Adam Peaty, OBE (ur. 28 grudnia 1994 w Uttoxeter) – brytyjski pływak specjalizujący się w stylu klasycznym. Trzykrotny mistrz olimpijski, wielokrotny mistrz świata i mistrz Europy, trzykrotny wicemistrz świata na krótkim basenie. Wielokrotny rekordzista świata.

Adam Peaty
Ilustracja
Peaty po zwycięskim wyścigu na igrzyskach olimpijskich w Rio de Janeiro (2016)
Data i miejsce urodzenia

28 grudnia 1994[1]
Uttoxeter

Obywatelstwo

Wielka Brytania

Wzrost

193 cm[1]

Trener

Melanie Marshall[2]

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Wielka Brytania
Igrzyska olimpijskie
złoto Rio de Janeiro 2016 pływanie
(100 m st. klasycznym)
złoto Tokio 2020 pływanie
(100 m st. klasycznym)
złoto Tokio 2020 pływanie
(4 × 100 m st. zmiennym) (sztafeta mieszana)
srebro Rio de Janeiro 2016 pływanie
(4 × 100 m st. zmiennym)
srebro Tokio 2020 pływanie
(4 × 100 m st. zmiennym)
Mistrzostwa świata
złoto Kazań 2015 50 m st. klasycznym
złoto Kazań 2015 100 m st. klasycznym
złoto Kazań 2015 4 × 100 m st. zmiennym (sztafeta mieszana)
złoto Budapeszt 2017 50 m st. klasycznym
złoto Budapeszt 2017 100 m st. klasycznym
złoto Gwangju 2019 50 m st. klasycznym
złoto Gwangju 2019 100 m st. klasycznym
złoto Gwangju 2019 4 × 100 m st. zmiennym
srebro Budapeszt 2017 4 × 100 m st. zmiennym
brąz Gwangju 2019 4 × 100 m st. zmiennym (sztafeta mieszana)
Mistrzostwa świata (basen 25 m)
srebro Doha 2014 50 m st. klasycznym
srebro Doha 2014 100 m st. klasycznym
srebro Doha 2014 4 × 50 m st. zmiennym (sztafeta mieszana)
Mistrzostwa Europy
złoto Berlin 2014 50 m st. klasycznym
złoto Berlin 2014 100 m st. klasycznym
złoto Berlin 2014 4 × 100 m st. zmiennym
złoto Berlin 2014 4 × 100 m st. zmiennym (sztafeta mieszana)
złoto Londyn 2016 50 m st. klasycznym
złoto Londyn 2016 100 m st. klasycznym
złoto Londyn 2016 4 × 100 m st. zmiennym
złoto Londyn 2016 4 × 100 m st. zmiennym (sztafeta mieszana)
złoto Glasgow 2018 50 m st. klasycznym
złoto Glasgow 2018 100 m st. klasycznym
złoto Glasgow 2018 4 × 100 m st. zmiennym
złoto Glasgow 2018 4 × 100 m st. zmiennym
(sztafeta mieszana)
złoto Budapeszt 2020 50 m st. klasycznym
złoto Budapeszt 2020 100 m st. klasycznym
złoto Budapeszt 2020 4 × 100 m st. zmiennym
złoto Budapeszt 2020 4 × 100 m st. zmiennym (sztafeta mieszana)
Mistrzostwa Europy (basen 25 m)
złoto Kopenhaga 2017 100 m st. klasycznym
srebro Netanja 2015 50 m st. klasycznym
srebro Netanja 2015 100 m st. klasycznym
brąz Kopenhaga 2017 50 m st. klasycznym
Reprezentacja  Anglia
Igrzyska Wspólnoty Narodów
złoto Glasgow 2014 sporty wodne
100 m st. klasycznym
złoto Glasgow 2014 sporty wodne
4 × 100 m st. zmiennym
złoto Gold Coast 2018 pływanie
100 m st. klasycznym
złoto Birmingham 2022 pływanie
50 m st. klasycznym
srebro Glasgow 2014 sporty wodne
50 m st. klasycznym
srebro Gold Coast 2018 pływanie
50 m st. klasycznym
srebro Gold Coast 2018 pływanie
4 × 100 m st. zmiennym
Odznaczenia
Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Magazyn Swimming World przyznał mu w 2015 i 2018 roku tytuł Najlepszego Pływaka na świecie. Został też wybrany Najlepszym Pływakiem w Europie w latach 2014-2018[3][4].

Jako pierwszy zawodnik w historii przepłynął 100 m stylem klasycznym na basenie 50 m poniżej 58, a następnie poniżej 57 sekund[5].

Kariera pływacka edytuj

2014 edytuj

Na arenie międzynarodowej wyróżnił się po raz pierwszy w 2014 r. podczas Igrzysk Wspólnoty Narodów w Glasgow. Reprezentując Anglię zdobył wtedy dwa złote medale na dystansie 100 m stylem klasycznym i w sztafecie 4 × 100 m stylem zmiennym oraz zajął drugie miejsce w konkurencji 50 m stylem klasycznym. Kilka tygodni później zdobył cztery złote medale na mistrzostwach Europy, dwa z nich w konkurencji indywidualnej (50 i 100 m stylem klasycznym) oraz dwa w sztafecie mężczyzn i mieszanej (4 × 100 m stylem zmiennym). W półfinale 50 m stylem klasycznym czasem 26,62 s pobił rekord świata[6].

2015 edytuj

W kwietniu 2015 roku na mistrzostwach Wielkiej Brytanii pobił rekord świata na dystansie 100 m stylem klasycznym uzyskując czas 57,92[7], tym samym poprawił rekord o prawie pół sekundy. Kilka miesięcy później na mistrzostwach świata w Kazaniu zdobył trzy złote medale, jednocześnie pobił rekord świata na dystansie 50 m stylem klasycznym[8] i w sztafecie mieszanej 4 × 100 m stylem zmiennym[9]. Płynąc w półfinale ustanowił również nowy rekord mistrzostw na dystansie 100 m stylem klasycznym (58,18)[10].

W grudniu 2015 r. zdobył dwa srebrne medale na mistrzostwach Europy na krótkim basenie w konkurencjach 50 i 100 m stylem klasycznym.

Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016 edytuj

Na igrzyskach olimpijskich w Rio de Janeiro zdobył tytuł mistrza olimpijskiego na dystansie 100 m stylem klasycznym. Podczas eliminacji i finału tej konkurencji dwukrotnie poprawiał swój rekord świata, w eliminacjach uzyskał czas 57,55, a w finale 57,13[11]. Płynął również na dystansie 4 × 100 m stylem zmiennym, gdzie brytyjska sztafeta wywalczyła srebrny medal.

2017 edytuj

Podczas mistrzostw świata w Budapeszcie zdobył złote medale w konkurencjach 50 i 100 m stylem klasycznym. W pierwszej z nich dwukrotnie poprawiał rekord świata, w eliminacjach uzyskał czas 26,10, a w półfinale jako pierwszy pływak w historii przepłynął 50 m żabką poniżej 26 sekund (25,95). Na 100 m stylem klasycznym ustanowił w finale nowy rekord mistrzostw (57,47)[12]. Płynął także w sztafecie 4 × 100 m stylem zmiennym. Brytyjczycy wywalczyli w tej konkurencji srebrny medal i pobili rekord swojego kraju[13].4 × 100 m stylem zmiennym

W grudniu na mistrzostwach Europy na krótkim basenie w Kopenhhadze wywalczył dwa medale. Peaty został mistrzem Europy na dystansie 100 m stylem klasycznym i ustanowił nowy rekord kontynentu (55,94)[14]. Jego wynik jest jednocześnie drugim rezultatem w historii i najlepszym w stroju tekstylnym. W konkurencji 50 m żabką był trzeci i czasem 25,70 poprawił rekord swojego kraju[15].

2018 edytuj

W kwietniu podczas igrzysk Wspólnoty Narodów w Glasgow zdobył trzy medale. Zwyciężył na dystansie 100 m stylem klasycznym, uzyskawszy czas 58,84. Dzień wcześniej ustanowił w tej konkurencji nowy rekord igrzysk (58,59)[16]. W półfinale 50 m stylem klasycznym pobił rekord igrzysk (26,49), a w finale tej konkurencji był drugi (26,62), przegrywając o 0,04 s z Cameronem van der Burghiem[17]. Peaty wywalczył również srebro w sztafecie 4 × 100 m stylem zmiennym.

Cztery miesiące później, na mistrzostwach Europy w Glasgow zdobył cztery złote medale na 50 i 100 m stylem klasycznym oraz w sztafetach 4 × 100 m stylem zmiennym (męskiej i mieszanej). W konkurencji 100 m stylem klasycznym Peaty poprawił własny rekord świata, uzyskawszy czas 57,10[18]. Na dystansie dwukrotnie krótszym ustanowił nowy rekord mistrzostw (26,09)[19]. W sztafecie mieszanej 4 × 100 m stylem zmiennym wraz z Georgią Davies, Jamesem Guyem i Freyą Anderson ustanowił nowy rekord Europy (3:40,18 min)[20].

2021 edytuj

Podczas igrzysk olimpijskich w Tokio z czasem 57,37 zdobył złoty medal na dystansie 100 m stylem klasycznym[21].

