Agapet (Agapetes) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Obejmuje ok. 150 gatunków[5] występujących w południowej Azji, na wyspach zachodniego Oceanu Spokojnego[6] i w Queensland w Australii[7].

Agapet
Ilustracja
Agapetes buxifolia
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

agapet

Nazwa systematyczna
Agapetes D. Don ex G. Don
Gen. Hist. 3: 862. 8-15 Nov 1834[3]
Typ nomenklatoryczny

A. setigera D. Don ex G. Don[3]

Synonimy
  • Caligula Klotzsch
  • Corallobotrys J. D. Hooker
  • Desmogyne King & Prain
  • Pentapterygium Klotzsch[4].
Agapetes serpens
Agapetes incurvata

W Indiach liście niektórych gatunków wykorzystywane są do zaparzania herbaty[6]. Niektóre gatunki i odmiany uprawne, także mieszańcowego pochodzenia, uprawiane są jako ozdobne w łagodnym klimacie i w szklarniach[7].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Epifityczne, zimozielone krzewy, rzadko niskie drzewa o zgrubiałej szyi korzeniowej[4], nierzadko są to rośliny pnące[7]. Pędy często szczecinkowato owłosione[7].
Liście
Skrętoległe, czasem pozornie naprzeciwległe lub w okółkach, krótkoogonkowe lub siedzące. Blaszka liściowa całobrzega lub piłkowana[4], często skórzasta[7].
Kwiaty
Promieniste, 5-krotne, pojedyncze lub zebrane w groniaste lub wiązkowe kwiatostany. Kielich 5-kanciasty, czasem oskrzydlony, z 5 głęboko wciętymi działkami. Korona rurkowata, rzadziej kulista lub dzwonkowata, często dłuższa niż 1 cm. Czerwona, rzadko biała lub żółta, czasem z ciemniejszym wzorem. Pręcików 10. Zalążnia dolna, z licznymi zalążkami. Na szczycie słupka bardzo drobne znamię[4].
Owoce
Jagoda kulista lub czasem owoc niemal suchy, otulony trwałymi działkami kielicha[4]. Nasiona liczne[7].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Vaccinieae z podrodziny Vaccinioideae należącej do rodziny wrzosowatych (Ericaceae) z rzędu wrzosowców (Ericales) w obrębie dwuliściennych właściwych[2][8]. Analizy filogenetyczne wskazują na zagnieżdżenie tego rodzaju w obrębie rodzaju borówka Vaccinium[9].

Wykaz gatunków[5]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-12-29] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-12-29].
  4. a b c d e Fang Ruizheng; Peter F. Stevens: Agapetes. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-12-29].
  5. a b Agapetes. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-12-29].
  6. a b David J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants. Cambridge University Press, 1997, s. 16. ISBN 0-521-41421-0.
  7. a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. Trees and shrubs. London: MacMillan, 2002, s. 209. ISBN 0-333-73003-8.
  8. Genus: Agapetes. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-12-29].
  9. Kathleen A. Kron, E. Ann Powell, J. L. Luteyn. Phylogenetic relationships within the blueberry tribe (Vaccinieae, Ericaceae) based on sequence data from MATK and nuclear ribosomal ITS regions, with comments on the placement of Satyria. „American Journal of Botany”. 89, 2, s. 327-336, 2002. DOI: 10.3732/ajb.89.2.327.