Bogdanówka (województwo małopolskie)

wieś w województwie małopolskim

Bogdanówkawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Tokarnia. Powierzchnia 870 ha[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Bogdanówka
wieś
Ilustracja
Kościół w Bogdanówce
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

myślenicki

Gmina

Tokarnia

Wysokość

520–830 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

681[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-437[3]

Tablice rejestracyjne

KMY

SIMC

0338035

Położenie na mapie gminy Tokarnia
Mapa konturowa gminy Tokarnia, po lewej znajduje się punkt z opisem „Bogdanówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Bogdanówka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bogdanówka”
Położenie na mapie powiatu myślenickiego
Mapa konturowa powiatu myślenickiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bogdanówka”
Ziemia49°44′30″N 19°48′08″E/49,741667 19,802222[1]

Położenie edytuj

Bogdanówka znajduje się w Beskidzie Makowskim, w dolinie potoku Bogdanówka oraz na zboczach doliny tego potoku. Od północnej strony tworzą je Koskowa Góra (867 m) i Parszywka (841 m), od zachodniej Syrkówka (782 m) i Bargłowa Góra (686 m), od wschodniej Sołtysia Góra (782 m), Kusikówka (Kozikówka,706 m) i Fuckowa Góra (Kokorzyk, 644 m)[5].

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Bogdanówka: Czopkowa, Czopowa, Gieratówka, Grapa, Hajostowa, Kaletowa, Karkoszkowa, Knapowa, Koskowa, Kosmandowa, Łazy, Majdówka, Maślankowa, Pindelowa, Słoninowa, Suwajowa, Szałasowa, Trybałowa, Wronówka[6][7][8].

Historia edytuj

Bogdanówka została założona prawdopodobnie na przełomie XVI i XVII w. Nazwa wsi ma pochodzić od zasadźcy, którym miał być rycerz o imieniu Bohdan. W roku 1729 było tu 20 domów oraz sołectwo, do którego należało 1/2 łanu ziemi. Spis z 1750 r. wymieniał we wsi 13 zarębników, 3 zagrodników i 3 młyny. Mieszkańcy, zaliczani do Kliszczaków, zajmowali się m.in. wyrobem gontów[9]. Po likwidacji starostwa lanckorońskiego wieś została włączona do klucza myślenickiego. W 1882 r. jego właścicielka, Cecylia, księżna Lubomirska ufundowała budulec na świątynię, z którego po latach udało się jednak tylko wybudować kaplicę św. Jana Chrzciciela. W końcowym okresie II wojny światowej, dniach 27 i 28 stycznia 1945 r. w rejonie szczytu Koskowej Góry toczyły się zacięte walki pomiędzy wojskami niemieckimi i Armią Czerwoną. Po roku 1947 często ukrywał się tu członek zbrojnego podziemia antykomunistycznego Jan Sałapatek ps. „Orzeł”, pochodzący z sąsiedniej Jachówki. W 1998 r. wybudowano Drogę Krzyżową, prowadzącą do kapliczki na grzbiecie pod Koskową Górą[4].

Obiekty zabytkowe edytuj

  • Murowana kaplica pw. św. Jana Chrzciciela z 1892 r. W 1996 r. tuż obok wybudowano nowy kościółek, będący filią parafii w Skomielnej Czarnej.
  • Kapliczka na grzbiecie pod Koskową Górą, murowana, wystawiona ok. 1910 r. przez Jana Koska z pobliskiej roli Łazy. Wewnątrz kamienna, owiana legendą (p. Koskowa Góra) rzeźba, przedstawiająca Chrystusa po raz trzeci upadającego pod krzyżem. W pobliżu stary, kamienny krzyż i drugi, drewniany, z ludową rzeźbą przedstawiającą Chrystusa[9].
  • Kuźnia z ok. 1940 r. (koło szkoły podstawowej), przeniesiona z osiedla Polana w Więciórce; wewnątrz ekspozycja poświęcona dawnemu kowalstwu.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7635
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 74 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b wg strony gminy Tokarnia
  5. Beskid Makowski. Mapa 1:50 000. Compass. ISBN 978-83-60240-37-3.
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. GUS. Rejestr TERYT
  8. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
  9. a b Dyląg Dariusz, Sadowski Piotr: Beskid Myślenicki. Przewodnik, wyd. III, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, Pruszków 2005, s. 237 ISBN 83-89188-41-4
Widok na Bogdanówkę z przełęczy Koskowa Góra – Parszywka