Wikipedia

Brygada KOP „Wołyń”

Brygada KOP „Wołyń” – brygada piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza.

Brygada KOP „Wołyń”
1 Brygada Ochrony Pogranicza
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1924

Rozformowanie

1937

Nazwa wyróżniająca

„Wołyń”

Dowódcy
Pierwszy

płk Stanisław Powroźnicki

Organizacja
Dyslokacja

Zdołbunów
Łuck

Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Podległość

Dowództwo KOP

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

We wrześniu 1924 powołany został Korpus Ochrony Pogranicza. 1 Brygada Ochrony Pogranicza sformowana została w pierwszym etapie formowania Korpusu na podstawie rozkazu L. dz. 12044/O.de B./24 szefa Sztabu Generalnego z dnia 27 września 1924[1]. Oddziały Okręgu Korpusu Nr II wystawiły: 2, 3 i 4 batalion graniczny oraz 3, 4 i 5 szwadron kawalerii[2]. W skład dowództwa wchodziły między innymi trzy referaty służb: intendentury, łączności i sprawiedliwości[3]. 27 października 1924 oddziały brygady przegrupowały się na granicę ZSRR i rozpoczęły pełnić służbę ochronną na odcinku o długości 280 km i głębokości 30 km[2]. Dowództwo brygady rozmieszczono w budynku prywatnym[4] w Zdołbunowie[5][6]. W 1931 dowództwo mieściło się w Łucku przy ulicy Sienkiewicza 23[7].
W grudniu 1924 rozpoczęto formowanie 11 batalionu granicznego i 11 szwadronu kawalerii[8].

W 1926 zorganizowano na szczeblu brygady szkołę podoficerską dla niezawodowych podoficerów piechoty[9]. Szkoła stacjonowała w Mizoczu przy 11 batalionie granicznym[10].

W ramach 1 Brygady OP zorganizowano też Szkołę Podoficerów Zawodowych Piechoty w Ostrogu, która wchodziła w skład 11 batalionu granicznego i Szkołę Podoficerów Zawodowych Kawalerii w Niewiarkowie będącą w 3 batalionie granicznym[10].

W 1927 2 batalion graniczny i 5 szwadron kawalerii został podporządkowany dowódcy 5 Brygady Ochrony Pogranicza, a 4 szwadron kawalerii dowódcy 2 Brygady Ochrony Pogranicza, natomiast w składzie brygady został sformowany 26 batalion odwodowy.

W 1928 brygada ochraniała odcinek granicy państwowej długości 259,030 kilometrów[11].

Latem 1928 zlikwidowana została szkoła podoficerska. W jej miejsce oraz w miejsce identycznych szkół funkcjonujących w pozostałych brygadach, w twierdzy Osowiec utworzony został batalion szkolny KOP[9].

Aby zapewnić odpowiednią liczbę żołnierzy o specjalności saperskiej, z dniem 1 kwietnia 1928 utworzono brygadowy ośrodek wyszkolenia pionierów przy 3 batalionie granicznym w Hoszczy[11].

W 1931[a] zorganizowano kompanie saperów dla poszczególnych brygad Korpusu Ochrony Pogranicza[13] zorganizowano kompanie saperów dla poszczególnych brygad Korpusu Ochrony Pogranicza[13]. Dzieliły się na cztery typy, a nazwy przybierały od macierzystych jednostek. Brygada „Wołyń” otrzymała kompanię typu III. Kompanie tego typu miały dwa plutony po trzy drużyny i drużynę gospodarczą. Etat kompanii wynosił 3 oficerów, 9 podoficerów i 80 szeregowców[12].

Na podstawie rozkazu L. 500/tjn. Og. Org./37 dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza z dnia 23 lutego 1937 w sprawie przeprowadzenia I fazy reorganizacji KOP, która odbywała się pod kryptonimem „R3”, Brygada KOP „Wołyń” została przeformowana w pułk KOP „Zdołbunów”, a szkolny szwadron kawalerii KOP „Niewirków” w dywizjon kawalerii KOP „Niewirków”[14].

Struktura organizacyjna edytuj

Struktura organizacyjna brygady w 1924
 
Zasięg teryt. Brygady KOP Wołyń – województwo wołyńskie II RP
Struktura organizacyjna brygady w 1927[15][6]
Struktura organizacyjna brygady w 1931[16]

Obsada personalna dowództwa edytuj

Dowódcy brygady[17]
I oficerowie sztabu brygady
  • mjr Ferdynand Alojzy Eugeniusz Więckowski (2 IV 1925 – 8 V 1926 → dowódca III/83 pp)
  • kpt. SG Leopold Ruszczyc (od 8 V 1926[18])
Szefowie sztabu
  • kpt. / mjr dypl. Mirosław Józef Kalinka (23 XII 1929 – 9 XII 1932[19])
  • kpt. dypl. Kazimierz III Kowalski (9 XII 1932 – VI 1934 → 75 pp[20])
  • mjr dypl. Mieczysław Garliński (VI 1934 – 1938 → szef sztabu 16 DP[21])
Kapelani brygady
  • kpl. rez. pow. do sł. czyn. ks. Tadeusz Szadbey (do 30 IX 1930[22][23])

Uwagi edytuj

  1. ↑ Cutter w swoich publikacjach podaje, że kompanie saperów zorganizowano w 1934[12]. Zdaniem Prochwicza informacja ta jest błędna, a właściwa data to rok 1931[13].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 23.
  2. ↑ a b Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 150.
  3. ↑ Wiśniewska i Promińska 2013 ↓, s. 1.
  4. ↑ Wykaz L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk. ↓.
  5. ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 19.
  6. ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 4/1927.
  7. ↑ Spis abonentów 1931 ↓, s. 37.
  8. ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 151.
  9. ↑ a b Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 153.
  10. ↑ a b Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 54.
  11. ↑ a b Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 51.
  12. ↑ a b Cutter 2005 ↓, s. 50.
  13. ↑ a b c Prochwicz 2003 ↓, s. 43.
  14. ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 157.
  15. ↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 31.
  16. ↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 46.
  17. ↑ Wiśniewska i Promińska 2013 ↓, s. 8.
  18. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 8 maja 1926, s. 154.
  19. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 23 grudnia 1929, s. 407. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 439.
  20. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 438, tu jako szef sztabu brygady „Łuck”. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 181.
  21. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 180.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930, s. 398 kapelan rezerwy powołany do służby czynnej ksiądz Tadeusz Szadbey został z dniem 30 września 1930 zwolniony z czynnej służby.
  23. ↑ Lewkowicz 2016 ↓, s. 25-27, autorowi nie udało się ustalić, gdzie ksiądz pełnił służbę w latach 1924–1930. Tadeusz Szadbey urodził się 26 czerwca 1886 w Widoczni, w powiecie latyczowskim, zmarł 21 lutego 1965 w Milanówku.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Brygada_KOP_„Wołyń”&oldid=71942695”