Bitwa pod Krasnem (IX 1920)
Bitwa pod Krasnem – walki polskiej 6 Dywizji Piechoty gen. Mieczysława Lindego z oddziałami sowieckiej grupy Jakira w czasie ofensywy jesiennej wojsk polskich w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
| wojna polsko-bolszewicka | |||
| Czas |
3–6 września 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
pod Krasnem | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik |
bitwa nierozstrzygnięta | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Geneza edytuj
Od 1 do 3 września grupa gen. Władysława Jędrzejewskiego w składzie 5 Dywizja Piechoty oraz 6 Dywizja Piechoty prowadziła walki na kierunku Gliniany i Stronibaby. Działania grupy zmusiły Sowietów do opuszczenia Krasnego, a 3 września miasto obsadził 17 pułk piechoty[1].
Walczące wojska edytuj
| Jednostka | Dowódca | Podporządkowanie |
 Wojsko Polskie
| ||
|---|---|---|
| dowództwo 6 Dywizji Piechoty | gen. Mieczysław Linde | 6 Armia |
| ⇒ 17 pułk piechoty | mjr Ignacy Oziewicz | 6 Dywizja Piechoty |
| ⇒ 16 pułk piechoty | mjr Henryk Więckowski | |
| ⇒ 20 pułk piechoty | ppłk Stanisław Schuster-Kruk | |
| ⇒ 12 pułk piechoty | mjr Franciszek Alter | |
 Armia Czerwona
| ||
| dowództwo grupy Jony Jakira | Iona Jakir | 14 Armia |
| dowództwo 45 Dywizji Strzelców | ||
| ⇒ 133 Brygada Strzelców | 45 Dywizja Strzelców | |
| ⇒ 134 Brygada Strzelców | ||
| ⇒ 135 Brygada Strzelców | ||
| ⇒ 139 Brygada Strzelców | ||
Walki pod Krasnem edytuj
3 września 17 pułk piechoty mjr. Ignacego Oziewicza wyszedł z podporządkowania 5 Dywizji Piechoty i przeszedł pod rozkazy 6 Dywizji Piechoty. W tym też dniu otrzymał rozkaz zajęcia podstawy wyjściowej do dalszych działań. Nieprzyjaciel uprzedził jednak działania jednostek polskich i uderzył na pozycje I batalionu między Stronibabami a torem kolejowym Krasne – Brody. Natarcie zostało odparte[2]. W Krasnem 17 pp przyjął uzupełnienia i w stanie bojowym liczył 1759 żołnierzy. Jako że znaczną część uzupełnień stanowili byli dezerterzy, jego morale było dość niskie[3]. Przez dwa kolejne dni Krasne ostrzeliwane było przez sowieckie pociągi pancerne, a 5 września na miasto uderzyła 134 Brygada Strzelców. Po całodziennych walkach rozbiła ona I batalion 17 pułku piechoty i opanowała Stronibaby. Także III/17 pp poniósł w walkach na przedmościu poważne straty i wycofał się za Gołogórkę. Cały 17 pułk piechoty wycofał się do dawnych okopów niemieckich na linię Bortków – Skniłów – Firlejówka[1].
6 września kontratakowali Polacy. W kierunku na Stronibaby – Krasne ruszyły 17., 16. i 20 pułki piechoty. 17 pułk piechoty otrzymał rozkaz zajęcia stacji Krasne, Stronibaby i Mogiłki. III batalion, wsparty ogniem artylerii, zajął stację Krasne i współdziałając z I batalionem nacierał dalej na Stronibaby[4].
Po ciężkich walkach z oddziałami sowieckich 133, 134 i 139 Brygad Strzelców udało się Polakom odzyskać obie miejscowości. Wtedy na oddziały polskie uderzył mały, liczący zaledwie około 50 Kozaków oddział sowieckiej kawalerii. Śmiała szarża na tyły 16. i 17 pułku piechoty spowodowała wybuch paniki w polskich szeregach. Rozbite zostały III/16 pp i II/17 pp, a miejscowości utracone[5]. Zagrożone zostały też tabory 6 Dywizji Piechoty. Dopiero zdecydowany kontratak 20 pułku piechoty ppłk piech. Stanisława Schustera-Kruka zatrzymał atakujących Kozaków[5].
7 września po raz kolejny uderzyły trzy polskie pułki piechoty. Odzyskano Krasne, nie zdołano natomiast odzyskać Stronibab[5]. 16 pułk piechoty we współdziałaniu z 12 pułkiem zdobył Łysogóry, Rozdołów i Kazimierówkę. W ostatniej miejscowości zajął pozycje i pozostawał tam do dnia 15 września[6].
Bilans walk edytuj
Ponieważ obie strony poniosły bardzo wysokie straty, walki przerwano, a do połowy września w rejonie Krasnego dochodziło tylko do drobnych utarczek. 16 września ruszyło polskie natarcie. Z rejonu Krasnego ruszyły dwie dywizje: 6 Dywizja Piechoty uderzyła z powodzeniem na Złoczów, a 5 Dywizja Piechoty na Brody[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 209.
- ↑ Ciepielowski 1929 ↓, s. 20.
- ↑ a b Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 192.
- ↑ Ciepielowski 1929 ↓, s. 22.
- ↑ a b c Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 193.
- ↑ Znamirowski 1928 ↓, s. 22.
Bibliografia edytuj
- Władysław Ciepielowski: Zarys historji wojennej 17-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
- Franciszek Znamirowski: Zarys historji wojennej 16-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.