Berl Fink (ur. 1866) – żydowski kupiec, przedsiębiorca.

Berl Fink
Data urodzenia

1866

Zawód, zajęcie

kupiec

Miejsce zamieszkania

Sanok, Wiedeń

Życiorys edytuj

 
Kamienica przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 w Sanoku

Urodził się w 1866[1]. Był kupcem[1][2][3]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku został uznany przynależnym do gminy Sanok[1]. Na początku XX wieku był określany w Sanoku mianem „kamienicznika”[4].

W 1896 wygrał przetarg ogłoszony przez Radę Miejską w Sanoku na budowę gmachu dla szkół powszechnych w tym mieście, wybudowany przy ulicy Adama Mickiewicza (obecna siedziba II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku)[5]. Na przełomie XIX i XX wieku wybudował kamienicę przy ul. Tadeusza Kościuszki 22 w Sanoku[6]. 12 września 1907 udzielono koncesji na prowadzenie na parterze hotelu, restauracji i wyszynku wina Majera Hirsza Hocha[7]. Na wyższych kondygnacjach, na początku XX wieku działało w niej ruskie Towarzystwo Wzajemnego Kredytu „Beskid”[8], a w latach II Rzeczypospolitej Spółdzielcze Towarzystwo Kredytu i Handlu „Beskid”[9][6]. Na początku XX wieku posiadał w Sanoku cegielnię (leżąca za starą fabryką)[10]. Na swoim gruncie u zbiegu ulicy Henryka Sienkiewicza i ulicy Tadeusza Kościuszki posiadał dwie budki drewniane, z których jedną – przeznaczona na uruchomienie trafiki – w rezultacie porozumienia z Radą Miejską października 1905 i dokonanej zamiany gruntów w drugiej połowie 1905 przeniósł w dalszą część ogrodu celem budowy na działce kamienicy (w drugiej szopie mieścił się szynk noszący przydomek „Przeszkoda”)[4][11][12]. Budowa kamienicy przy ul. Henryka Sienkiewicza 2 trwała w drugiej połowie 1905[10]. Fink został właścicielem (była określana potocznie jako „kamienica Finka”[13]), którą w okresie II RP wynajmował jako lokale mieszkalne[14]. W tym okresie przed 1939 na stałe zamieszkiwał w Wiedniu i przyjeżdżał do Sanoka raz w roku celem pobrania opłat czynszowych[15]. Według danych urzędowych w 1931 właścicielką budynku przy ul. Sienkiewicza 2 była Mala Fink[16].

Był żonaty z Goldą Fink[1][17]. Miał dzieci: synów Hersza wzgl. Henryka (ur. 1888, absolwent C. K. Gimnazjum w Sanoku z 1908)[18][19][20], Samuela (ur. 1896)[21], córki Martę (ur. 1891)[22], Rüth wzgl. Rosa (ur. 1903)[23].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 116 (poz. 9).
  2. Karlsbader Kurliste. „Curliste Karlsbad”. Nr 225, s. 6, 22 czerwca 1903. (niem.). 
  3. Karlsbader Kurliste. „Curliste Karlsbad”. Nr 264, s. 8, 24 czerwca 1909. (niem.). 
  4. a b Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 42, s. 3–4, 16 października 1905. 
  5. Alojzy Zielecki: W epoce autonomii galicyjskiej. Struktury organizacyjne miasta. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 383. ISBN 83-86077-57-3.
  6. a b Stefański 2005 ↓, s. 43.
  7. Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 193, s. 2, 22 września 1907. 
  8. Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za rok 1903. Lwów: 1904, s. 39.
  9. Agata Skowrońska-Wydrzyńska, Maciej Skowroński: Sanok. Zabytkowa architektura miasta. Sanok: San, 2004, s. 15. ISBN 83-919725-2-6.
  10. a b Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 88, s. 3, 3 września 1905. 
  11. Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 41, s. 3, 9 października 1905. 
  12. Z Rady miejskiej. „Gazeta Sanocka”. Nr 88, s. 2, 3 września 1905. 
  13. Tadeusz Chmielewski: Arbiter elegantiarum. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 270.
  14. Stefański 2005 ↓, s. 15, 17.
  15. Stefański 2005 ↓, s. 17.
  16. Akta miasta Sanoka. Wykaz ulic i mieszkań w mieście Sanoku 1931 r. (zespół 135, sygn. 503). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 88.
  17. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 119 (poz. 58).
  18. XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 52, 68.
  19. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 117 (poz. 7).
  20. Hersz Fink. gedenkbuch.univie.ac.at. [dostęp 2020-05-17]. (ang.).
  21. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 119 (poz. 57).
  22. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 119 (poz. 56).
  23. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 119 (poz. 62), 121 (poz. 82).

Bibliografia edytuj

  • Kamienica / „Beskid”. W: Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 15-18 / 43. ISBN 83-919470-9-2.