6 Dywizja Strzelców Polskich

6 Dywizja Strzelców Polskich – wielka jednostka piechoty Armii Polskiej we Francji; późniejsza 12 Dywizja Piechoty.

6 Dywizja Strzelców Polskich

Historia
Państwo	Francja Polska
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1921
Tradycje
Kontynuacja	12 Dywizja Piechoty (II RP) 12 Dywizja Zmechanizowana
Dowódcy
Pierwszy	gen. bryg. Denis Anne Marie de Champeaux de Saucy
Działania zbrojne
wojna polsko-ukraińska, Wojna polsko-bolszewicka
Organizacja
Dyslokacja	Arches
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	III Korpus - (AP we Francji)

Dywizję sformowano w lutym 1919 w Arches na bazie francuskiej 74 Dywizji Piechoty. Stanowiska kierownicze w początkowym okresie sprawowali niemal wyłącznie oficerowie armii francuskiej. Oficerowie polscy stanowili jedynie znikomy procent. Szeregowi rekrutowali się przede wszystkim z Polaków - jeńców armii austro-węgierskiej internowanych w obozach włoskich w Santa Maria Capua Vetere i La Mandria di Chivasso.

Struktura organizacyjna

• Dowództwo
• 10 Pułk Strzelców Polskich im. Adama Mickiewicza - późniejszy 52 ppsk
• 11 Pułk Strzelców Polskich - późniejszy 53 ppsk
• 12 Pułk Strzelców Polskich - późniejszy 54 ppsk
• 6 pułk artylerii polowej
• 2 szwadron 3 pułku szwoleżerów
• 2 batalion 3 pułku saperów;
• batalion zapasowy

1 kwietnia 1919 na wyposażeniu dywizji znajdowało się: 3209 kb, 206 rkm, 78 ckm, 9 działek piechoty i 36 dział kalibru 75 mm

Działania bojowe w kraju

6 Dywizja Strzelców Polskich przegrupowywała się do Polski od 13 do 20 maja 1919. Początkowo skierowano ją do wzmocnienia północno-wschodniego odcinka granicy z Niemcami, a następnie weszła w skład odwodu Naczelnego Dowództwa WP i skoncentrowała się w rejonie: Łódź-Koluszki-Zgierz. Pod koniec czerwca dywizja wyszła z podporządkowania 3 Korpusu Armii Hallera i została przegrupowana do rejonu na wschód od Lwowa. Przeszła tam pod rozkazy dowództwa Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego i wzięła udział w przeciwko wojskom Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej. W przededniu ofensywy dywizja liczyła: 225 oficerów (w tym 119 Francuzów), 8646 szeregowych i podoficerów (w tym 505 Francuzów) oraz posiadała na uzbrojeniu m.in. 122 karabiny maszynowe i 40 dział

28 czerwca dywizja przeszła swój chrzest bojowy. Jej pułki przełamały front w pobliżu Złoczowa w rejonie Scianka-Gołogóry. Do 17 lipca dywizja w swoim pasie działania ostatecznie wyparła przeciwnika za Zbrucz i zamknęła przeprawy przez rzekę w Wołoczyskach, Tarnorudzie i Satanowie. Do końca 1920 pełniła służbę kordonową.

Przeformowanie dywizji

Rozkazem ministra spraw wojskowych nr 169 z 1 września 1919 o zjednoczeniu Armii Hallera z Armią Krajową, 6 Dywizja Strzelców Polskich została przemianowana na 12 Dywizję Piechoty. Jednocześnie przeszła głęboką reorganizację. Wraz z reorganizacją szeregi dywizji opuszczali oficerowie francuscy, niepełnoletni i najstarsze roczniki żołnierzy, w tym wielu ochotników z Francji i Ameryki. Ich miejsce zajęli oficerowie polscy i żołnierze z poboru.

Po przeprowadzonych zmianach struktura dywizji przedstawiała się następująco:

Struktura 12 DP

• dowództwo;
• kompania sztabowa
• XXIII Brygada Piechoty
• XXIV Brygada Piechoty
• XII Brygada Artylerii
• 2 dywizjon 3 pułku szwoleżerów
• 12 batalion saperów
• szpital nr 607
• 12 urząd amunicyjny
• 12 urząd gospodarczy
• 12 szpital koni
• tabory

Dywizja liczyła w tym czasie 388 oficerów, 13 979 podoficerów i szeregowych i 4820 koni.

Bibliografia

• Dariusz Faszcza "12 Dywizja Piechoty 1919-1939. Zarys problematyki"; Przegląd Historyczno-Wojskowy nr 4/2009.
• Lech Wyszczelski: Wojsko Polskie w latach 1918-1921. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2006. ISBN 83-89729-56-3. Brak numerów stron w książce
• Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4. Brak numerów stron w książce
• Bronisław Prugar-Ketling (red.): Księga chwały piechoty. Warszawa: Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona, 1992.
• Połączenie "Błękitnej Armii" z Wojskiem Polskim w 1920 r.