Alfa Fornacis
Alfa Fornacis (α For, Dalim) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Pieca. Jest odległa od Słońca o około 46 lat świetlnych.
| α For A/B | |||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
03h 12m 04,527s[1] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja |
−28° 59′ 15,43″[1] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
611,33 ± 0,42 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
−17,14 ± 0,20 km/s[1] | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy |
podolbrzym / gwiazda ciągu głównego[2] | ||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
F8 IV / G7 V[2] | ||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||
| Temperatura |
6420 K / 5500[2] | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Nazwa edytuj
Giuseppe Piazzi przypisał tej gwieździe nazwę Dalim, wywodzącą się od arabskiego ضليم ẓalīm, „struś”. Pochodzi ona z katalogu gwiazd Uług Bega, gdzie jednak nazwa ta odnosiła się do gwiazdy Theta Eridani[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Dalim dla określenia tej gwiazdy[4].
Charakterystyka edytuj
Jest to gwiazda podwójna, której składnikami są podolbrzym należący do typu widmowego F8 i gwiazda ciągu głównego, reprezentująca typ widmowy G7[2] (składniki dawniej były sklasyfikowane jako para gwiazd ciągu głównego[5][6]). Temperatura jaśniejszej gwiazdy A to około 6240 K, a słabszego składnika to 5500 K. Mają one jasność odpowiednio 4 razy większą i o połowę mniejszą od jasności Słońca. Własności te wiążą się z masą gwiazd: składnik A jest o około 1/4 masywniejszy od Słońca, zaś masa składnika B to 3/4 masy Słońca. Różnica mas wpływa także na ich ewolucję: masywniejszy składnik zaczął już zmieniać się w olbrzyma[2].
Składniki Alfa Fornacis mają obserwowaną wielkość gwiazdową 3,98 i 7,19m, dzieli je na niebie 5,4 sekundy kątowej (pomiar z 2013 r.)[7]. W przestrzeni gwiazdy te średnio są oddalone o 56 au, ale ze względu na ekscentryczne orbity oddalają się do 97 au i zbliżają na 15 au w okresie 269 lat. Największe zbliżenie miało miejsce w 1947 roku, gwiazdy znajdą się w największym oddaleniu w 2082 roku[2].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Alfa Fornacis w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Jim Kaler: Alpha Fornacis. [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-05-31]. (ang.).
- ↑ Paul Kunitzsch: Arabische Sternnamen in Europa. Harrassowitz Verlag, 1959, s. 155. ISBN 978-3-447-00549-4.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2018-12-04].
- ↑ alf For A w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ alf For B w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ Mason et al.: WDS J03121-2859AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.