Zygmunt Blumski

oficer Wojska Polskiego

Zygmunt Izydor Blumski, ps. „Strychański” (ur. 4 kwietnia 1895 w Złoczowie, zm. prawd. 1945 w ZSRR) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego i Armii Krajowej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Zygmunt Blumski
Strychański
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

22 sierpnia 1896
Złoczów

Data i miejsce śmierci

prawd. 1945
ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1914–1944

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Formacja

Legion Wschodni

Jednostki

20 Pułk Piechoty Austro-Węgier i w 80 Pułk Piechoty Austro-Węgier,
pociąg pancerny „Śmiały”,
1 Pułk Strzelców Podhalańskich,
3 Pułk Strzelców Podhalańskich,
83 Pułk Piechoty,
52 Pułk Piechoty,
86 Pułk Piechoty,
Okręg Wilno Armii Krajowej

Stanowiska

dowódca kompanii,
dowódca batalionu,
II zastępca dowódcy pułku,
dowódca o.z.

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska (odsiecz Lwowa),
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa,
II wojna światowa (kampania wrześniowa, akcja „Burza”: Operacja „Ostra Brama”)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Życiorys

edytuj

Urodził się 4 kwietnia 1895 jako syn Tadeusza (ur. 1865, urzędnik na stanowisku zarządcy w C. K. Urzędzie Skarbowym w Złoczowie do 1914[1]) i Stanisławy z domu Rafałowskiej. Był bratem Bronisława (ur. 1896, także legionista i oficer Wojska Polskiego)[2]. Do 1914 uczył się w C. K. Gimnazjum w Złoczowie[3] (do 1913 bracia Blumscy uczyli się razem w VII klasie[4]). Przed 1914 należał do organizacji „Zarzewie” oraz do Polowej Drużynie Sokolej w Złoczowie.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionu Wschodniego, po rozwiązaniu którego był wcielony do c. k. armii, służąc w 20 pułku piechoty i w 80 pułku piechoty. Mianowany chorążym, a w lutym 1918 podporucznikiem.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. W grudniu 1918 został dowódcą oddziału ciężkich karabinów maszynowych w pociągu pancernym „Śmiały”, w składzie którego walczył w bitwie o Lwów i Małopolsce Wschodniej, a później uczestniczył w walkach z bolszewikami. W tym czasie, 19 kwietnia 1920 został awansowany na stopień porucznika piechoty. Po wojnie, od 1921 służył w 1 pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu, a od 1922 w 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku[5][6]. Zweryfikowany w stopniu porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7], a następnie został awansowany na kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924[8][9]. Od końca 1927 służył w 83 pułku piechoty w Kobryniu[10], a od listopada 1928 w 52 pułku piechoty w rodzinnym Złoczowie, będąc tam dowódcą kompanii, a później dowódcy batalionu[11]. Został awansowany na stopień majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932[12]. Od grudnia 1937 pełnił służbę w 86 pułku piechoty w Mołodecznie. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 64. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. W tym czasie był II zastępcą dowódcy 86 pp (kwatermistrzem)[14].

Po wybuchu II wojny światowej w czasie kampanii wrześniowej pełnił stanowisko dowódcy stacjonującego w Lidzie Ośrodka Zapasowego 19 Dywizji Piechoty. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 dowodził jednostką, która przeszła z Oran do Grodna i broniła tego miasta przed sowietami, a następnie uczestniczyła w działaniach nad granicą litewską.

Po nastaniu okupacji podjął działalność konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej, później w Armii Krajowej, będąc oficerem Okręgu Wilno, funkcjonując pod pseudonimem „Strychański”. W planowanym do sformowania w Okręgu Wilno AK Wileńskim Korpusie Armii Krajowej miał objąć dowództwo nad 86 pułkiem piechoty Armii Krajowej, przewidzianym tworzyć brygady partyzanckie z rejonu oszmiańskiego i brasławskiego[15]. Od kwietnia 1944 był szefem Oddziału III w Dowództwie (Sztabie) Oddziałów Partyzanckich Okręgu Wileńskiego. 26 czerwca wraz z mjr. dypl. Teodorem Cetysem ps. „Sław” przedstawił do zatwierdzenia dowódcy Okręgu „Wilno” ppłk. Aleksandrowi Krzyżanowskiemu ps. „Wilk” plan akcji na Wilno, tzw. operacji Ostra Brama w ramach akcji „Burza” na obszarze okręgów Wilno i Nowogródek. Po wkroczeniu Armii Czerwonej i aresztowaniu przez sowietów w lipcu 1944 dowódcy Okręgu Wilno AK ppłk. Krzyżanowskiego ps. „Wilk” oraz dowódcy Okręgu Nowogródek AK ppłk. Adama Szydłowskiego ps. „Poleszuk”, ppłk Zygmunt Blumski przejął dowództwo połączonych okręgów i nakazał przemarsz do Puszczy Rudnickiej. Później był szefem Oddziału III Operacyjnego w sztabie Okręgu Wilno. 26 września 1944 został aresztowany przez NKWD. Był osadzony w więzieniu w Wilnie, po czym został skazany i wywieziony w głąb ZSRR do łagrów. Tam zmarł prawdopodobnie w 1945.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj