Żabojadek

Żabojadek
	Trachops
	J.E. Gray, 1847
	; Żabojadek brazylijski (T. cirrhosus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Noctilionoidea
Rodzina	liścionosowate
Podrodzina	liścionosy
Plemię	Macrophyllini
Rodzaj	żabojadek
	Typ nomenklatoryczny
	Trachops fuliginosus J.E. Gray, 1865 (= Vampyrus cirrhosus Spix, 1823)
Synonimy
	Vampyrus Spix, 1823; Istiophorus J.E. Gray, 1825; Histiophorus Agassiz, 1846; Trachyops Peters, 1865; Trachyops Trouessart, 1897;
	Vampyrus Spix, 1823; Istiophorus J.E. Gray, 1825; Histiophorus Agassiz, 1846; Trachyops Peters, 1865; Trachyops Trouessart, 1897;
Gatunki
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	3 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Żabojadek^[7] (Trachops) – rodzaj ssaków z podrodziny liścionosów (Phyllostominae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące od Meksyku do Brazylii^[8]^[9]^[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 60–128 mm, długość ogona 10–28 mm, długość ucha 30–40 mm, długość tylnej stopy 16–22 mm, długość przedramienia 50–65 mm; masa ciała 16–55 g^[9]^[11]^[12].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1847 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule poświęconym charakterystyce sześciu nowych rodzajów nietoperzy dotychczas nie wyróżnianych, opublikowanym w czasopiśmie Proceedings of the Zoological Society of London^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) żabojadek brazylijski (T. cirrhosus).

Etymologia

Vampyrus: fr. vampire ‘wampir’^[13]. Gatunek typowy: Spix wymienił trzy gatunki – Vampyrus soricinus Spix, 1823 (= Phyllostoma bernicaudum Schinz, 1821), Vampyrus bidens Spix, 1823 i Vampyrus cirrhosus Spix, 1823 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Vampyrus cirrhosus Spix, 1823^[14].
Istiophorus (Histiophorus): gr. ιστιοφορος istiophoros ‘noszący żagle’, od ιστιον istion ‘żagiel’; -φορος -phoros ‘noszący’, od φερω pherō ‘nosić’^[15].
Trachops: gr. τραχυς trakhus ‘chropowaty, szorstki’; ωψ ōps, ωπος ōpos ‘oblicze, twarz’^[16].
Tylostoma: gr. τυλος tulos ‘guzek, gula’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’^[17]. Gatunek typowy: Tylostoma mexicana Saussure, 1860 (= Vampyrus cirrhosus Spix, 1823).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[18]^[11]^[8]^[12]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[7]	Podgatunki^[9]^[8]^[11]^[12]	Rozmieszczenie geograficzne^[9]^[8]^[11]^[12]	Podstawowe wymiary^[9]^[11]^[12]^[e]	Status IUCN^[19]
Trachops ehrhardti	Felten, 1956		gatunek monotypowy	Brazylia (południowo-wschodnia część Mata Atlântica)	DC: brak danych DO: 1,4 cm DP: 5,6–6 cm MC: brak danych	NE
Trachops cirrhosus	(Spix, 1823)	żabojadek brazylijski	gatunek monotypowy	Kostaryka na południe do Ameryki Południowej, w tym Kolumbia, Wenezuela, region Gujana, Ekwador, Peru północna, środkowa oraz wschodnia Boliwia; także Trynidad	DC: 6–12,8 cm DO: 1–2,8 cm DP: 5,3–6,5 cm MC: 16–55 g	LC
Trachops coffini	E.A. Goldman, 1925		gatunek monotypowy	południowy Meksyk (południowe Veracruz, Oaxaca i większa część półwyspu Jukatan) na południe do Nikaragui	DC: 5,6–10,7 cm DO: 1–2,2 cm DP: 5–6,2 cm MC: 22–46 g	NE

