Łysak włóknistopierścieniowy
Łysak włóknistopierścieniowy (Gymnopilus hybridus (Gillet) Maire) – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łysak włóknistopierścieniowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Gymnopilus hybridus (Gillet) Maire Treb. Mus. Ciènc. nat. Barcelona, sér. Bot. 15(no. 2): 96 (1933) | |
_(31197671102).jpg)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gymnopilus, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1876 r. Claude-Casimir Gillet, nadając mu nazwę Flammula hybrida. Obecną nazwę nadał mu René Charles Maire w 1933 r.[1] Synonimy:
- Agaricus hybridus Bull. 1789
- Dryophila sapinea var. hybrida (Bull.) Quél. 1886
- Flammula hybrida Gillet 1876 [1878]
- Fulvidula hybrida (Gillet) Singer 193)
- Gymnopilus penetrans var. hybridus (Gillet) P. Roux & Guy García 2006[2].
Franciszek Błoński w 1896 r. nadał mu polską nazwę mięsicha mięszana, Władysław Wojewoda w 1979 r. ogniówka mieszana, ten sam autor w 2003 r. zmienił ją na łysak włóknistopierścieniowy[3].
Morfologia
edytujŚrednica do 4 cm, początkowo wypukły, potem spłaszczony z podwiniętym brzegiem, niehigrofaniczny, w stanie wilgotnym nie prążkowany. Powierzchnia nieco włóknista, żółtawa, pomarańczowa lub nawet brązowawa, ciemniejsza w środku[4].
Wąskie, gęste, z blaszeczkami, żółtawobrązowe[4].
Wysokość do 8 cm, cylindryczny, zakrzywiony, z podłużnymi włókienkami, żółtawy lub białawy z pozostałościami pierścienia[4].
Cienki, białawy lub żółtawy, o gorzkim smaku[4].
- Gatunki podobne
Najbardziej podobny jest łysak plamistoblaszkowy (Gymnopilus penetrans). Jest mniejszy i ma nieco mniej żółte, przylegające blaszki z rdzawymi plamami[4]. W. Wojewoda traktował go jako gatunek wątpliwy[3], przez niektórych łysak włóknistopierścieniowy uważany jest za synonim łysaka plamistoblaszkowego[5], według Index Fungorum jednak i licznych polskich mykologów są to odrębne gatunki[1][6].
Występowanie i siedlisko
edytujŁysak włóknistopierścieniowy występuje w Europie, Ameryce Północnej i Australii[7]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył wiele stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia nie są znane[3]. W późniejszych latach w piśmiennictwie naukowym podano jeszcze wiele nowych stanowisk tego gatunku w Polsce[6].
Grzyb naziemny, saprotrof[3]. Występuje w różnego typu lasach, zwłaszcza iglastych, na próchniejącym martwym drewnie, często zagrzebanym w ziemi[4].
Grzyb niejadalny, w smaku gorzki, prawdopodobnie lekko trujący, o działaniu przeczyszczającym[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-02-23] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-02-24] (ang.).
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Gymnopilus hybridus [online], Fichas mycologicas [dostęp 2023-02-24] (hiszp.).
- ↑ Łysak plamistoblaszkowy [online], Fichas mycologicas [dostęp 2023-02-24] (pol.).
- ↑ a b Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-24].
- ↑ Występowanie Gymnopilus hybridus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-02-24].