Anna Tybor
Anna Tybor (ur. 13 grudnia 1991 w Zakopanem[1]) – narciarka wysokogórska, himalaistka, reprezentantka kadry narodowej skialpinizmu, pięciokrotna mistrzyni Polski w skialpinizmie[2]. Pierwsza kobieta na świecie, która zdobyła ośmiotysięcznik Manaslu bez użycia tlenu z butli (29 września 2021 roku, około godziny 15 czasu miejscowego) i zjechała ze szczytu na nartach[2][3][4][5][6].
| Data i miejsce urodzenia |
|---|
Doświadczenie i nagrody edytuj
W wieku 13 lat Anna Tybor zdobyła Puchar Polski skialpinistów, pięciokrotnie była mistrzynią kraju w tej dyscyplinie[2]. Następnie zajęła piąte miejsce w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata[7][8]. Startowała w zawodach Pierra Menta, Trofeo Mezzalama i Adamello Ski Raid. W 2017 roku zajęła siódme miejsce w Trofeo Mezzalama[9].
Wspinała się w Tatrach, Alpach i na Kaukazie[8]. Weszła zimą na Kazbek i Piz Bernina[10].
Zajęła drugie miejsce w zawodach Elbrus Race (bieg na Elbrus)[7]. Wbiegła również na szczyt Mont Blanc z Les Houches (osiągając wynik 6 godzin i 15 minut)[10] i na Pik Lenina[2].
Wyprawa „Dream Line Manaslu 8163” edytuj
Do wyprawy na Manaslu Anna przygotowywała się przez kilka lat. Mieszkała i trenowała w Livigno we Włoszech[11].
Planowaną wyprawę komentowała w słowach[2]:
Chciałabym jako pierwsza Polka zdobyć ośmiotysięcznik i zjechać z niego na nartach. Wybrałam szczyt Manaslu (8163 m n.p.m.), który chcę zdobyć bez pomocy tlenu z butli i stać się pierwszą kobietą na świecie, która tego dokona. […] Andrzej Bargiel pokazał kilkukrotnie, że ośmiotysięczniki można zdobywać szybko, lekko i z nartami na plecach. Teraz nadszedł czas, aby kobieta dotrzymała mu kroku. Kiedyś Polki były bardzo aktywne w światowym himalaizmie - z Wandą Rutkiewicz i Anną Czerwińską na czele. Ja chcę nie tylko zdobyć ten szczyt, ale też zjechać z niego na nartach.
Poza Anną w zespole „Dream Line Manaslu 8163” znajdowali się włoscy przewodnicy górscy: Marco Majori i Federico Secchi oraz Piotr Drzastwa, fotograf[8].
- 12 września 2021 roku – uczestnicy dotarli do bazy pod szczytem i rozpoczęli aklimatyzację. Zatrzymali się w obozie 1, na wysokości 5800 m n.p.m.
- 18 września – uczestnicy dotarli do obozu 2 i obozu 3, na wysokości 7000 m n.p.m., w którym oczekiwali na odpowiednią pogodę.
- 27 września – atak szczytowy z obozu 4, na wysokości 7400 m n.p.m.
- 29 września (około godziny 15 czasu miejscowego) – zdobycie szczytu i rozpoczęcie zjazdu na nartach.
Kontrowersje edytuj
Wyprawa „Dream Line Manaslu 8163” nie zdobyła najwyższego wierzchołka Manaslu 8163 m n.p.m. Wyprawa dotarła do półki z buddyjskimi flagami modlitewnymi[12]zlokalizowanej od 3 do 6 metrów poniżej najwyższego wierzchołka Manaslu. Do zdobycia najwyższego wierzchołka zabrakło około 20m w poziomie i 3 do 6 metrów w pionie – w zależności od warunków śniegowych. Kluczowa trudność eksponowanej grani szczytowej nie została pokonana. Zjazd na nartach nie odbył się w ciągu i zajął 2 dni[13]. Pomimo publikacji w roku 2020 specjalnej grupy badawczej 8000ers.com[14], Anna Tybor utrzymuje, „że jest pierwszą kobietą na świecie, która zdobyła Manaslu bez użycia tlenu z butli i zjechała ze szczytu na nartach”[15].
