Bilans płatniczy – zestawienie wszystkich transakcji dokonanych między rezydentami (gospodarką krajową) a nierezydentami (zagranicą) w danym okresie sprawozdawczym. Jest on sporządzany zgodnie z szóstym wydaniem Balance of Payments and International Investment Position Manual (BPM) publikowanego przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Bilans płatniczy Polski publikuje Narodowy Bank Polski, natomiast bilans płatniczy strefy euroEuropejski Bank Centralny.

Saldo rachunku obrotów bieżących w roku 2006:

     Saldo ujemne

     Saldo dodatnie

     Brak danych

Międzynarodowa pozycja inwestycyjna jest zestawieniem stanów zagranicznych aktywów i pasywów na koniec danego okresu sprawozdawczego.

Zadłużenie zagraniczne jest zestawieniem zobowiązań zagranicznych o charakterze dłużnym (w tym m.in. kredyty i pożyczki, dłużne papiery wartościowe znajdujące się w posiadaniu zagranicznych inwestorów portfelowych, rachunki bieżące i depozyty nierezydentów w bankach polskich).

Statystyka bilansu płatniczego obejmująca bilans płatniczy, międzynarodową pozycję inwestycyjną i zadłużenie zagraniczne opisuje relacje gospodarki z zagranicą. Umożliwia prowadzenie analizy międzynarodowych stosunków gospodarczych, w tym ocenę nierównowagi zewnętrznej państwa.

Struktura bilansu płatniczego

edytuj
  1. Rachunek bieżący:
    1. Obroty towarowe
    2. Usługi
    3. Dochody pierwotne
    4. Dochody wtórne
  2. Rachunek kapitałowy
  3. Rachunek finansowy:
    1. Inwestycje bezpośrednie
    2. Inwestycje portfelowe
    3. Pozostałe inwestycje
    4. Pochodne instrumenty finansowe
    5. Oficjalne aktywa rezerwowe
  4. Błędy i opuszczenia

Charakterystyka sald składowych bilansu płatniczego

edytuj
  • Rachunek bieżący – obejmuje transakcje w zakresie towarów, usług, dochodów pierwotnych oraz dochodów wtórnych.
  • Rachunek kapitałowy – obejmuje transfery kapitałowe o charakterze inwestycyjnym (w Polsce przede wszystkim fundusze unijne).
  • Rachunek finansowy – zawiera transakcje finansowe z zakresu inwestycji bezpośrednich, portfelowych, pozostałych inwestycji, pochodnych instrumentów finansowych oraz oficjalnych aktywów rezerwowych.

Równowaga i nierównowaga bilansu płatniczego

edytuj

Równowaga bilansu płatniczego (w sensie księgowym) występuje wtedy, gdy spełniona jest następująca tożsamość: saldo rachunku bieżącego plus saldo rachunku kapitałowego minus saldo rachunku finansowego plus błędy i opuszczenia równa się zero. Polega ona na równoważeniu deficytów z jednego okresu, nadwyżkami z drugiego.

Do oceny nierównowagi bilansu płatniczego w sensie ekonomicznym, tzn. nierównowagi zewnętrznej kraju i jego wrażliwości na zarażenie zewnętrznymi zjawiskami kryzysowymi, wykorzystuje się dane statystyki bilansu płatniczego w relacji do PKB. Są to m.in. saldo rachunku bieżącego, udział eksportu netto, międzynarodowa pozycja inwestycyjna netto, zadłużenie zagraniczne i oficjalne aktywa rezerwowe.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj