Błękitniczek krótkodzioby

Błękitniczek krótkodzioby[3] (Cyanerpes nitidus) – gatunek małego ptaka z podrodziny cukrowników (Dacninae) w rodzinie tanagrowatych (Thraupidae). Zamieszkuje północno-zachodnią Amerykę Południową. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Błękitniczek krótkodzioby
Cyanerpes nitidus[1]
(Hartlaub, 1847)
Ilustracja
Samica
Ilustracja
Samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

tanagrowate

Podrodzina

cukrowniki

Rodzaj

Cyanerpes

Gatunek

błękitniczek krótkodzioby

Synonimy
  • Coereba nitida Hartlaub, 1847
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia edytuj

Gatunek ten został opisany w 1847 roku przez Gustava Hartlauba, który nadał mu nazwę Coereba nitida[4]. Holotyp pochodził z północnego Peru[4]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Cyanerpes; nie wyróżnia się podgatunków[4][5]. Opisano podgatunek caquetae z okolic Belén w Kolumbii, ale nie jest on obecnie uznawany[6].

Występowanie edytuj

Błękitniczek krótkodzioby występuje w Ameryce Południowej, głównie na terenie zachodniej Amazonii[5]. Obserwowany jest na terenach południowo-wschodniej Kolumbii, południowej Wenezueli, Gujany, Surinamu, Gujany Francuskiej, Ekwadoru, północno-wschodniego Peru, północnej Boliwii i zachodniej Brazylii (na wschód po wschodnią część stanu Amazonas oraz, na południe od Amazonki, po północną Rondônię i skrajnie północno-zachodnie Mato Grosso)[4].

Morfologia edytuj

Długość ciała 10,7 cm; masa ciała 8,0–10,2 g[6].

Jest to mały ptak pokroju błękitniczka purpurowego (Cyanerpes caeruleus)[7][8]. Samiec jest koloru jasnoniebieskiego z odcieniem fioletu (indygo), ma czarny dziób, maskę (plamkę wokół oczu) i skrzydła[7]. Samica jest koloru zielonego z niebieskawymi smugami na brzuchu, płowe gardło i białe boki (samica ma mniej prążków niż samica błękitniczka purpurowego)[7]. Obie płcie mają czerwone nogi[7].

Ekologia i zachowanie edytuj

Ptak ten żyje na terenach nizinnych lasów deszczowych i na skrajach lasów, często wśród innych tanagrowatych[7].

Gatunek ten jest wszystkożerny, odżywia się nektarem (sondując kwiaty), jagodami i bezkręgowcami[7].

Samica uwija, tak jak inne tanagrowate, gniazdo w kształcie czarki i składa 2 białe jaja z czekoladowymi plamami[8].

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błękitniczka krótkodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[2][9]. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako rzadki i rozmieszczony plamowo[7]. BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako spadkowy ze względu na wylesianie Amazonii[2][9].

Przypisy edytuj

  1. Cyanerpes nitidus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Cyanerpes nitidus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Dacninae Sundevall, 1836 - cukrowniki - Blue tanagers (wersja: 2021-07-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-25].
  4. a b c d Short-billed honeycreeper (Cyanerpes nitidus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-26]. (ang.).
  6. a b Hyde, N., C. H. Richart & K. J. Burns: Short-billed Honeycreeper (Cyanerpes nitidus), version 1.0. [w:] Birds of the World (J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana, Editors) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2021-09-26]. (ang.).  
  7. a b c d e f g Short-billed Honeycreeper Cyanerpes nitidus. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).
  8. a b Tanagrowate, [w:] David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Peter Barrett, Dragon, 2020, s. 131, ISBN 978-83-8172-650-4.
  9. a b Species factsheet: Cyanerpes nitidus. BirdLife International. [dostęp 2021-09-25]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj