Wikipedia

Łopacińscy herbu Lubicz

Polski ród szlachecki

Łopacińscy z Łopacina (lit. Lopacinskiai, biał. Лапацінскія, ros. Лопацинские) – ród szlachecki herbu Lubicz z Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wywodzili się z Łopacina w ziemi ciechanowskiej. Protoplastą rodów Łopackich w Koronie oraz Łopacińskich na Litwie był Wilhelm z Łopacina, który poległ w bitwie pod Grunwaldem osłaniając Jagiełłę od pocisków[1]. Jego syn Bohdan z Łopacina został starostą grodowym mścisławskim, a wnuk Józef wzniósł osadę Łopacin w księstwie mścisławskim[2] i zaczął się pisać z Łopacina Łopaciński vel Łopatyński. Prawnuk Józefa, Wacław Łopaciński był posłem do Moskwy w 1579[3].

Herb Lubicz

Najwyższą pozycję Łopacińscy osiągnęli w XVIII w. za Mikołaja Tadeusza Łopacińskiego (założyciela linii wojewódzkiej). Od 1733 przebywał on na dworze marszałka wielkiego litewskiego Aleksandra Sapiehy, a później jego syna Józefa Sapiehy. Był klientem Sapiehów, dzięki niemu mogli realizować własne cele polityczne. Został wojewodą brzeskolitewskim i pisarzem wielkim litewskim[4]. Jego starszy brat Jan Dominik Łopaciński został biskupem żmudzkim[5][6], a młodszy brat Ignacy Błażej Łopaciński był pamiętnikarzem i dramatopisarz[7].

Z synów Mikołaja Tadeusza Józef Leon Łopaciński został sufraganem żmudzkim[8], a Jan Nikodem Łopaciński starostą mińskim i mścisławskim. W 1753 Mikołaj Tadeusz Łopaciński odkupił od Sapiehów dobra Saria[9], Szarkowszczyznę[10] i Rosicę[11]. Dodatkowo w latach 1745–1748 nabył majątek zwany „Czuryłowicze” i zmienił jego nazwę na Leonpol[12] na cześć swojego ojca Leona. Kupiony od Massalskich majątek Jody przekazał z kolei bratu Ignacemu Błażejowi (założycielowi linii pisarskiej) w zamian za Łopacin[13]. Mikołaj Tadeusz Łopaciński miał majątki w woj. mścisławskim, witebskim, płockim, inflandzkim, wileńskim i trockim[14]. W 1774 zostały mu nadane Bezdany[15].

Po I rozbiorze Rzeczypospolitej, w 1778 jego młodszy syn, Tomasz Ignacy Łopaciński sprzedał majątek Łopacin, który znalazł się za granicą. Osiadł w Sarii tworząc odnogę saryjską rodu. Z kolei starszy syn Jan Nikodem Łopaciński objął Szarkowszczyznę i Dryświaty[16] tworząc odnogę szarkowską rodu. Syn Jana Nikodema, Tomasz Franciszek Łopaciński sprzedał Szarkowszczyznę w 1814.

Inny znany przedstawiciel rodu to Antoni Stanisław Łopaciński z gałęzi upitskiej, który w 1768 był marszałkiem konfederacji barskiej[17]. W XIX w. Ignacy Dominik Łopaciński z odnogi saryjskiej linii wojewódzkiej był członkiem władz powstańczych 1863[18]. Jego syn Stanisław Łopaciński został posłem do Rady Państwa Imperium Rosyjskiego, a wnuk Euzebiusz Łopaciński był znanym badaczem archiwów[19].

Członkowie rodu edytuj

Pokolenia I-VI edytuj

Gałąź starsza mścisławska edytuj

Linia wojewódzka edytuj

Odnoga starościńska szarkowska edytuj
  • Jan Nikodem Łopaciński (XI pokolenie, 1747–1810) – starosta miński i mścisławski, dziedzic Szarkowszczyzny[25]
    • Józef Tadeusz Łopaciński (1775–1832)
    • Mikołaj Łopaciński
    • Tomasz Franciszek Łopaciński (1783–1856)
      • Jan Nikodem Łopaciński (1809–1832)
      • Adam Krescenty Łopaciński (ur. 1826)
      • Felicjan Łopaciński
      • Józef Łopaciński
      • Michał Łopaciński
      • Leon Szczepan (1843–1860)
    • Ignacy Łopaciński (1798–1845) – sędzia ziemi brasławskiej
    • Antoni Łopaciński (ur. 1800)
    • Dominik Tadeusz Łopaciński (1801–1824)
Odnoga szambelańska saryjska edytuj

Linia pisarska edytuj

Odnoga jodzka edytuj
  • Marcin Tadeusz Łopaciński (XI pokolenie, 1760–1850) – dziedzic fundum Jodów[29]
    • Aleksander Eugeniusz Łopaciński (1791–1831) – porucznik, zginął w okopach Warszawy
      • Henryk Dominik Łopaciński (1823–1910)
        • Aleksander Łopaciński (1848–1917)
          • Henryk Łopaciński (zm. 1954) – ostatni dziedzic Jodów
        • Zdzisław Łopaciński (1851–1888)
        • Marian Łopaciński (ur. 1853)
          • Eugeniusz Łopaciński
          • Aleksander Łopaciński
          • Konstanty Łopaciński
        • Tomasz Łopaciński (ur. 1859)
Odnoga annodworska edytuj
  • Tadeusz Rygobert Łopaciński (XI pokolenie, 1762–1815) – dziedzic Tadulina i Annodworu[30]
    • Stanisław Łopaciński (zm. ok. 1839)
    • Ignacy Stanisław Łopaciński (1802–1841) – marszałek szlachty powiatu dryśnieńskiego
      • Wilhelm Łopaciński (1827–1880) – powstaniec 1863
      • Konstanty Marcin Łopaciński (ur. 1829) – powstaniec 1863
      • Ignacy Adam Łopaciński (1831–1867)
        • Sergiusz Łopaciński (1860–1934) – dziedzic Tadulina, Annodworu i Judycyna
          • Leon Łopaciński
          • Wacław Łopaciński
          • Eugenia z Łopacińskich Przybora (1893–1973) – ostatnia dziedziczka Tadulina i Judycyna
          • Jerzy Łopaciński (1900–1964) – ostatni dziedzic Annodworu
            • Krzysztof Łopaciński (1945-2023)
            • Janina z Łopacińskich Bartecka (ur. 1946)
            • Anna z Łopacińskich Stępniewicz (ur. 1948)
Odnoga rafałowska edytuj
  • Józef Nepomucen Łopaciński (XI pokolenie, 1764–1850) – dziedzic Paulinowa i Rafałowa[30]
    • Kazimierz Łopaciński (1809–1857)
    • Józef Eustachy Łopaciński (1810–1833)
    • Władysław Klaudiusz Łopaciński (1815–1890) – dziedzic Paulinowa
      • Józef Łopaciński (1847–1878)
      • Antoni Łopaciński (ur. 1850)
      • Władysław Łopaciński (ur. 1857)
    • Antoni Jerzy Łopaciński (1817–1855) – dziedzic Rafałowa
      • Stanisław Łopaciński (1850-przed 1887)[31]
Odnoga judycyńska edytuj
  • Mikołaj Łopaciński (XI pokolenie, 1766–1801) – dziedzic Judycyna i Mikołajewa[32]
    • Aleksander Łopaciński (1801–1868)
      • Klaudiusz Łopaciński (ur. 1827) – dziedzic Ustronia
      • Wacław Łopaciński (1828–1893?) – dziedzic Judycyna
        • Kazimierz Łopaciński (ur. 1858)
          • Józef Łopaciński (1892–1942) – ostatni dziedzic Ustronia
      • Mikołaj Nikodem Łopaciński (1830–1872) – dziedzic Mikołajewa
        • Mikołaj Władysław Łopaciński (1872–1920)
          • Zofia z Łopacińskich Zawisza (1905–1987) – ostatnia dziedziczka Mikołajewa
          • Kamilla z Łopacińskich Fundowicz (1907–1998) – ostatnia dziedziczka Maczek

