Bańgów

dzielnica Siemianowic Śląskich

Bańgów (niem. Baingow) – dzielnica Siemianowic Śląskich granicząca z Piekarami Śląskimi i Czeladzią, położona 3 km na północ od centrum. Przez Bańgów przebiega ulica Henryka Krupanka, która jest częścią drogi krajowej nr 94.

Bańgów
Dzielnica Siemianowic Śląskich
Ilustracja
Fragment Starego Bańgowa przy ul. Henryka Krupanka
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miasto

Siemianowice Śląskie

Data założenia

przed 1597 rokiem

W granicach Siemianowic Śląskich

1 kwietnia 1951

Powierzchnia

2.96 km²

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

41-103

Tablice rejestracyjne

SI

Położenie na mapie Siemianowic Śląskich
Położenie na mapie

Wierni rzymskokatoliccy przynależą do dwóch bańgowskich parafii: pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny oraz pod wezwaniem św. Jana Sarkandra. Znajduje się tu park Fazaniec (Bażantarnia) o powierzchni 39,32 ha. Bańgów składa się z dwóch części: starszej (Stary Bańgów) gdzie przebiega droga krajowa i nowszej (Nowy Bańgów) czyli osiedla bloków bardziej na wschód od starej części, gdzie znajduje się Szkoła Podstawowa nr 16. Jako dzielnica miasta, Bańgów zachował w znacznym stopniu charakter rolniczy.

Ludność starszej części Bańgowa jest pochodzenia zwykle autochtonicznego, mieszkańcy części nowszej to w dużej części przybysze z innych stron Polski. W Bańgowie działa firma Adient, która jest producentem części samochodowych oraz zakład luksemburskiej firmy Ugine&Alz, która jest producentem blachy (obecnie Aperam)[1].

Na terenie dzielnicy znajduje się Rów Michałkowicki[2].

Historia

edytuj
 
Nadszybie szybu Bańgów (2019)
 
Osiedle Bańgów w 2018 roku
 
Prywatna Szkoła Podstawowa przy ul. Stefana Okrzei 2

Mimo położenia na średniowiecznym szlaku handlowym z Wrocławia do Krakowa, pierwsza wzmianka źródłowa o Bańgowie pochodzi dopiero z 1596 roku. Początkowo występowała dwojaka pisownia osady: Bańgów i Bańków (według Ludwika Musioła ta druga forma była jeszcze w użyciu do 1813 roku)[3]. Z czasem jednak przeważył, używany obecnie wariant Bańgów. Ten osobliwy zapis związany jest z charakterystyczną dla ludności na tym terenie wymową bezdźwięcznych spółgłosek k,t na dźwięczne g,d. Analogicznie nazwiska Klimas i Termin zapisywano często jako Glimas i Dermin. Przypuszczalnie nazwa miejscowości wywodzi się od założyciela o nazwisku Bańka.

Pierwszym właścicielem wsi był prawdopodobnie Jan Starszy Mieroszewski. W posiadaniu rodu Mieroszewskich dobra bańgowskie były do 1675 roku. Kolejnym właścicielem został Kaspar Hunter von Grandon – cesarski poborca podatkowy i sędzia ziemski Ziemi Bytomskiej. Po jego śmierci, w 1718 roku wieś przeszła w ręce katolickiej linii hrabiów Henckel von Donnersmarcków i pozostała w nich aż do początków XX wieku. W Bańgowie istniał folwark z owczarnią, huta szkła oraz wapieniołom z piecem wapiennym. Jeszcze w 1780 roku Bańgów był maleńką osadą liczącą zaledwie 7 domów i 42 mieszkańców. Cała dorosła ludność mogła się pomieścić przy dużym stole w bańgowskiej karczmie. Wraz z rozwojem przemysłu w pobliskich miejscowościach wzrastała liczba mieszkańców samego Bańgowa:

  • 1830 rok – 80 osób
  • 1835 rok – 269 osób
  • 1861 rok – 300 osób
  • 1890 rok – 634 osoby
  • 1915 rok – 840 osób
  • 1940 rok – 1168 osób

Mimo tak szybkiego przyrostu populacji, istniejąca do 1951 roku gmina Bańgów, pozostała najmniejszą pod względem liczby ludności gminą dawnego powiatu katowickiego.

Przypisy

edytuj

Literatura

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj