Aulis Sallinen

fiński kompozytor

Aulis Sallinen (ur. 9 kwietnia 1935 w Salmi[1][2]) – fiński kompozytor.

Aulis Sallinen
Ilustracja
Aulis Sallinen, 2009
Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1935
Salmi

Pochodzenie

fińskie

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Życiorys

edytuj

W latach 1955–1960 studiował w Akademii Sibeliusa, gdzie jego nauczycielami byli Aarre Merikanto i Joonas Kokkonen[1][2]. W latach 1960–1970 był administratorem orkiestry symfonicznej radia fińskiego w Helsinkach[1][2]. Od 1963 do 1975 roku wykładał w Akademii Sibeliusa[1]. Od 1958 do 1973 roku był sekretarzem związku kompozytorów fińskich, w latach 1971–1973 również jego przewodniczącym[2].

W 1978 roku otrzymał nagrodę muzyczną Rady Nordyckiej[2]. W 1983 roku, wspólnie z Krzysztofem Pendereckim, został laureatem Wihuri International Sibelius Prize[1][2]. W 1979 roku został wybrany na członka Królewskiej Akademii Muzycznej w Sztokholmie[1], w tym samym roku otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu w Turku[2].

Twórczość

edytuj

We wczesnym okresie swojej twórczości korzystał z technik awangardowych, w latach 70. XX wieku dokonał jednak zwrotu w kierunku tradycji neoromantycznej, przejawiającego się w wyrazistej systematyce i pracy motywicznej, stosowaniu techniki ostinatowej i pojawieniu się elementów systemu dur-moll[2]. W latach 80. zaczął stosować technikę mozaikową i zestawienia elementów różnych stylów, w latach 90. natomiast w jego twórczości pojawił się element malarskości, związany z programowym charakterem kompozycji[2].

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • 2 Mythical Scenes (1956)
  • Koncert na orkiestrę kameralną (1959–1960)
  • Mauermusik (1962)
  • Variations (1963)
  • 14 Juventas Variations (1963)
  • Metamorphoses na fortepian i orkiestrę kameralną (1964)
  • Koncert skrzypcowy (1968)
  • Choraali na 32 instrumenty dęte, 2 perkusje, harfę i czelestę (1970)
  • 8 symfonii (I 1971, II „Symphonic Dialogue” na perkusję i orkiestrę 1972, III 1975, IV 1979, V „Washington Mosaics” 1985, VI „From a New Zealand Diary” 1989–1990, VII „The Dreams of Gandalf” 1996, VIII „Autumnal Fragments” 2001)
  • Koncert wiolonczelowy (1976)
  • Shadows (1982)
  • Fanfare na instrumenty dęte blaszane i perkusję (1986)
  • Sunrise Serenade na 2 trąbki, fortepian i smyczki (1989)
  • Koncert fletowy „Harlekiini” (1995)
  • Palace Rhapsody (1996)
  • A Solemn Overture (1997)
  • Koncert na róg i orkiestrę (2002)

Utwory kameralne

  • 5 kwartetów smyczkowych (I 1958, II „Canzona” 1960, III „Some Aspects of Peltoniemi Hintrik’s Funeral March” 1969, IV „Quiet Songs” 1971, V „Pieces of Mosaic” 1983)
  • Elegy for Sebastian Knight na wiolonczelę (1964)
  • Quattro per quattro na obój lub flet lub klarnet, skrzypce, wiolonczelę i klawesyn (1964–1965)
  • Cadenze na skrzypce (1965)
  • Notturno na fortepian (1966)
  • Quatre études na skrzypce i fortepian (1970)
  • Chaconne na organy (1970)
  • Sonata na wiolonczelę solo (1971)
  • Metamorfora na wiolonczelę i fortepian (1974)
  • Canto and Ritornello na skrzypce (1975)
  • Chamber Music: I na smyczki (1975), II na flet altowy i smyczki 1975–1976, III „The Nocturnal Dances of Don Juanquixote” na wiolonczelę i orkiestrę smyczkową (1986), IV na fortepian (2000), V „Barabbas Variations” na akordeon (2000)
  • Echoes from a Play na obój i kwartet smyczkowy (1990)
  • From a Swan Song na wiolonczelę i fortepian (1991)
  • King Lear’s Distant War na fortepian (2000)

Utwory na chór a cappella

  • Songs from the Sea na chór dziecięcy (1974)
  • Song around a Song na chór dziecięcy (1980)
  • The Beaufort Scale na chór (1984)
  • Anthem for Ants na chór żeński (1988)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Suite grammaticale na chór dziecięcy i orkiestrę kameralną (1971)
  • 4 Dream Songs na sopran i orkiestrę (1972)
  • Neljä laulua unesta na sopran i orkiestrę (1973)
  • Mies, ei-mikään, ei-kukaan na baryton i fortepian (1978)
  • Dies Irae na sopran, bas, chór męski i orkiestrę (1978)
  • Rauta-aika-sarja na sopran, chór dziecięcy, chór mieszany i orkiestrę (1983)
  • Elämän ja kuoleman lauluja na baryton lub mezzosopran, chór i orkiestrę (1994–1995)
  • Hold Fast Your Dreams na chór żeński i chór dziecięcy (1996)
  • Barabbas dialogeja na sopran, mezzosopran, tenora, bas-baryton, recytatora i zespół kameralny (2003)

Opery

  • Ratsumies (1973–1974, wyst. Savonlinna 1975)
  • Punainen viiva (1976–1978, wyst. Helsinki 1978)
  • Kuningas lähte Ranskaan (1983, wyst. Savonlinna 1984)
  • Kullervo (1986–1988, wyst. Los Angeles 1992)
  • Palatsi (1991–1993, wyst. Savonlinna 1995)
  • King Lear (1999–2000)

Balety

  • Variations sur Mallarmé (1967, wyst. Helsinki 1968)
  • Midsommernatten (wyst. Atlanta 1984)
  • Himlens hemlighet (wyst. telewizja szwedzka 1986)
  • Hobbit (2001)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3121–3122. ISBN 0-02-865530-3.
  2. a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 23. ISBN 978-83-224-0865-0.