Uwagi

↑ Młodszy homonim Vampyrus Leach, 1821 (Phyllostomidae).
↑ Nowa nazwa dla Vampyrus Spix, 1823; młodszy homonim Istiophorus Lacépède, 1802 (Actinopterygii).
↑ Nieuzasadniona poprawka Istiophorus J.E. Gray, 1825.
↑ ^a ^b Niepoprawna późniejsza pisownia Trachops J.E. Gray, 1847.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b J.E. Gray. Characters of Six new Genera of Bats not hitherto distinguished. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15, s. 14, 1847. (ang.).
↑ J.B. von Spix: Simiarum et Vespertilionum Brasiliensium species novae, ou histoire naturelle des espèces nouvelles de singes et de chauves-souris observées et recueillies pendant le voyage dans l’intérieur du Brésil exécuté par ordre de S. M. le roi de Bavière dans les années 1817, 1818, 1819, 1820. Monachii: typis F.S. Hübschmanni, 1823, s. 64. (łac.).
↑ J. E. Gray. An Attempt at a division of the Family Vespertilionidae into groups. „The Zoological Journal”. 2 (6), s. 242, 1825. (ang.).
↑ Index universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 183. (łac.).
↑ W.C.H. Peters. Über die zu den Vampyri gehörigen Flederthiere und über die natürliche Stellung der Gattung Antrozous. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1865, s. 512, 1866. (niem.).
↑ É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Wyd. Nova ed. (prima completa). Cz. 1. Berolini: R. Friedländer & sohn, 1897, s. 154. (łac.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 105. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 164. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 501–502. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Trachops. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-09]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 496. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e M.A. Camacho, P.A. Menendez-Guerrero, B. Horvath, D. Cadar & J. Murienne. A polytypic species revisited: Phylogenetic and morphological variation, taxonomic status, and geographical distribution of Trachops (Chiroptera: Phyllostomidae). „Journal of Mammalogy”. W druku, s. gyae067, 2024. DOI: 10.1093/jmammal/gyae067. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 704.
↑ S.L. Williams & H.H. Genoways: Subfamily Phyllostominae Gray, 1825. W: A.L. Gardner (red.): Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. 296. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 354.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 683.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 698.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-25]. (ang.).
↑ wynik wyszukiwania: Trachops. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-25]. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[2] Młodszy homonim Vampyrus Leach, 1821 (Phyllostomidae).

[4] Nowa nazwa dla Vampyrus Spix, 1823; młodszy homonim Istiophorus Lacépède, 1802 (Actinopterygii).

[6] Nieuzasadniona poprawka Istiophorus J.E. Gray, 1825.

[uwaga1-8] Niepoprawna późniejsza pisownia Trachops J.E. Gray, 1847.

[23] DC – długość ciała; DO – długość ogona; DP – długość przedramienia; MC – masa ciała

[gray47-1] J.E. Gray. Characters of Six new Genera of Bats not hitherto distinguished. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 15, s. 14, 1847. (ang.).

[spix-3] J.B. von Spix: Simiarum et Vespertilionum Brasiliensium species novae, ou histoire naturelle des espèces nouvelles de singes et de chauves-souris observées et recueillies pendant le voyage dans l’intérieur du Brésil exécuté par ordre de S. M. le roi de Bavière dans les années 1817, 1818, 1819, 1820. Monachii: typis F.S. Hübschmanni, 1823, s. 64. (łac.).

[gray25-5] J. E. Gray. An Attempt at a division of the Family Vespertilionidae into groups. „The Zoological Journal”. 2 (6), s. 242, 1825. (ang.).

[aga-7] Index universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 183. (łac.).

[pet-9] W.C.H. Peters. Über die zu den Vampyri gehörigen Flederthiere und über die natürliche Stellung der Gattung Antrozous. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1865, s. 512, 1866. (niem.).

[tro-10] É.L. Trouessart: Catalogus mammalium tam viventium quam fossilium. Wyd. Nova ed. (prima completa). Cz. 1. Berolini: R. Friedländer & sohn, 1897, s. 154. (łac.).

[miiz-11] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 105. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-12] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 164. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[hmw-13] S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 501–502. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[msw-14] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Trachops. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-09]. (ang.).

[amw-15] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 496. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[cam&inni-16] M.A. Camacho, P.A. Menendez-Guerrero, B. Horvath, D. Cadar & J. Murienne. A polytypic species revisited: Phylogenetic and morphological variation, taxonomic status, and geographical distribution of Trachops (Chiroptera: Phyllostomidae). „Journal of Mammalogy”. W druku, s. gyae067, 2024. DOI: 10.1093/jmammal/gyae067. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792451_704]-17] Palmer 1904 ↓, s. 704.

[wil&gen-18] S.L. Williams & H.H. Genoways: Subfamily Phyllostominae Gray, 1825. W: A.L. Gardner (red.): Mammals of South America. Cz. 1: Marsupials, Xenarthrans, Shrews, and Bats. Chicago: University of Chicago Press, 2005, s. 296. ISBN 978-0-226-28240-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792101_354]-19] Palmer 1904 ↓, s. 354.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792430_683]-20] Palmer 1904 ↓, s. 683.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792445_698]-21] Palmer 1904 ↓, s. 698.

[mdd-22] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-25]. (ang.).

[24] wynik wyszukiwania: Trachops. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-25]. (ang.).

[7]

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[c]

[4]

[d]

[5]

[6]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[e]

[19]