Gymnopilus P. Karst. (łysak) – rodzaj grzybów należący do rodziny Hymenogastraceae[1].

Łysak
Ilustracja
Łysak plamistoblaszkowy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

łysak

Nazwa systematyczna
Gymnopilus P. Karst.
Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 32: 21, 400 1879
Typ nomenklatoryczny

Gymnopilus liquiritiae (Pers.) P. Karst.

Łysak wspaniały
Łysak drobnołuskowy

Charakterystyka

edytuj

Małe lub średniej wielkości grzyby kapeluszowe, zazwyczaj nadrzewne. Owocniki przeważnie wyrastają kępkami. Kapelusz o barwie od rdzawożółtej do czerwonobrązowej, o hymenoforze blaszkowym. Blaszki początkowo jaskrawożółte lub kremowożółte, później ciemniejsze. Na trzonie zazwyczaj występują białe resztki osłony, które czasami tworzą słabo widoczną strefę pierścieniową. Tylko jeden gatunek (łysak wspaniały) posiada błoniasty pierścień. Wysyp zarodników rdzawobrązowy[2].

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonim naukowy Fulvidula Romagn[3].

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1987 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także jako bedłka, opieńka, skórzak, łuszczak, łuskwiak, ogniówka[4].

Gatunki występujące w Polsce:

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[7]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według Władysława Wojewody[4] i innych[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2016-11-07] (ang.).
  2. Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, s. 256, 257, ISBN 978-83-258-0588-3.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-09-20] (ang.).
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 278–280, ISBN 83-89648-09-1.
  5. a b c d e Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).
  6. Podany jako Hebelomina neerlandica Huijsman.
  7. Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-09-20] (ang.).