Żywy (jezioro)
Żywy lub Żywe[1] – jezioro w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Kruklanki[2].
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Wysokość lustra |
134,4 m n.p.m. |
| Wyspy |
jedna |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
118,8 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
7 600 m |
| Objętość |
7 130,4 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Rzeki zasilające |
Sapina, |
| Rzeki wypływające |
Sapina |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu giżyckiego  | |
Położenie na mapie gminy Kruklanki  | |
 54°03′47″N 22°02′48″E/54,063056 22,046667
| |
Położenie
edytujJezioro leży na Pojezierzu Ełckim[3], w mezoregionie Wielkich Jezior Mazurskich[4], w dorzeczu Sapina–Węgorapa–Pregoła[5]. Znajduje się około 18 km w kierunku wschodnim od Giżycka. W okolicach brzegów położone są miejscowości Żywy (południowy wschód), Kamienna Struga (północ plosa wschodniego) i Borki (północny zachód)[5]. Do jeziora uchodzi od północy ciek wodny o nazwie Dopływ z Puszczy Boreckiej[6], a także wpada Sapina[7]. W pobliżu wsi Żywy znajduje się odpływ Sapiny do jeziora Sołtmany[5].
Linia brzegowa jest rozwinięta. Dno kamieniste i twarde. Występuje wyraźny podział na część wschodnią i zachodnią. Na jeziorze, przy południowym brzegu znajduje się wyspa o powierzchni 0,2 ha. Brzegi są wysokie, gdzieniegdzie strome. W otoczeniu znajdują się łąki i pola. Jezioro leży nieopodal skraju Puszczy Boreckiej[5].
Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[1].
Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Kruklin w zlewni rzeki Węgorapa – nr 7[8], jego użytkownikiem jest Polski Związek Wędkarski[5]. Objęte jest strefą ciszy[9]. Znajduje się na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich o łącznej powierzchni 85 527,0 ha[10].
Morfometria
edytujWedług danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 118,8 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 6,0 m, a maksymalna – 24,5 m[11]. Lustro wody znajduje się na wysokości 134,4 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 7 130,4 tys. m³[3]. Maksymalna długość jeziora to 1 920 m a szerokość 1 330 m. Długość linii brzegowej wynosi 7 600 m[5].
Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 według Państwowego Układu Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 113,5 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody – 134,1 m n.p.m.[3]
Przyroda
edytujW skład pogłowia występujących ryb wchodzą m.in. sandacz, szczupak, leszcz, płoć i okoń. Roślinność przybrzeżna niezbyt rozwinięta, główne skupiska na północnym i południowo-wschodnim brzegu[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 120 [dostęp 2017-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 410, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ a b c Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 349, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
- ↑ Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
- ↑ a b c d e f g Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Wielkie Jeziora Mazurskie. Północ, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1999 (Przewodniki wędkarskie; 6), ISBN 83-87506-16-8, OCLC 749533945.
- ↑ Dopływ z Puszczy Boreckiej >> Moduł: Obszary dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-04-12].
- ↑ Sapina >> Moduł: Obszary dorzeczy (wynik wyszukiwania). Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. [dostęp 2017-04-15].
- ↑ Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie: Obwieszczenie nr 3/2016 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 30 września 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie ustanowienia obwodów rybackich na publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących. edziennik.mazowieckie.pl, 30 września 2016. [dostęp 2020-02-17].
- ↑ Wykaz jezior i rzek, na których wprowadzono zakaz używania jednostek pływających z silnikami spalinowymi. Zakaz wprowadza w drodze Uchwały Rada Powiatu na podstawie art.41 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym oraz art.116 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. [dostęp 2017-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała Nr XXII/430/12 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich.. bip.warmia.mazury.pl, 27 listopada 2012. [dostęp 2017-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 kwietnia 2017)].
- ↑ Żywy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-08-05].