Aarre Merikanto
Aarre Merikanto (ur. 29 czerwca 1893 w Helsinkach, zm. 28 września 1958 tamże[1][2]) – fiński kompozytor, pianista[2]. Uważany jest za kluczową postać we wczesnym fińskim modernizmie[3] (razem z Väinö Raitio i Ernestem Pingoudem), a kilka jego dzieł, w szczególności opera Juha, zyskało rozgłos[4].
 Aarre Merikanto w 1950 | |
| Data i miejsce urodzenia |
29 czerwca 1893 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci |
28 września 1958 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
ŻyciorysEdytuj
Wczesne lataEdytuj
Był synem Liisy Häyrynen i słynnego kompozytora, profesora Oskara Merikanto. Gry na fortepianie nauczył go ojciec[3]. Swoje dzieciństwo spędził w Vilppula w Finlandii. Studiował muzykę w Helsinkach w 1911, w Lipsku w latach 1912-1914. Po powrocie do Finlandii Merikanto miał pierwszy koncert kompozytorski w Helsinkach 10 listopada 1914 roku. Niedługo później ponownie wyjechał studiować, tym razem w Moskwie w latach 1916-1917. Po spróbowaniu swoich sił w różnych dziełach operowych na tematy rycerskie, ukończył swoją pierwszą operę Helena do libretta Jalmari Finne w 1912 roku[3]. Wczesny styl Merikanto był zakorzeniony w fińskim romantyzmie, ale w latach 20. XX w. rozwinął on osobisty styl modernistyczny. Swój styl opierał na dodekafonii.
Uczestnik wojnyEdytuj
W 1918 r. Merikanto wziął udział w wojnie wyzwoleńczej i pozostał więźniem czerwonych. Jego trzeci koncert 30 listopada 1918 roku, zaraz po wyjściu z niewoli, nie został dobrze przyjęty[2].
Działalność po 1918Edytuj
Od 1919 r. Był żonaty z Meri Grönmark. Miał z nią syna Ukri Merikanto, który został rzeźbiarzem. Po roku 1920 zaczął tworzyć dzieła, które odnosiły sukcesy na krajowym rynku muzycznym. Od początku lat 30. jego styl kompozycyjny stał się mniej radykalny i bardziej znany z kompozycji operowych. Wpłynąć na to mogło stosowanie morfiny oraz zmiana poglądów politycznych na te bardziej konserwatywne[2].
Lata profesorskieEdytuj
Aarre Merikanto był profesorem muzyki w Akademii Sibeliusa od 1951 roku aż do śmierci. Większość fińskich kompozytorów urodzonych między wojnami światowymi była jego uczniami i jego wpływ był silnie odczuwalny[5]. Pod jego kierownictwem przez akademię przewinęli się m.in. Einojuhani Rautavaara, Aulis Sallinen, Faith Meriläinen i Paavo Heininen.
ŚmierćEdytuj
U Merikanto zdiagnozowano w końcówce 1956 r. raka płuc. Zmarł 28 września 1958, w wieku 65 lat[3]. Został pochowany we wspólnym grobie z ojcem, a w 2010 w jego mogile został również pochowany jego syn.
Ważniejsze dziełaEdytuj
- Juha (opera) ukończona w 1922 r., prawykonana w 1963 r.
- Koncerty fortepianowe (I 1914, II 1937, III 1955)
- Koncerty wiolonczelowe (I 1919, II 1941).
- Poematy symfoniczne Lemminkäinen (1916), Pan (1924), Notturno 1928, Uprowadzenie Kyllikki (1936)
- Fantasia (1923)
- Studium symfoniczne (1928)
- Pieśń o mieście nad morzem (kantata,1949-50)
- Trzy wrażenia (1940)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Aarre Merikanto, geni_family_tree [dostęp 2018-01-23] (ang.).
- ↑ a b c d YLE Teema | Sininen laulu | Taiteilijat | Musiikki | Merikanto Aarre, vintti.yle.fi [dostęp 2018-01-23].
- ↑ a b c d Aarre Merikanto - a battered genius, „FMQ”, 21 sierpnia 2017 [dostęp 2018-01-23] (ang.).
- ↑ Etusivu, kansallisbiografia.fi [dostęp 2018-01-23] (ang.).
- ↑ Merikanto, Aarre (1893-1958): Fennica Gehrman - Finnish sheet music, www.fennicagehrman.fi [dostęp 2018-01-23] (ang.).