Krwistoborowik lubczykowy
Krwistoborowik lubczykowy (Rubroboletus legaliae (Pilát & Dermek) Della Maggiora & Trassinelli) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
krwistoborowik lubczykowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Rubroboletus legaliae (Pilát & Dermek) Della Maggiora & Trassinelli Index Fungorum 246: 1 (2015) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rubroboletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1968 Albert Pilát nadając mu nazwę Boletus legaliae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w roku 2015 Della Maggiora & Trassinelli, przenosząc go do rodzaju Rubroboletus. To skutek przeprowadzonych w ostatnich latach badań filogenetycznych w obrębie rodzaju Boletus. Wyniki tych badań istotnie zmieniły systematykę gatunków dawniej zaliczanych do tego rodzaju[1]. W 2021 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała używanie nazwy „krwistoborowik lubczykowy”[2].
Niektóre synonimy nazwy naukowej:
- Boletus legaliae Pilát 1968
- Boletus legaliae Pilát & Dermek 1969
- Boletus purpureus var. legaliae Pilát & Ušák 1959
- Boletus spinarii Hlaváček 2000
- Boletus splendidus subsp. moseri Singer & Kuthan 1976
- Rubroboletus legaliae Pilát ex Mikšík 2014
- Suillellus legaliae Pilát ex Blanco-Dios 2015[3].
Nazwa systematyczna upamiętnia francuską mykolożkę Marcelle Le Gal[4], stąd czasem spotyka się polską nazwę „borowik le Galowej”.
Morfologia edytuj
Średnica 5–15 cm, kształt początkowo półkulisty, potem płaskołukowaty z płaskim dużym garbem na wierzchołku[5]. U młodych owocników szarobiały, potem brązowawy-brązowooliwkowy, po uszkodzeniu różowawy lub barwy „starej róży”[6].
Przy trzonie wolne. U młodych okazów są żółte, potem oliwkowożółte. Pory o barwie od karminowoczerwonej do winnoczerwonej, u starszych okazów blaknące[5].
Wysokość 5–8 cm, grubość 3–5 cm, kształt początkowo baryłkowaty, potem pałkowaty. Powierzchnia bladożółta, pokryta drobniutką czerwonawą siateczką, pod kapeluszem zanikająca[5].
Jasnożółty, niebieszczeje (młode owocniki) lub zielenieje (starsze) po przekrojeniu. Ma zapach cykorii[7].
Ochrowobrązowy. Zarodniki 11–16 × 6–6,5 μm, wrzecionowate i gładkie[7].
- Gatunki podobne
Jest podobny do krwistoborowika szatańskiego, który odróżnia się od lubczykowego nieprzyjemnym zapachem, jest też silniej trujący[7].
Występowanie edytuj
Ciepłe i świetliste lasy liściaste, pod bukami i dębami, na obojętnych lub kwaśnych glebach, w Europie spotykany we Francji, Włoszech, Niemczech, Czechach, na Słowacji, południowej Anglii. Angielskie źródła z XX w. podają jego występowanie również w Polsce[7], ale pierwsze potwierdzone stwierdzenie pochodzi z 2014 z Kotliny Raciborskiej[8].
Znaczenie edytuj
Grzyb mykoryzowy. Jest grzybem trującym, chociaż niektórzy autorzy podają, że dobrze ugotowany jest nieszkodliwy[9].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 20 lutego 2021.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-10-24] (ang.).
- ↑ Bernard Crozes, Les femmes mycologues [online], Mycological Society of Strasbourg (fr.).
- ↑ a b c Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Régis Courtecuisse, Bernard Duhem, Mushrooms and Toadstools of Britain and Europe, Harper Collins, 1995, ISBN 0-00-220025-2.
- ↑ a b c d Marcel Bon, The Mushrooms and Toadstools of Britain and North Western Europe, Hodder and Stoughton, 1987, ISBN 0-340-39935-X.
- ↑ Marek Halama, Rubroboletus le-galiae (Boletales, Basidiomycota), a species new for Poland, „Acta Mycologica”, 50 (2), 2016, DOI: 10.5586/am.1066, ISSN 2353-074X [dostęp 2021-03-11] (ang.).
- ↑ Aurel Dermek, Albert Pilat, Poznajemy grzyby, Apoloniusz Rymkiewicz (tłum.), Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 85, ISBN 83-04-02963-4.