Acontias

	Acontias
	Cuvier, 1816
	; Przedstawiciel rodzaju – A. percivali
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Infrarząd	Scincomorpha
Rodzina	scynkowate
Podrodzina	Acontiinae
Rodzaj	Acontias
	Typ nomenklatoryczny
	Anguis meleagris Linnaeus, 1758
Synonimy
	Acontophiops Sternfeld, 1912; Microacontias Daniels, Heideman, Hendricks & Crandall, 2006;
	Acontophiops Sternfeld, 1912; Microacontias Daniels, Heideman, Hendricks & Crandall, 2006;
Gatunki
	23 gatunki ― zobacz opis w tekście
	23 gatunki ― zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Acontias – rodzaj jaszczurek z podrodziny Acontiinae w obrębie rodziny scynkowatych (Scincidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i wschodniej Afryce (Kenia, Tanzania, Zambia, Angola, Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambik, Eswatini i Południowa Afryka)^[5]^[6].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1816 roku francuski przyrodnik i zoolog Georges Cuvier w publikacji własnego autorstwa poświęconej systematyce królestwa zwierząt^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) Acontias meleagris.

Etymologia edytuj

Acontias: gr. ἀκοντιας akontias ‘szybko uderzający wąż’^[7].
Acontophiops: rodzaj Acontophiops Cuvier, 1817; gr. ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd, oblicze’^[8]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Acontophiops lineatus Sternfeld, 1911 (= Acontias rieppeli Lamb, Biswas & Bauer, 2010).
Microacontias: gr. μικρος mikros ‘mały’; rodzaj Acontophiops Cuvier, 1817^[4]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Acontias lineatus Peters, 1879.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[5]:

Acontias albigularis Conradie, Busschau & Edwards, 2018
Acontias aurantiacus (Peters, 1854)
Acontias bicolor (Hewitt, 1929)
Acontias breviceps Essex, 1925
Acontias cregoi (Boulenger, 1903)
Acontias fitzsimonsi (Broadley, 1968)
Acontias gariepensis (FitzSimons, 1941)
Acontias gracilicauda Essex, 1925
Acontias jappi (Broadley, 1968)
Acontias kgalagadi (Lamb, Biswas & Bauer, 2010)
Acontias lineatus Peters, 1879
Acontias meleagris (Linnaeus, 1758)
Acontias namaquensis Hewitt, 1937
Acontias occidentalis FitzSimons, 1941
Acontias orientalis Hewitt, 1937
Acontias parietalis (Broadley, 1990)
Acontias percivali Loveridge, 1935
Acontias plumbeus Bianconi, 1849
Acontias richardi (Jacobsen, 1987)
Acontias rieppeli (Lamb, Biswas & Bauer, 2010)
Acontias schmitzi Wagner, Broadley & Bauer, 2012
Acontias subtaeniatus (Broadley, 1968)
Acontias wakkerstroomensis Conradie, Busschau & Edwards, 2018

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2: Les reptiles, les poissons, les mollusques et les annélides. Paris: Chez Déterville, 1817, s. 60. (fr.).
↑ R. Sternfeld. Eine neue Scincidengattung aus Südafrika und eine neue Amphisbaenide aus Kamerun. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. Jahrgang 1912, s. 248, 1912. (niem.).
↑ ^a ^b T. Lamb, S. Biswas & A.M. Bauer. A phylogenetic reassessment of African fossorial skinks in the subfamily Acontinae (Squamata: Scincidae): evidence for parallelism and polyphyly. „Zootaxa”. 2657, s. 33–46, 2010. (ang.).
↑ ^a ^b S.R. Daniels, N.J.L. Heideman, M.G.J. Hendricks & K.A. Crandall. Taxonomic subdivisions within the fossorial skink subfamily Acontinae (Squamata: Scincidae) reconsidered: a multilocus perspective. „Zoologica Scripta”. 35 (4), s. 353, 2006. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2006.00233.x. (ang.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Acontias. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-26]. (ang.).
↑ R. Midtgaard: Acontias. RepFocus. [dostęp 2024-01-26]. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 6.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 175.

Bibliografia edytuj

W. Conradie, T. Busschau & S. Edwards. Two new species of Acontias (Acontinae, Scincidae) from the Mpumalanga Highveld escarpment of South Africa. „Zootaxa”. 4429 (1), s. 89–106, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4429.1.3. (ang.).
D.W. Pietersen, C.H. Scholtz & A.D.S. Bastos. Multi-locus phylogeny of southern African Acontias aurantiacus (Peters) subspecies (Scincidae: Acontinae) confirms the presence of three genetically, geographically and morphologically discrete taxa. „Zootaxa”. 4442 (3), s. 427–440, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4442.3.5. (ang.).
E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[Cuvier-1] G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2: Les reptiles, les poissons, les mollusques et les annélides. Paris: Chez Déterville, 1817, s. 60. (fr.).

[Sternfeld-2] R. Sternfeld. Eine neue Scincidengattung aus Südafrika und eine neue Amphisbaenide aus Kamerun. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. Jahrgang 1912, s. 248, 1912. (niem.).

[Lamb&inni-3] T. Lamb, S. Biswas & A.M. Bauer. A phylogenetic reassessment of African fossorial skinks in the subfamily Acontinae (Squamata: Scincidae): evidence for parallelism and polyphyly. „Zootaxa”. 2657, s. 33–46, 2010. (ang.).

[Daniels&inni-4] S.R. Daniels, N.J.L. Heideman, M.G.J. Hendricks & K.A. Crandall. Taxonomic subdivisions within the fossorial skink subfamily Acontinae (Squamata: Scincidae) reconsidered: a multilocus perspective. „Zoologica Scripta”. 35 (4), s. 353, 2006. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2006.00233.x. (ang.).

[Uetz&Hallermann-5] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Acontias. The Reptile Database. [dostęp 2024-01-26]. (ang.).

[repfocus-6] R. Midtgaard: Acontias. RepFocus. [dostęp 2024-01-26]. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=46_6]-7] Jaeger 1959 ↓, s. 6.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=215_175]-8] Jaeger 1959 ↓, s. 175.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]