Borkidzielnica Radomia, dawniej podradomska wieś. Sąsiaduje z Halinowem, Plantami, Wośnikami, Żakowicami, Zamłyniem i Starym Miastem. Ograniczona od zachodu rzeką Mleczną, Zalewem Borki; od południa ulicami: Suchą, Sosnową i Tartaczną; od wschodu: Torową i Tytoniową.

Borki
Osiedle Radomia
Ilustracja
Kościół św. Teresy od Dzieciątka Jezus i bloki mieszkalne przy ul. Limanowskiego i Pawiej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Radom

W granicach Radomia

1899 (Nowy Świat i Borki Górne) oraz 1 listopada 1916 (Borki Dolne)

SIMC

0972766

Powierzchnia

1,5 km²

Populacja (2003)
• liczba ludności


ponad 15 000

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Borki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Borki”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Borki”
51,388655°N 21,122488°E/51,388655 21,122488

Historia

edytuj

Niegdyś folwark podmiejski. W latach międzywojennych zaczęła się pojawiać na terenie dzielnicy niska zabudowa mieszkalna i przemysłowa. Powstała kolonia domów robotniczych im. Bolesława Limanowskiego. Wzniesiono zabudowania Fabryki Wyrobów Rymarskich Kromołowskiego i kościół pw. św. Teresy. Sieć drogowa została stworzona w oparciu o istniejące już drogi polne.

Niestety struktura komunikacyjna w obrębie dzielnicy w znacznym stopniu utrwaliła się. Zabudowa wielorodzinna zaczęła pojawiać się po II wojnie światowej. W latach 60. XX wieku rozpoczęto budowę wielkiego osiedla, na terenie którego obok tradycyjnej zabudowy 5-kondygnacyjnej wzniesiono również szereg wieżowców 11-kondygnacyjnych (Osiedle Borki I według projektu Józefa Kopery i Barbary Rosy). Inwestycję zakończono w 1971. Równocześnie szybko rosła liczba mieszkańców. W 1960 wynosiła ona 5616 osób, a w 1968 już 8949. W 1973 przystąpiono do budowy kolejnej części osiedla mieszkaniowego na Borkach (Osiedle Borki II). Inwestycję zakończono w 1975. W 1974 zrealizowano pierwszy, krótki odcinek szerokiej alei nazwanej później ulicą Maratońską. Budowę arterii dokończono po odzyskaniu przez Radom statusu miasta wojewódzkiego. Równocześnie w czynie społecznym urządzono duży zbiornik rekreacyjny, Zalew Borki. W dzielnicy istnieje popadający w ruinę budynek po browarze Saskich oraz zbudowany od podstaw budynek Karszów (obecnie restauracja „Karszówka”).

Turystyka

edytuj

Przez Borki przebiega zielony pieszy szlak turystyczny Rożki PKP – Pionki Zachodnie PKP (począwszy od mostu przy ul. Suchej wzdłuż rzeki Mlecznej, przez molo i dalej wzdłuż wschodniego brzegu Zalewu Borki, przez tamę i znów wzdłuż rzeki, następnie ulicami Podhalańską, Maratońską, Bagienną przez łąki wzdłuż rzeki Mlecznej do grodziska Piotrówka na Starym Mieście).

Ważniejsze obiekty

edytuj
 
Zalew na Borkach

Kościół

edytuj
 
Kościół pw. Św. Teresy od Dzieciątka Jezus

Kościół wybudowano w latach 1938–1965 dzięki staraniu ks. Andrzeja Łukasika. Konsekracji świątyni dokonał 4 października 1964 Sługa Boży bp Piotr Gołębiowski. Kościół był restaurowany w 1984 z inicjatywy ks. Lucjana Wojciechowskiego i w 2005 pod kierunkiem ks. inf. Jerzego Banaśkiewicza. Kościół wzniesiony został w stylu neoromańskim, w planie prostokąta, jest murowany z kamienia i czerwonej cegły.

Cmentarz

edytuj

Cmentarz rzymskokatolicki mieści się przy ulicy Bolesława Limanowskiego. Został założony w 1812. Ogrodzony murem, systematycznie rozbudowywany. Miejsce pochówku zasłużonych dla oświaty i kultury polskiej oraz powstańców i żołnierzy walczących o wolną Polskę.

Oświata

edytuj

Na terenie Borek znajdują się:

Sport i rekreacja

edytuj

W dzielnicy Borki położony jest MOSiR Ośrodek Wypoczynkowy „Borki” nad zalewem o tej samej nazwie. Na terenie ośrodka znajdują się: domki kempingowe, boiska do gry w piłkę siatkową oraz wypożyczalnia sprzętu sportowego i wodnego. Miejsce imprez i koncertów (występowali m.in. Kate Ryan[2], Kayah[3]).

Komunikacja miejska i transport

edytuj

Na Borki można dojechać liniami autobusów: 1, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 25 oraz każdym kursem zjazdowym komunikacji miejskiej. Przez Borki ulicami: Maratońską i 1905 r. przebiega droga krajowa nr 12 Łęknica (Niemcy) – Dorohusk-Berdyszcze (Ukraina); natomiast przy ulicy Łukasika ma swój początek trasa drogi wojewódzkiej nr 744 do Starachowic.

Ludzie związani z Borkami

edytuj
  • Kazimierz Paździor – pięściarz, złoty medalista Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie 1960, mistrz Europy w 1957, dwukrotny mistrz Polski[4]
  • Robert Prygiel – siatkarz, wieloletni reprezentant Polski, uczestnik igrzysk olimpijskich 1996 w Atlancie, wielokrotny medalista mistrzostw kraju[5]
  • Szymon Wydra – piosenkarz, lider i wokalista zespołu Carpe Diem.

Przypisy

edytuj
  1. a b Położenie w granicach osiedla jest sporne.
  2. Początek dni Radomia. wiadomosci24.pl. [dostęp 2009-11-11]. (pol.).
  3. Atrakcje nad zalewem na Borkach. gazeta.pl. [dostęp 2009-11-11]. (pol.).
  4. Paździor Kazimierz Sylwester. pkol.pl. [dostęp 2009-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-03)]. (pol.).
  5. Prygiel, Robert – zapis czatu. gazeta.pl. [dostęp 2009-11-11]. (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Sebastian Piątkowski: Radom: zarys dziejów miasta. Radom: 2000. ISBN 83-914912-0-X.
  • Jerzy Sekulski Encyklopedia Radomia Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2009 ISBN 978-83-7204-802-8, s. 25

Linki zewnętrzne

edytuj