Abelia[4] (Abelia) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia systematycznego od 3 do 30 gatunków. Występują one we wschodniej Azji oraz w Meksyku[5]. Niektóre gatunki i mieszańce (np. abelia wielkokwiatowa A. ×grandiflora[4]) uprawiane są jako krzewy ozdobne. Walorem są liczne, efektowne kwiaty o długich rurkach korony oraz ładny pokrój[6].

Abelia
Ilustracja
Abelia chinensis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

szczeciowce

Rodzina

przewiertniowate

Rodzaj

abelia

Nazwa systematyczna
Abelia R. Brown in Abel
Narr. J. China 376. Aug 1818[3]
Typ nomenklatoryczny

A. chinensis R. Brown[3]

Morfologia

edytuj
 
Abelia spathulata
 
Abelia mosanensis
Pokrój
Krzewy o łukowato wygiętych pędach, osiągające do 1,8 m wysokości[6].
Liście
Zimozielone lub opadające zimą, naprzeciwległe, rzadziej w okółkach po 3–4. Krótkoogonkowe, bez przylistków. Blaszka całobrzega, do ząbkowanej i karbowano-piłkowanej[7].
Kwiaty
Rozwijają się w kątach liści[7] obficie i obecne są przez długi czas w ciągu lata[6]. Powstają pojedynczo, w parach lub wiechach. Przysadki drobne, w liczbie 4 lub 6. Działek kielicha jest od 2 do 5, są rozpostarte i trwałe, kształtu wąskolancetowatego do eliptycznego. Korona dzwonkowata, rurkowata z 5 łatkami na końcu lub dwuwargowa, barwy białej, żółtej, różowej do czerwonej. Pręciki dwusilne (dwa są dłuższe od reszty), przywierają do rurki korony. Zalążnia wąskopodługowata, trójkomorowa, z czego tylko jedna komora z pojedynczym płodnym zalążkiem. Szyjka słupka nitkowata, zwieńczona główkowatym, białym i brodawkowatym znamieniem[7].
Owoce
Skórzaste niełupki tkwiące w trwałym kielichu[7].

Systematyka

edytuj
Wykaz gatunków[8]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-09-28] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-09-29].
  4. a b c d Czekalski Mieczysław: Liściaste krzewy ozdobne. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2006, s. 111. ISBN 83-09-01790-1.
  5. David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 2008, s. 1. ISBN 0-521-82071-5.
  6. a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 34, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  7. a b c d Abelia R. Brown. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-03-29].
  8. Abelia. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-03-29].
  9. Władysław Danielewicz, Tomasz Maliński: Drzewa i krzewy Ogrodu Dendrologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2011, s. 127. ISBN 978-837160-642-7.