Rekordy świata edytuj

Konkurencja Rezultat Miejsce Data Status
50 m stylem klasycznym 26,62[22]   Berlin 22 sierpnia 2014 do 4 sierpnia 2015
50 m stylem klasycznym 26,42   Kazań 4 sierpnia 2015 do 25 lipca 2017
50 m stylem klasycznym 26,10   Budapeszt 25 lipca 2017 do 25 lipca 2017
50 m stylem klasycznym 25,95   Budapeszt 25 lipca 2017 aktualny
100 m stylem klasycznym 57,92   Londyn 17 kwietnia 2015 do 6 sierpnia 2016
100 m stylem klasycznym 57,55   Rio de Janeiro 6 sierpnia 2016 do 7 sierpnia 2016
100 m stylem klasycznym 57,13[11]   Rio de Janeiro 7 sierpnia 2016 do 4 sierpnia 2018
100 m stylem klasycznym 57,10   Glasgow 4 sierpnia 2018 do 21 lipca 2019
100 m stylem klasycznym 56,88   Gwangju 21 lipca 2019 aktualny
4 × 100 m stylem zmiennym (sztafeta mieszana) 3:41,71   Kazań 5 sierpnia 2015 do 26 lipca 2017
  Stany Zjednoczone

Rekordy życiowe edytuj

Stan na dzień 6 września 2021[23]

Basen 50 m
Konkurencja Czas Data Miejsce
50 m stylem klasycznym 25,95   25 lipca 2017   Budapeszt
100 m stylem klasycznym 56,88   21 lipca 2019   Gwangju
200 m stylem klasycznym 2:08,34 14 kwietnia 2015   Londyn
Basen 25 m
Konkurencja Czas Data Miejsce
50 m stylem klasycznym 25,41   22 listopada 2020   Budapeszt
100 m stylem klasycznym 55,41   22 listopada 2020   Budapeszt
200 m stylem klasycznym 2:02,89 21 listopada 2020   Budapeszt

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Adam Peaty – profil Rio 2016. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  2. Coach Mel Marshall’s total faith in Olympic swimming golden boy Adam Peaty rewarded. Derby Telegraph, 2016-08-09. [dostęp 2017-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)]. (ang.).
  3. Swimming World Honorees. [dostęp 2016-07-10]. (ang.).
  4. Swimming World Announces 2017 Male European & Female American Swimmers of the Year. Swimming World, 2017-11-30. [dostęp 2017-11-30]. (ang.).
  5. Adam Peaty Shatters 100 Breast World Record With Historic 56.88. Swim Swam. [dostęp 2019-07-21]. (ang.).
  6. Mistrzostwa Europy w Pływaniu 2014 – 50 m stylem klasycznym mężczyzn – wyniki półfinałów. Microplus Timing. [dostęp 2018-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-26)]. (ang.).
  7. British Swimming Championship Results Day 4 Finals. [dostęp 2016-07-11]. (ang.).
  8. Mistrzostwa Świata w Pływaniu 2015 – 50 m stylem klasycznym mężczyzn (półfinał) – wyniki. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)]. (ang.).
  9. Mistrzostwa Świata w Pływaniu 2015 – sztafeta mieszana 4 × 100 m stylem zmiennym (finał) – wyniki. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)]. (ang.).
  10. Mistrzostwa Świata w Pływaniu 2015 – 100 m stylem klasycznym mężczyzn (półfinał) – wyniki. [dostęp 2016-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-17)]. (ang.).
  11. a b Rio 2016 – 100 m stylem klasycznym mężczyzn (finał) – wyniki. 2016-08-07. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).
  12. Pompki w powietrzu i wstręt do wody. Oto "nowy Phelps". TVP Sport, 2017-07-27. [dostęp 2017-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-30)].
  13. Silver for GB in men’s 4x100m Medley Relay. [dostęp 2017-08-03]. (ang.).
  14. Adam Peaty wins 100m breaststroke gold at European Short Course Championships. BBC Sport, 2017-12-16. [dostęp 2017-12-17]. (ang.).
  15. Olympic champion Adam Peaty settles for bronze at European Short-Course Championships despite setting a new British record in the final. Daily Mail, 2017-12-13. [dostęp 2017-12-17]. (ang.).
  16. Igrzyska Wspólnoty Narodów 2018 – 100 m stylem klasycznym mężczyzn – wyniki finału. Longines. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
  17. Igrzyska Wspólnoty Narodów 2018 – 50 m stylem klasycznym mężczyzn – wyniki finału. Longines. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
  18. Eric Willemsen: 4 golds from 4 events: Peaty displays breaststroke dominance. Business Insider, 2018-08-09. [dostęp 2018-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-16)]. (ang.).
  19. Mistrzostwa Europy w Pływaniu 2018 – 50 m stylem klasycznym mężczyzn – wyniki finału. Microplus Timing. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
  20. Mistrzostwa Europy w Pływaniu 2018 – sztafeta mieszana 4 × 100 m stylem zmiennym – wyniki finału. Microplus Timing. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
  21. Tokio 2020 – 100 m stylem klasycznym mężczyzn – wyniki finału. Omega Timing, 2021-07-26. [dostęp 2021-07-26]. (ang.).
  22. British Swimming wins Cas appeal to ratify world records set in 2014. The Guardian, 2016-03-18. [dostęp 2017-11-17].
  23. Rekordy życiowe. Swimrankings. [dostęp 2017-11-17].
  24. Loretta Race: Adam Peaty Earns Queen's MBE Honors. Swim Swam, 2016-12-31. [dostęp 2017-02-20]. (ang.).
  25. Staffordshire's Adam Peaty targets more Olympic glory in Paris. expressandstar.com, 2022-11-09. [dostęp 2022-11-09]. (ang.).