadbrzeżne zarośla, pampy, niziny aridowe (suche), górskie lasy i zarośla ciernistych krzewów. Spotykany na wysokości 600–3600 m n.p.m.[5]

Morfologia edytuj

Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. U samca wierzch ciała szary, ze słabo widocznymi czarnymi pasami. Wierzch głowy czerwony. Ogon i skrzydła czarne. Pokrywy duże II rzędu, zewnętrzne chorągiewki pokryw skrzydłowych oraz lotek II rzędu i zakończenia sterówek białe. Spód ciała czerwony. Boki szare. Dziób czarny, nogi brązowe. Samica z wierzchu szarawa w gęste, czarne pasy, od spodu biaława, także w paski. Skrzydła i ogon także czarne. Wymiary (dla samca): długość ciała 16,5 cm, skrzydło 8,3 cm, ogon 7,6 cm[6]. Masa ciała 30–57 g[5].

Pożywienie edytuj

Około 90% pożywienia ziołosieka czerwonawego stanowią liście. Prócz tego zjada również owoce, pączki, kwiaty i nasiona[5].

Lęgi edytuj

W ciągu roku wyprowadza 2 lęgi. Składanie jaj pierwszego lęgu ma miejsce w styczniu i lutym, a drugiego od września do grudnia. Jaja są składane w liczbie 2–4. Jaja w kolekcji Muzeum Brytyjskiego mają wymiary 2,1–2,4 x 1,6–1,7 cm. Tło barwy oliwkowoszarej do jasnooliwkowej pokrywają plamki koloru od fioletowobrązowego po jasnobrązowy i lawendowy[7]. Gniazdo mieści się w krzewie, ma kształt kubeczka o średnicy 10–17 cm. Wyściółkę stanowią korzenie i trawa. Inkubacja trwa około 14 dni, wysiaduje jedynie samica. Przez kolejne 17 dni zarówno samica, jak i samiec opiekują się pisklętami[5].

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje ziołosieka czerwonawego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[2].

Przypisy edytuj

  1. Phytotoma rutila, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Phytotoma rutila, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Phytotomini Swainson, 1837 (wersja: 2020-03-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-09].
  4. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Cotingas, manakins, tityras, becards. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-06]. (ang.).
  5. a b c d Nicole Bouglouan: White-tipped Plantcutter. Oiseaux-Birds, 13 października 2013.
  6. Philip Lutley Sclater: Catalogue of Birds in the British Museum. T. 14. Oligomyodae. 1888, s. 407–408.
  7. Eugene William Oates & Savile G. Reid: Catalogue of the collection of birds' eggs in the British Museum. T. 3. Londyn: 1903, s. 224.

Linki zewnętrzne edytuj