11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (III RP)

11 Brandenburski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Ziemi Dolnośląskiej (11 plm) – oddział lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego, istniejący w latach 1944-1999.

11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944

Rozformowanie

1999

Nazwa wyróżniająca

Brandenburski

Patron

Osadnicy Ziemi Dolnośląskiej[1]

Tradycje
Święto

27 sierpnia[2]

Nadanie sztandaru

1949

Rodowód

11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

Kontynuacja

3 Baza Lotnicza

Dowódcy
Pierwszy

ppłk pil. Wiktor Sokołow

Ostatni

ppłk dypl. pil. Zbigniew Martynowicz

Organizacja
Dyslokacja

Wrocław

Rodzaj sił zbrojnych

Siły powietrzne

Rodzaj wojsk

Wojska lotnicze

Podległość

3 Korpus Obrony Powietrznej Kraju

Formowanie

edytuj

W październiku 1944 na lotnisku Karliwka, koło Połtawy, w ramach organizowanej wówczas 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego został sformowany 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego.

Pułk w okresie pokoju

edytuj

Po wojnie pułk stacjonował kolejno na lotniskach: w Kutnie, Łęczycy, Krakowie-Rakowicach i Gdyni-Babich Dołach.

W styczniu 1946 roku 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego został przeformowany na nowy etat nr 6/41 o stanie 236 wojskowych i 1 pracownika kontraktowego i przemianowany na 3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego[3][4].

Od 1950 roku, aż do czasu swojego rozformowania, bazował na lotnisku Wrocław Strachowice, z tym, że w latach 1988-1998, pułk bazował na dwóch lotniskach: 1 eskadra na lotnisku Strachowice, a 2 eskadra na lotnisku Mierzęcice.

W 1949 pułk otrzymał sztandar, który ufundowało społeczeństwo Gdańska, Gdyni i Wejherowa. Od 1957 pułk wszedł w skład 3 Korpusu Obrony Przeciwlotniczej Kraju.

W 1967 Minister Obrony Narodowej przywrócił pułkowi jego historyczny numer: 11, a w 1970 nadał mu prawo do posiadania zbiorowego patrona: „Osadników Ziemi Dolnośląskiej”. W 1973 pułkowi przywrócono jego historyczną nazwę wyróżniającą i do września 1991 nosił oficjalne miano: 11 Brandenburski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Ziemi Dolnośląskiej.

W sierpniu 1979 pułk został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

W sierpniu 1994, na podstawie Decyzji MON, patronem pułku został pilot i dowódca – płk Bolesław Orliński. W końcu 1999 11 pułk lotnictwa myśliwskiego im. płk pil. Bolesława Orlińskiego został rozformowany.

Samoloty pułku

edytuj
  • bojowe: Jak-3, Jak-9, Jak-23, MiG-15, MiG-15bis, Lim-2, Lim-5, Lim-5P, MiG-21PF, PFM, MF;
  • szkolno-bojowe: Jak-7, Jak-17, MiG-15UTI, MiG-21U, US, UMB,
  • szkolno-treningowe i łącznikowe: PO-2, UT-2, Jak-11, TS-8 Bies, TS-11 Iskra, AN-2.

Tradycje pułku

edytuj

27 sierpnia 1994 roku pułk przyjął imię płk. pil. Bolesława Orlińskiego. Równocześnie przejął dziedzictwo i tradycje[2][5]:

Odznaka pułkowa

edytuj

Odznaka o wymiarach 30x30 mm wykonana w kształcie srebrnego krzyża równoramiennego. W centrum okrągła tarcza z nałożonym na nią stylizowanym kondorem w kolorach: niebieskim, granatowym, żółtym i czarnym. Na otoku okrągłej tarczy napis 11 PUŁK LOTNICTWA MYŚLIWSKIEGO. Odznaka została zaprojektowana przez Katarzynę Tomaszewską, Marka Krawczaka i Dariusza Suskę[2].

Dowódcy pułku

edytuj
  • ppłk pil. Wiktor Sokołow (1944-1945)
  • mjr pil. Mikołaj Połuszkin (1945-1946)
  • ppłk pil. Medard Konieczny (1946-1947)
  • ppłk pil. Jan Frey-Bielecki (1947-1948)
  • mjr pil. Jan Malinin (1949)
  • ppłk pil. Czesław Tanana (1952-1953)
  • ppłk pil. Feliks Skrzeczkowski (1955-1958)
  • ppłk dypl. pil. Apoloniusz Czernów (1958-1959)
  • mjr pil Stanislaw Lipski (1959)
  • kpt. pil. Bolesław Bocoń (1959-1960)
  • kpt. pil. Albin Daniłowicz (1960)
  • mjr pil. Czesław Filonowicz (1960-1965)
  • ppłk pil. Jan Malicki (1965-1968)
  • ppłk dypl. pil. Józef Tenerowicz (1968-1972)
  • ppłk dypl. pil. Zbigniew Romanowski (1972-1973)
  • ppłk dypl. pil. Marian Karski (1973-1976)
  • mjr dypl. pil. Mirosław Hermaszewski (IV – XII 1976)
  • ppłk dypl. pil. Bogdan Głąb (1977-1978)
  • ppłk dypl. pil. Marian Urbański (1979-1980)
  • ppłk dypl. pil. Marian Fąfara (1980-1982)
  • płk pil. Roman Baszuk (1982-1987)
  • płk dypl. pil. Zbigniew Materna (1987-1990)
  • płk dypl. pil. Roman Gil (1990-1993)
  • ppłk dypl. pil. Zbigniew Martynowicz (1993-1999)

Przekształcenia

edytuj

↗(sformowany w 1944) 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego → przeformowany w 1946 w 3 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (LWP) → (przywrócono „wojenną” numerację w 1967) 11 Brandenburski Pułk Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Osadników Ziemi Dolnośląskiej → 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego → (w 1994 dodano patrona) 11 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego im. płk. Bolesława Orlińskiego ↘ rozformowany w 1999

Przypisy

edytuj
  1. Rozkaz ministra obrony narodowej nr pf 12 z 22 kwietnia 1970 roku.
  2. a b c Zdzisław Sawicki [i inni]: Mundur i odznaki Wojska Polskiego. Czas przemian. s. 151.
  3. Rozkaz naczelnego dowódcy Wojska Polskiego nr 019/Org. z 22 stycznia 1946 roku.
  4. Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. s. 115-117.
  5. Dziennik Rozkazów MON 1994 roku, poz. 89.

Bibliografia

edytuj
  • Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-1112-14-09.
  • Zdzisław Sawicki, Jerzy Waszkiewicz, Adam Wielochowski: Mundur i odznaki Wojska Polskiego. Czas przemian. Warszawa: Bellona, 1997. ISBN 83-11-08588-9.