Abd ar-Rahman al-Kawakibi

Abd ar-Rahman al-Kawakibi (arab. عبد الرحمن الكواكبي, ur. 1854 w Aleppo, zm. 1902 w Kairze) – syryjski filozof islamski.

Abd ar-Rahman al-Kawakibi
‏عبد الرحمن الكواكبي‎
Ilustracja
Al-Kawakibi przed 1903
Data i miejsce urodzenia

1854
Aleppo

Data i miejsce śmierci

1902
Kair

Zawód, zajęcie

filozof

Życiorys

edytuj

Pochodził z zamożnej rodziny notabli miejskich z Aleppo. Odebrał gruntowne wykształcenie religijne, doskonale znał klasyczny język arabski, perski i osmańskoturecki[1]. W latach 70. XIX wieku redagował wydawane w Aleppo pismo rządowe Al-Furat (Eufrat), założył również dwa niezależne tytuły prasowe, które z powodów politycznych zostały szybko zlikwidowane[1].

Należał do czołowych działaczy drugiego pokolenia syryjskiego ruchu narodowego, w swoich publikacjach domagał się niepodległości dla ziem Imperium Osmańskiego zamieszkiwanych przez Arabów. Domagał się upowszechniania oświaty i walki z ignorancją. Atakował Turków nie tylko za fakt politycznego zdominowania Arabów, zarzucał im także zniszczenie pierwotnego oblicza islamu, które mieli zniekształcić z racji swojej, odmiennej od arabskiej, kultury i historii[2]. Będąc zwolennikiem panislamizmu, uważał, że Arabowie powinni odgrywać wśród muzułmanów wiodącą rolę, domagał się ustanowienia kalifatu z Arabem jako władcą[1]. Swoje poglądy wyłożył w obrazowy sposób w zbiorze Matka miast, w którym grupa Arabów, spotykając się w Mekce, dyskutuje o współczesnej kondycji islamu i Imperium Osmańskiego[1]. Na kształtowanie się jego poglądów miała wpływ myśl Muhammada Abduha i Dżamal ad-Dina al-Afghaniego[1].

Jego wystąpienia sprawiły, że musiał opuścić Syrię, gdzie sprawował różne stanowiska w administracji państwowej, i osiedlić się w Egipcie. Zmarł nagle, prawdopodobnie otruty przez agentów sułtańskich[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Ch. Kurzman, Modernist Islam, 1840-1940: a Sourcebook, Oxford University Press, Oxford 2002, s. 152.
  2. Janusz Żebrowski, Dzieje Syrii od czasów najdawniejszych do współczesności, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2011, s. 157, ISBN 978-83-61203-75-9, OCLC 833859637.