4 Armia Uderzeniowa

4 Armia Uderzeniowa (ros. 4-я ударная армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.

4 Armia Uderzeniowa
4-я ударная армия
Historia
Państwo

 ZSRR

Sformowanie

25 grudnia 1941

Rozformowanie

maj 1945

Dowódcy
Pierwszy

gen. płk Andriej Jeriomienko

Ostatni

gen. por. Piotr Małyszew

Działania zbrojne
II wojna światowa
Operacja Bagration
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

Armia Czerwona

Podległość

1 Front Bałtycki[1]

Historia

edytuj

Armia została sformowana w dniu 25 grudnia 1941 roku przez przeformowanie 27 Armii ze składu Frontu Północno-Zachodniego.

Początkowo w składzie Frontu Północno-Zachodniego zajmowała pozycję obronne na wschodnim brzegu jeziora Welje i Seliger. W okresie styczeń – luty 1942 roku wzięła udział w operacji toropiecko-chołmskiej. Wtedy też weszła w skład Frontu Kalinińskiego.

Następnie brała udział w walkach w rejonie Newla, Horodeka, Połocka. W dniu 20 października 1943 roku wchodziła w skład 1 Frontu Nadbałtyckiego, a następnie od 4 lipca 1944 roku w skład 2 Frontu Nadbałtyckiego a od 8 sierpnia ponownie w skład 1 Frontu Nadbałtyckiego.

Brała udział w walkach w trakcie operacji rżewsko-dżwińskiej, rżewskiej, memelskiej i operacji Bagration[2]. Po zakończeniu działań ofensywnych uczestniczyła w blokadzie wojsk niemieckich w Kurlandii.

W lutym 1945 roku wchodziła w skład 2 Frontu Nadbałtyckiego, a w kwietniu 1945 roku w skład Frontu Leningradzkiego.

Po zakończeniu wojny w maju 1945 roku została rozformowana.

Dowódcy armii

edytuj

Struktura organizacyjna[3]

edytuj
Skład 1 stycznia 1942
  • 249 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 marca 1942
  • 16 Dywizja Strzelecka Gwardii
  • 145 Dywizja Strzelecka
  • 234 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 kwietnia 1942
  • 16 Dywizja Strzelecka Gwardii
  • 134 Dywizja Strzelecka
  • 135 Dywizja Strzelecka
  • 145 Dywizja Strzelecka
  • 234 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 maja 1942
  • 16 Dywizja Strzelecka Gwardii
  • 145 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 czerwca 1942
  • 145 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 sierpnia 1942
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 145 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 października 1942
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 145 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
  • 24 Dywizja Kawalerii
Skład 1 listopada 1942
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
  • 24 Dywizja Kawalerii
Skład 1 stycznia 1943
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
Skład 1 marca 1943
  • 9 Dywizja Strzelecka Gwardii
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 233 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
  • 373 Dywizja Strzelecka
Skład 1 kwietnia 1943
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 332 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
  • 358 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 września 1943
  • 92 Korpus Strzelecki
  • 47 Dywizja Strzelecka
  • 360 Dywizja Strzelecka
Skład 1 października 1943
  • 2 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 92 Korpus Strzelecki
  • 334 Dywizja Strzelecka
Skład 1 listopada 1943
  • 2 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 16 Dywizja Strzelecka
  • 154 Dywizja Strzelecka
  • 219 Dywizja Strzelecka
  • 334 Dywizja Strzelecka
Skład 1 grudnia 1943
  • 2 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 22 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 3 Korpus Kawalerii Gwardii (3 KKgw.)
  • 5 Korpus Pancerny
  • 51 Dywizja Strzelecka
Skład 1 stycznia 1944
  • 2 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 22 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 3 Korpus Kawalerii Gwardii
  • 5 Korpus Pancerny
Skład 1 lutego 1944
  • 2 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 22 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 91 Korpus Strzelecki
  • 5 Korpus Pancerny
Skład 1 marca 1944
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 91 Korpus Strzelecki
Skład 1 kwietnia 1944
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 51 Dywizja Strzelecka
Skład 1 maja 1944
  • 60 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
Skład 1 lipca 1944
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 100 Korpus Strzelecki
  • 16 Dywizja Strzelecka
Skład 1 sierpnia 1944
  • 14 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 100 Korpus Strzelecki
Skład 1 września 1944
  • 22 Korpus Strzelecki Gwardii
  • 14 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
Skład 1 października 1944
  • 14 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 84 Korpus Strzelecki
Skład 1 listopada 1944
  • 14 Korpus Strzelecki
  • 60 Korpus Strzelecka
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 84 Korpus Strzelecki
Skład 1 grudnia 1944
  • 14 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 84 Korpus Strzelecki
Skład 1 stycznia 1945
  • 1 Korpus Strzelecki
  • 14 Korpus Strzelecki
  • 83 Korpus Strzelecki
  • 84 Korpus Strzelecki
  • 3 Korpus Zmechanizowany Gwardii
Skład 1 lutego 1945
  • 19 Korpus Strzelecki
  • 92 Korpus Strzelecki
  • 16 Litewska Dywizja Strzelecka
Skład 1 marca 1945
  • 19 Korpus Strzelecki
  • 92 Korpus Strzelecki
Skład 1 maja 1945
  • 84 Korpus Strzelecki
  • 92 Korpus Strzelecki
  • 32 Dywizja Strzelecka

Przy Armii działała jedna samodzielna kompania karna[4].

Przypisy

edytuj
  1. Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 144.
  2. Zaloga 2011 ↓, s. 42.
  3. Dane z książki Боевой состав Советской Армии. Moskwa: Военно-научное Управление Генеральново Штаба, 1963 – 1990. (ros.).
  4. Władimir Dajnes, Bataliony karne i oddziały zaporowe Armii Czerwonej. Warszawa 2015, s.232.

Bibliografia

edytuj