Gałąź młodsza upitska edytuj

  • Mikołaj Łopaciński (VI pokolenie) – kupił dobra w powiecie upickim[33]
    • Krzysztof Łopaciński (ur. 1560)
      • Jan Łopaciński – dziedzic na Downagole
      • Mikołaj Łopaciński (ur. 1597) – sędzia ziemski upicki, dziedzic Boynarowa i Lepal
      • Stanisław Łopaciński
        • Piotr Łopaciński
          • Franciszek Łopaciński – rotmistrz wileński
            • Antoni Łopaciński
              • Mateusz Łopaciński
            • Jan Łopaciński
            • Stanisław Łopaciński
        • Adam Łopaciński – łowczy upicki
          • Antoni Łopaciński – dziedzic Dowiat
            • Paweł Łopaciński (ur. 1779) – asesor departamentu wileńskiego
              • Artur Seweryn Łopaciński (ur. 1822)
            • Jan Franciszek Łopaciński (ur. 1786) – kapitan wojsk napoleońskich
        • Mikołaj Łopaciński – cześnik mścisławski
          • Stanisław Łopaciński – sędzia grodzki upicki
            • Franciszek Łopaciński (zm. 1733) – sędzia grodzki upicki
            • Krzysztof Łopaciński – rektor Pijarów w Rosieniach
            • Antoni Stanisław Łopaciński (ok. 1720 – ok. 1777) – sędzia ziemski, marszałek konfederacji barskiej[34]
              • Mikołaj Łopaciński – rotmistrz upicki
                • Franciszek Łopaciński (zm. 1857) – sędzia upicki
                  • Aleksander Łopaciński (ur. 1823) – dziedzic Ramiszowa
                  • Franciszek Łopaciński (zm. 1851)
                  • Ludwik Łopaciński (zm. 1876)
                  • Maurycy Łopaciński
                • Stanisław Łopaciński – podczaszy, pisarz grodzki i chorąży upicki
                  • Jan Łopaciński
                  • Ignacy Łopaciński
                • Jan Łopaciński

Pałace edytuj

Inne pałace Łopacińskich:

  • Pałac w Sarii (nie istnieje)
  • Pałac w Szarkowszczyźnie (nie istnieje)

Przypisy edytuj

  1. ↑ Alfabetyczny spis bitew Polskich 4 [online], elstudento.org [dostęp 2016-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-13].
  2. ↑ „Łopacin”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. V, Warszawa 1884, s. 716.
  3. ↑ S. Grzybowski, hasło: „Wacław Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 402.
  4. ↑ W. Szczygielski, hasło: „Mikołaj Tadeusz Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 400–402.
  5. ↑ W. Szczygielski, hasło: „Jan Dominik Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 398–400.
  6. ↑ Bishop Jan Dominik Łopaciński. www.catholic-hierarchy.org. [dostęp 2016-03-31].
  7. ↑ E. Rabowicz, hasło: „Ignacy Błażej Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 396–397.
  8. ↑ Bishop Józef Leon Łopaciński. www.catholic-hierarchy.org. [dostęp 2016-03-31].
  9. ↑ „Saria”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. X, Warszawa 1889, s. 328–329.
  10. ↑ „Szarkowszczyzna”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. XI, Warszawa 1890, s. 797–798.
  11. ↑ „Rosica”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. IX, Warszawa 1888, s. 754–755.
  12. ↑ „Leonpol”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. V, Warszawa 1884, s. 147.
  13. ↑ „Jody”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. III, Warszawa 1882, s. 597.
  14. ↑ Wywody przodków Mikołaja Tadeusza Łopacińskiego i Piotra Ożarowskiego. www.agad.archiwa.gov.pl. [dostęp 2016-10-08].
  15. ↑ „Bezdany”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. I, Warszawa 1880, s. 162–163.
  16. ↑ „Dryświaty”, [w:] Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, T. II, Warszawa 1881, s. 180.
  17. ↑ W. Szczygielski, hasło: „Antoni Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 392–393.
  18. ↑ B. Łopuszański, hasło: „Ignacy Dominik Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 397–398.
  19. ↑ H. Michałowska, hasło: „Euzebiusz Marian Łopaciński”, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, 1973, s. 393–394.
  20. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 144.
  21. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 145–147.
  22. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 148–150.
  23. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 151–155.
  24. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 155.
  25. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 155–157.
  26. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 158–159.
  27. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 159.
  28. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 159–160.
  29. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 160.
  30. ↑ a b T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 161.
  31. ↑ Anna Łopacińska, Drzewo genealogiczne Łopacińskich, [ok. 1887], Archiwum domowe Krzysztofa Łopacińskiego.
  32. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 162–163.
  33. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 163.
  34. ↑ T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 164.

Bibliografia edytuj

  • T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. IV, Poznań 1882, s. 143–165; sprostowania i uzupełnienia: R. V, Poznań 1883, s. 134–136, 464; R. VI, Poznań 1884, s. 227.
  • A. Boniecki, A. Reiski, Herbarz Polski, Tom XV, Warszawa 1912, s. 380–386.
  • S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Tom IX, Warszawa 1912, s. 356–361.
  • K. Niesiecki, Herbarz polski, Tom VI, Lipsk 1841, s. 264–265.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łopacińscy_herbu_Lubicz&oldid=73452518”