Barczel świerkowy[1][2] (Gastrodes abietum) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny brudźcowatych.

Barczel świerkowy
Gastrodes abietum
Bergroth, 1914
Ilustracja
Osobnik dorosły
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

pluskwiaki różnoskrzydłe

Infrarząd

Pentatomomorpha

Nadrodzina

Lygaeoidea

Rodzina

brudźcowate

Podrodzina

Rhyparochrominae

Plemię

Drymini

Rodzaj

Gastrodes

Gatunek

barczel świerkowy

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten został opisany po raz pierwszy w 1914 roku przez Ernsta Evalda Bergrotha[3].

Morfologia

edytuj

Pluskwiak o spłaszczonym, stosunkowo szerokim, owalnym w obrysie ciele[4][2] długości od 5,9 do 7,2 mm[3]. Jego oskórek ma lekko połyskującą powierzchnię. Czarna, trójkątna w zarysie głowa jest stosunkowo małych wymiarów. Półkuliste oczy złożone są brunatnie ubarwione[2]. Czarne lub brunatne czułki wyróżniają się od tych u barczela sosnowego niewystającym poza przedni brzeg głowy członem pierwszym[4][2]. Przedplecze jest dwubarwne: część tylna i krawędzie boczne części przedniej są ubarwione jasno, natomiast pozostała część przedplecza jest czarna[4]. Punktowanie przedplecza jest słabe, na części czarnej niemal zanikłe[1]. Śródtułów ma czarną tarczkę i jasnobrązowe półpokrywy, jaśniejsze niż u barczela sosnowego[2][4].

Ekologia

edytuj

Gatunek fitofagiczny, żerujący na świerkach. Osobniki dorosłe odżywiają się nasionami, a larwy oprócz nasion ssą także igły roślin żywicielskich. Za dnia owady te kryją się głównie wewnątrz szyszek, opuszczając je nocą; rzadziej spotykane są pod odstającą korą. Osobniki dorosłe, a niekiedy także larwy zimują wewnątrz szyszek, nie opuszczając ich nawet po opadnięciu. Rozród ma miejsce wiosną. Samice składają w maju jaja wewnątrz starych szyszek. Osobniki dorosłe nowego pokolenia pojawiają się w lipcu lub sierpniu, rzadko wcześniej[3].

Występowanie

edytuj

Owad palearktyczny, znany z niemal całej Europy, od północnych części rejonu śródziemnomorskiego po północne koło podbiegunowe. Dalej na wschód sięga Syberii. W Europie Środkowej jest gatunkiem nierzadkim, a miejscami częstym[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Gastrodes abietum – Barczel świerkowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
  2. a b c d e Barczel sosnowy. Gastrodes grossipes (De Geer, 1773). [w:] Przyroda Świętokrzyska [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
  3. a b c d Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 3: Pentatomomorpha I: Aradoidea (Rindenwanzen), Lygaeoidea (Bodenwanzen u. a.), Pyrrhocoroidea (Feuerwanzen) und Coreoidea (Randwanzen u. a.). Keltern: Goecke & Evers, 2007, seria: Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. ISBN 978-3-937783-29-1.
  4. a b c d Tristan Bantock, Joseph Botting: Gastrodes ambietum. [w:] British Bugs. An online identification guide to UK Hemiptera [on-line]. 2018. [dostęp 2020-04-11].