Płoć[3], płotka[4] (Rutilus rutilus) – gatunek ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Płoć
Rutilus rutilus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

karpiokształtne

Rodzina

karpiowate

Rodzaj

Rutilus

Gatunek

płoć

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Występowanie

edytuj

Występuje w całej Europie z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, zlewiska Adriatyku, Grecji oraz północnej Skandynawii, na wschodzie sięga daleko w głąb Azji. Występuje we wszystkich wodach słodkich w Polsce (w rzekach, jeziorach i stawach, z wyjątkiem gór), także w wodach przybrzeżnych Bałtyku.

Inne, dawne nazwy płoci to: wandrówka, srebrzatka, ramiennica.[potrzebny przypis]

Tryb życia

edytuj

Żyją w stadach, żerują gromadnie. Ryby te są płochliwe i bardzo ostrożne. Osiągają: 30–40 (maksymalnie 50) cm długości, 0,5–2 kg masy ciała. Niektóre z płoci żerują w morzu, a trą się w wodach słodkich – jest to anadromiczna forma płoci występująca w Bałtyku. Stanowi pokarm dla szczupaków, sandaczy, sumów oraz boleni.

Cechy morfologiczne

edytuj
 
Głowa płoci

Ciało krótkie, wysoko wygrzbiecone, bocznie ścieśnione, w wodach ubogich w pokarm bardziej wysmukłe. Głowa krótka, szczęka nieco wysunięta przed mały, końcowo położony otwór gębowy. Płetwy piersiowe najdłuższymi promieniami sięgają nasad płetw brzusznych. Grzbiet ciemnobrązowy lub szaroczarny z niebieskawym lub zielonkawym połyskiem, boki jasnosrebrzyste, brzuch biały. Płetwa grzbietowa i ogonowa są szare z czerwonawym odcieniem, inne płetwy czerwonawe. Tęczówka oka czerwona.

Odżywianie

edytuj

Zjada pokarm roślinny i zwierzęcy. Rodzaje pokarmu i żerowiska zmienia kilkakrotnie. Narybek żywi się planktonem skorupiakowym na płyciznach; roczniaki przechodzą na pokarm denny – skorupiaki, mniejsze larwy owadów oraz glony i inne rośliny. Przy długości około 20 cm płoć zaczyna odżywiać się mięczakami, głównie racicznicami.

Podgatunki

edytuj

Wyróżniono liczne podgatunki płoci, m.in.:

Rozród

edytuj

Samice osiągają dojrzałość płciową w 3–4 roku życia, przy długości około 10 cm, samce o rok wcześniej. Tarło odbywa się zazwyczaj na przełomie kwietnia i maja przy temperaturze 15–16 °C. Ikra ginie przy temperaturze poniżej 8 °C. Składana jest na różnym podłożu, zazwyczaj są to rośliny podwodne, stare liście i łodygi trzcin; z ich braku mogą to być kamienie. Ikra trzyma się podłoża dzięki specjalnym kosmkom. Samica o długości 10 cm składa około 2500 ziaren ikry. Wylęg następuje po upływie około 12 dni. Po około 20 dniach wylęg napełnia pęcherz pławny i rozpoczyna aktywne życie. Ciało pokrywa się łuską przy długości około 5 cm. Płoć rośnie wolno, w wieku 10 lat osiąga długość 22 cm. Żyje 15–18 lat.

Znaczenie gospodarcze

edytuj

W niektórych regionach ma dość duże znaczenie gospodarcze. Chętnie poławiana przez wędkarzy na spławik i grunt.

 
Płocie na wystawie Subaqueous Vltava w Pradze

Ochrona

edytuj
Wymiar ochronny brak lub 15 cm w zależności od okręgu PZW[6]
Okres ochronny brak

Wędkarski Rekord Polski wagowy: 2,20 kg i 53 cm (1963)[7].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rutilus rutilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Rutilus rutilus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b c d G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. a b c d Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
  5. a b Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  6. Okręg PZW Sieradz [online], www.pzw.org.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  7. Wiadomości Wędkarskie

Bibliografia

edytuj
  • Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
  • Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
  • Rutilus rutilus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 20 czerwca 2009]

Zobacz też

edytuj