28 Pułk Piechoty (LWP)

28 Pułk Piechoty (28 pp) – oddział piechoty ludowego Wojska Polskiego.

28 Pułk Piechoty
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1944

Rozformowanie

1957

Tradycje
Kontynuacja

28 pułk zmechanizowany
8 Brygada Zmechanizowana

Dowódcy
Pierwszy

płk Witold Popko

Organizacja
Numer

JW 2875[1][2]

Dyslokacja

Przemyśl[3]

Rodzaj wojsk

Piechota

Podległość

9 Drezdeńska Dywizja Piechoty[3]

Pułk sformowany został w rejonie Białegostoku, na podstawie rozkazu nr 16 Naczelnego Dowództwa WP z 3 września 1944, w oparciu o sowiecki etat pułku strzeleckiego nr 04/501. Zaprzysiężenia dokonano 29 października 1944 w Hryniewiczach.

Wchodził w skład 9 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty. Po wojnie stacjonował w Przemyślu.

Struktura organizacyjna edytuj

dowództwo i sztab

  • 3 bataliony piechoty
  • kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic ppanc, łączności, sanitarna, transportowa
  • baterie: działek 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
  • plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony pchem, żandarmerii

Stan etatowy liczył 2915 żołnierzy, w tym 276 oficerów, 872 podoficerów i 1765 szeregowców.

Według etatu oddział posiadać miał 162 rkm, 54 ckm, 66 rusznic ppanc, 12 armat ppanc 45 mm, 4 armaty 76 mm, 18 moździerzy 50 mm, 27 moździerzy 82 mm i 8 moździerzy 120 mm.

Działania bojowe edytuj

Od chwili sformowania do zakończenia wojny pułk walczył w składzie 9 Dywizji Piechoty. Forsując Nysę zdobył przyczółek na wyspie, następnie walczył o Rothenburg i pod Niską. W czasie walk z niemieckimi wojskami pancernymi idącymi z południa przyczynił się do wyjścia sił 9 DP z okrążenia pod Kuckau. W operacji praskiej walczył o Strauchbauer, Prietitz, Elstra. 8 maja sforsował Łabę, zdobywając przyczółek w rejonie Pötzscha. Zakończył działania pod Huntirov-Dobrna na wschód od Děčína. Do jesieni 1947 r. uczestniczył w zwalczaniu sił UPA na Rzeszowszczyźnie[4].

       
   

Żołnierze pułku edytuj

Dowódcy pułku

  • płk Witold Popko (23 września 1944 - 27 kwietnia 1945)
  • mjr Aleksander Wygnański (27 kwietnia 1945 –)
  • mjr Adam Szczybalski - 1949

Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[5]

  1. ppor. Henryk Andrasiak
  2. por. Zenon Kratki
  3. płk Witold Popko
  4. por. Piotr Sokołowski
  5. por. Tadeusz Wienc[6]

Upamiętnienia edytuj

28 czerwca 2016 r. w Kniażycach odsłonięto pomnik upamiętniający 31 żołnierzy i oficerów z 28 pułku oraz 17 cywili, zamordowanych przez UPA od czerwca do września 1946 r[7].

29 lipca 2022 r. w Jaworniku Ruskim odbył się uroczysty pogrzeb odnalezionych szczątków 14 żołnierzy 28. pułku, wziętych do niewoli 24 lipca 1946 r. i zamordowanych przez członków UPA[8].

Przypisy edytuj

  1. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.3.1946
  2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  3. a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 428.
  4. Komornicki 1965 ↓, s. 207.
  5. Ginalski 1964 ↓, s. 379.
  6. Dołomisiewicz 1970 ↓, s. 323.
  7. Telewizja Polska S.A, Pomnik w Kniażycach. Potrzeba pamięci, ale też mówienia prawdy [online], rzeszow.tvp.pl [dostęp 2022-10-04] (pol.).
  8. W Jaworniku Ruskim pochowano 14 żołnierzy zamordowanych w 1946 r. przez UPA [online], dzieje.pl [dostęp 2022-10-04] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Edmund Ginalski: Byliśmy za Łabą. Z dziejów 28 pułku piechoty.. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1964.
  • Marian Dołomisiewicz: Historia 9 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty. Rzeszów: 1970.