Badacze z 8000ers.com pod przewodnictwem Tobiasa Pantela stwierdzili, że alpinista podchodzący pod grań szczytową nie widzi dokładnie szczytu, natomiast widzi wybitny punkt C2 i kilka pomniejszych wybitności grani wcześniej. Dalej grań wznosi się i opada, aż do punktu kulminacyjnego, szczytu Manaslu, o wysokości 8163 m. Przez ponad dekadę większość zdobywców nie osiągała szczytu: albo dlatego, że nie mieli świadomości, że C2 to nie szczyt, albo nie byli w stanie wspinać się dalej, albo nie chcieli podejmować ryzyka[12].
Rodzina edytuj
Mama Anny jest przewodniczką tatrzańską[10].
Jej ojciec, Jan Tybor, był instruktorem narciarstwa, taternictwa i alpinizmu. Pracował jako ratownik w TOPR[16]. Startował w międzynarodowych zawodach skialpinistów[17]. W 1993 roku zajął 22 miejsce w zawodach Pierra Menta (w parze z Maciejem Cukrem)[9]. Był również przewodnikiem tatrzańskim[18].
W 2013 roku brat Anny zginął w wypadku górskim pod Świnicą[17][19].
Przypisy edytuj
- ↑ Skimostats: Anna Tybor
- ↑ a b c d e Są filmy ze zjazdu Anny Tybor z ośmiotysięcznika. Zobacz! [online], www.rmf24.pl [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ Historyczny sukces Anny Tybor. Polka zjechała na nartach z Manaslu [online], www.rmf24.pl [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ Polka weszła na ośmiotysięcznik i z niego zjechała. Nagranie robi wrażenie [online], TVN24.pl [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b Anna Tybor zjechała z Manaslu na nartach i przeszła do historii! [online], TATROMANIAK - Serwis Miłośników Tatr, 30 września 2021 [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b Anna Tybor zdobyła, a następnie zjechała na nartach z ośmiotysięcznika Manaslu [online], www.national-geographic.pl [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b Polka zbliża się do szczytu Manaslu. Jest krok od przejścia do historii! [online], Sport.pl [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b c Zrobiła to! Anna Tybor dotarła na szczyt Manaslu! „Mamy to” [online], Sport.pl [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b Tomasz Osuchowski, Anna Tybor. Siódma w Trofeo Mezzalama, czyli zawodach skialpinistycznych z cyklu “La Granda Couse”. [online], SKI Magazyn, 9 maja 2017 [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b c Anna Tybor wyrusza na Manaslu po swój pierwszy zjazd z ośmiotysięcznika! [online] [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ Iga Kaczmarczyk, Waleczna Ania Tybor » Zakoplan | Zakopane, góry i trochę kultury [online], Zakoplan | Zakopane, góry i trochę kultury [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b Prawdziwe i nieprawdziwe wierzchołki Manaslu [online] [dostęp 2023-01-09] (pol.).
- ↑ Anna Tybor Dreamline Manaslu. [dostęp 2023-01-09].
- ↑ Manaslu Summit Area [online], www.8000ers.com [dostęp 2023-01-09].
- ↑ HEJT PARK – PRZEJDŹMY NA TY 239 – ANNA TYBOR – PIERWSZA POLKA, KTÓRA ZJECHAŁA NA NARTACH Z MANASLU. [dostęp 2023-01-09].
- ↑ Łukasz Bobek, Himalaje. Anna Tybor zdobyła Manaslu i zjechała z ośmiotysięcznika na nartach. Bez dodatkowego tlenu [online], Gazeta Wrocławska, 1 października 2021 [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ a b Jej brat zginął 8 lat temu w Tatrach. Teraz Anna Tybor chce zjechać na nartach z ośmiotysięcznika Mansalu [online], Dzień Dobry TVN [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Historyczny wyczyn Polki to początek? Na horyzoncie medal olimpijski [online], sport.tvp.pl, 1 października 2021 [dostęp 2021-10-06] (pol.).
- ↑ Historyczny wyczyn Polki. Anna Tybor zjechała z Manaslu [online], Dzień Dobry TVN [dostęp 2021-10-06] (pol.).