Sum pospolity

	Sum pospolity
	Sum pospolity
	Silurus glanis
	Linnaeus, 1758
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	sumokształtne
Rodzina	sumowate
Rodzaj	Silurus
Gatunek	sum pospolity
	Synonimy
	Siluris glanis Linnaeus, 1758; Silurus glanis aralensis Kessler, 1872; Silurus silurus Wulff, 1765;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; Obszar: czerwony – naturalny zasięg; niebieski – zasiedlone wody słone; pomarańczowy – obszar wsiedlenia;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sum pospolity^[3], sum^[4], sum europejski^[5] (Silurus glanis) – gatunek ryby z rodziny sumowatych (Siluridae).

Spis treści

WystępowanieEdytuj

Zasiedla wody zlewiska Morza Bałtyckiego, Morza Czarnego i Morza Kaspijskiego na wschodzie aż po Hiszpanię na zachodzie. Na północ sięga do Zatoki Botnickiej (płd. i środkowa Szwecja i płd. część Finlandii. Introdukowany we Francji^{[potrzebny przypis]} i we Włoszech oraz na Półwyspie Iberyjskim^{[potrzebny przypis]}.

Spotykany w dużych rzekach i zbiornikach zaporowych, w jeziorach jest rzadszym mieszkańcem. Najczęściej aktywny po zachodzie słońca, w dzień przebywa na dolnych partiach, przy dnie w miejscach o spokojnym przepływie. Prowadzi osiadły tryb życia i z natury jest samotnikiem. Zimą, od grudnia do lutego, nie żeruje.

OpisEdytuj

Druga co do wielkości (po biełudze) ryba Europy i największa europejska ryba słodkowodna. Osiąga długość 3 m i masę ciała ponad 100 kg (maksymalnie 5 m i wagę 306 kg)^[6]. Ciało długie pozbawione łusek, głowa duża, otwór gębowy jest duży, silnie uzębiony. Nad górną szczęką znajdują się dwa długie, a pod dolną cztery krótkie wąsy. Płetwa grzbietowa jest silnie zredukowana, posiada tylko 3-5 promieni, natomiast płetwa odbytowa jest bardzo długa i sięga prawie do zaokrąglonej płetwy ogonowej. Ogon bardzo długi, stanowi 3/5 długości ciała. Oczy małe, nozdrza zakończone krótkimi mięsistymi rurkami.

Ubarwienie zależy od środowiska. Grzbiet jest ciemny lub prawie czarny, czasem z zielonkawym, niebieskawym lub brązowawym odcieniem. Boki ciemnożółtawobiałe z wyraźnym szarobrązowym marmurkowym wzorem, brzuch szarobiały z ciemnymi nieregularnymi plamami. Czasami występują czerwonookie osobniki albinotyczne.

albinotyczna forma suma pospolitego

OdżywianieEdytuj

Młodociane osobniki zjadają początkowo skorupiaki, robaki itp. Starsze są drapieżnikami. Poluje na ryby różnych gatunków. Czasem zjada żaby, małe ssaki a nawet ptaki wodne. Wbrew pozorom większość zdobyczy to niewielkie rybki o długości kilkunastu centymetrów.

RozródEdytuj

Dojrzałość płciową osiąga w wieku 3–6 lat. Tarło odbywa się od V–VII w temperaturze nie mniejszej niż 20 °C, na zarośniętych płyciznach^[7]. Samica buduje na oczyszczonym z roślin podłożu prymitywne gniazdo^[7] i składa do niego około 500 tys. ziaren ikry, której pilnuje samiec. Wylęg następuje po 3-4 dniach. Okres larwalny kończy się po około 21 dniach. Młode osobniki wyglądem przypominają kijanki.W zależności od sprzyjających warunków sumy mogą osiągnąć metr długości nawet w przeciągu niecałych 2 lat. W prywatnych hodowlach (np. w Niemczech, Hiszpanii), już 10 miesięczne sumy mierzą przeciętnie około 60 cm. Nie jest jeszcze znana maksymalna długość życia tej ryby, ale szacuje się, że może dożyć ponad 80 lat.^{[potrzebny przypis]}

Znaczenie gospodarczeEdytuj

Największe znaczenie gospodarcze ma w rejonie Morza Czarnego. Wędkarze łowią go przede wszystkim na żywca lub martwą rybkę, z gruntu lub na spławik oraz na spinning.

OchronaEdytuj

okres ochronny:
- w rzece Odrze od ujścia rzeki Warty do granicy z wodami morskimi od 1 marca do 31 maja
- w pozostałych wodach od 1 stycznia do 31 maja.
wymiar ochronny: 70 cm^[8]
limit połowu: 1 szt. w ciągu doby

Rekordy wędkarskieEdytuj

Rekord Polski wagowy: 105 kg, 261 cm (złowiony 8 października 2011 r. w Jeziorze Rybnickim)^[9].

Oficjalny rekord świata: ok. 135 kg (według organizacji IGFA), złowiony w rzece Pad we Włoszech^[10].

Zobacz teżEdytuj

ryby Polski

PrzypisyEdytuj

↑ Silurus glanis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Silurus glanis. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
↑ FishBase.org za Frimodt, C., 1995. Multilingual illustrated guide to the world's commercial coldwater fish. Fishing News Books, Osney Mead, Oxford, England. 215 p.
↑ ^a ^b Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
↑ Wędkarstwo Moje Hobby. Regulamin Amatorskiego połowu ryb PZW (pol.). [dostęp 19 lutego 2010].
↑ REKORDOWY SUM 261 cm i 109 kg. Wędkarz Polski. [dostęp 2011-10-29].
↑ Rekordowy sum na Rapalę. „Wędkarski świat”, 06-2011. ISSN 1425-719X.

[itis-1] Silurus glanis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Silurus glanis. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).

[Nikolski-3] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[KRR-4] Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

[Szatanska-5] Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.

[6] FishBase.org za Frimodt, C., 1995. Multilingual illustrated guide to the world's commercial coldwater fish. Fishing News Books, Osney Mead, Oxford, England. 215 p.

[mszR-7] Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.

[8] Wędkarstwo Moje Hobby. Regulamin Amatorskiego połowu ryb PZW (pol.). [dostęp 19 lutego 2010].

[rekord-9] REKORDOWY SUM 261 cm i 109 kg. Wędkarz Polski. [dostęp 2011-10-29].

[IGFA-10] Rekordowy sum na Rapalę. „Wędkarski świat”, 06-2011. ISSN 1425-719X.

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]