Zygmunt Korybutowicz
Zygmunt Korybutowicz, Zygmunt Korybut (ur. ok. 1395?, zm. wrzesień 1435) – książę litewski, uczestnik wojen husyckich, pretendent do korony czeskiej.
| Zygmunt Korybut | |
.jpg) Zygmunt Korybutowicz (Diebold Lauber, 1443) | |
| książę litewski | |
| Dynastia | |
|---|---|
| Data urodzenia |
ok. 1395? |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
Życiorys edytuj
Syn Korybuta Olgierdowicza, bratanek Władysława Jagiełły. Walczył w wielkiej wojnie z zakonem krzyżackim i choć wystawił własną chorągiew, sam walczył w chorągwi nadwornej[1]. Wiosną 1422 r. został wysłany przez wielkiego księcia litewskiego Witolda, wraz z pięciotysięcznymi oddziałami zwerbowanymi w Polsce, do Pragi, oficjalnie jako namiestnik Witolda. Miał on za zadanie przygotować w stolicy Czech teren pod przyszłą koronację Witolda, któremu koronę zaproponowali stojący w opozycji do Zygmunta Luksemburskiego husyci. Akcję Korybuta spotkało niepowodzenie, ponieważ, mimo tego, że opanował w większości Czechy, skompromitował Witolda w oczach świata katolickiego, przyjmując komunię pod obiema postaciami i składając przysięgę na obronę czterech artykułów praskich, czym przystąpił jawnie do husytyzmu. Stanął też po stronie umiarkowanych prażan, zrażając przeciwko sobie radykalnych taborytów. W dodatku, pomimo trwającego sześć miesięcy oblężenia (z użyciem m.in. ciężkich katapult), nie udało mu się jednak zdobyć bronionego przez zaledwie 400 obrońców zamku Karlštejn[2] i jesienią tego samego roku został, w wyniku porozumienia w Kieżmarku z 30 marca 1423 r. pomiędzy Jagiełłą a Zygmuntem Luksemburskim, odwołany do kraju.
W 1424 r. podjął samodzielne starania o tron czeski, udało mu się nawet zdobyć Pragę gdzie samodzielnie koronował się na króla, ostatecznie jednak próba ta zakończyła się niepowodzeniem. Już po śmierci Jana Žižki, w 1426 r. dowodził w zwycięskiej dla husytów bitwie pod Uściem nad Łabą przeciwko krzyżowcom. W 1427 r. został uwięziony w zamku Valdštejn koło Turnova i następnie wydalony z Czech.
W toczących się w następnych latach w Czechach walkach religijnych nadal stał po stronie stronnictwa husytów. W 1430 r. opanował na kilka miesięcy Gliwice, skąd prowadził niszczycielskie wypady na ziemie należące do Królestwa Polskiego. W dniu 14 sierpnia 1431 r. uczestniczył w zwycięskiej dla husytów bitwie pod Domažlicami. Po przegranej przez husytów w 1434 r. bitwie pod Lipanami, wrócił na Litwę.
Opowiedział się po stronie Bolesława Świdrygiełły (zbuntowanego brata króla Władysława Jagiełły) sprzymierzonego z zakonem krzyżackim. W czasie bitwy pod Wiłkomierzem dowodził oddziałami najemników czeskich, i razem z wojskami krzyżackimi oraz wojskami Świdrygiełły poniósł klęskę w 1435 r. w starciu z wojskami polsko-litewskimi dowodzonymi przez Jakuba Kobylańskiego[3] - ciężko ranny Korybutowicz wzięty został do niewoli, gdzie wkrótce zmarł.
Przypisy edytuj
- ↑ Zygmunt Korybutowicz [online], zamki.name [dostęp 2022-07-10].
- ↑ Mała Encyklopedia 1970 ↓, s. 28.
- ↑ Dzieje Polski nad Bałtykiem 1989 ↓, s. 69.
Bibliografia edytuj
- Kazimierz Chłędowski, Zygmunt Korybut : szkic historyczny (1420-1428), Warszawa 1864
- Jerzy Grygiel Życie i działalność Zygmunta Korybutowicza. Studium z dziejów stosunków polsko-czeskich w pierwszej połowie XV wieku, PAN, oddział w Krakowie. Wydawnictwo Ossolineum. Wrocław 1988, nr 52, s.23-78.
- Jarosław Nikodem, Polska i Litwa wobec husyckich Czech w latach 1420-1433. Studium o polityce dynastycznej Władysława Jagiełły i Witolda Kiejstutowicza Instytut Historii UAM, Poznań 2004.
- Władysław Semkowicz, Łosk i wygaśnięcie Korybutowiczów, Rocznik Historyczny, 1926, nr 7, s. 168-191
- Mała Encyklopedia Wojskowa (K-Q). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- Józef Wójcicki: Dzieje Polski nad Bałtykiem. Wyd. 3. Warszawa: Książka i Wiedza, 1989. ISBN 83-05-11952-1.
Linki zewnętrzne edytuj
- Biography of Žygimantas Kaributaitis. ausis.gf.vu.lt. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-15)]. (lit.)