Brzostów (Głogów)

osiedle w Głogowie

Brzostów (do 1945 niem. Brostau) – dzielnica włączona w 1984 roku w granice Głogowa.

Brzostów
Osiedle Głogowa
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

głogowski

Miasto

Głogów

W granicach Głogowa

15 marca 1984[1]

SIMC

1004075

Populacja (2005)
• liczba ludności


822

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

67-20x

Tablice rejestracyjne

DGL

Położenie na mapie Głogowa
Położenie na mapie
Kościół Św. Wawrzyńca
Domy w Brzostowie
Domy w Brzostowie

Osiedle składa się z zabudowy jednorodzinnej, na jego terenie znajduje się zakład karny, oraz największy głogowski cmentarz. Firma Polimeni zainteresowana była postawieniem „Galerii Głogowskiej” w Brzostowie, jednakże z budowy zrezygnowano z powodu protestu miejskich handlarzy i rolników.

Nazwa edytuj

Nazwa pochodzi od staropolskiego określenia na gatunek drzewa Wiąz górskibrzost. Wieś wzmiankowana w 1175 roku pod nazwą Ubrezte (u brzostu), kiedy to książę Bolesław I założył tu ogrody. Miejscowość została wymieniona w staropolskiej, zlatynizowanej formie Wrezt w łacińskim dokumencie wydanym 10 sierpnia 1201 roku przez kancelarię papieża Innocentego III w Segni[2].

W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol.„Księdze uposażeń biskupstwa wrocławskiego”) miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Brustow[3][4]. Nazwa została później zgermanizowana na Brostau. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[5].

Historia edytuj

W 1290 roku książę Henryk III darował ją miastu Głogów. W 1488 roku książę Jan II Szalony spalił ją, aby nie zdobyły jej wojska czeskie. W 1806 roku w Brzostowie kwaterowały wojska francuskie, tu również w 1813 roku podpisano kapitulację po długotrwałym oblężeniu wojsk francuskich przez Prusaków. W 1892 roku wybudowano szkołę, w której budynku w 1945 roku mieściła się pierwsza głogowska szkoła powszechna i pierwsza szkoła zawodowa. Z uwagi na katastrofalne zniszczenia Głogowa po oblężeniu w 1945 i brak odpowiednich budynków w mieście, w Brzostowie mieścił się pierwszy powiatowy komitet PPR[6]. 20 kwietnia 1958 roku z inicjatywy Kazimierza Ludwisiaka i Wilhelma Grzegolińskiego powstała jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. W 1995 roku podczas budowy instalacji kanalizacyjnej odkryto drewniane rury wodociągowe powstałe na przełomie średniowiecza/renesansu lub w okresie renesansu, z których niektóre nadal są wykorzystywane. Tu też na początku XX wieku mieściło się jedno z 3 ujęć wody pitnej dla miasta Głogowa.

W latach 1954–1958 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brzostów, po jej zniesieniu w gromadzie Ruszowice.

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[7]:

  • układ urbanistyczny wsi, z l. 1806–1814
  • kościół fil. pw. św. Wawrzyńca, z 1502 r., XVII w., 1804 r.
  • cmentarz przy kościele
  • murowane domy z przełomu XVIII/XIX wieku ozdobione wolutami:
    • dom, ul. Okrężna 15 (d. 14), z XVIII/XIX w.
    • dom, ul. Okrężna 25 (d. 7), z XVIII/XIX w.

Granice osiedla edytuj

Północ – Nadodrze
Południe – Kopernik
Wschód – Kopernik, Kościuszki, Chrobry
Zachód – Ruszowice

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 1984 r. nr 14, poz. 64
  2. Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 58.
  3. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  4. H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889
  5. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  6. Hieronim Szczegóła, Początki władzy ludowej w powiecie głogowskim, w: Zeszyty Lubuskie, nr 6/1969, Lubuskie Towarzystwo Kultury, Zielona Góra, 1969, s.78
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 18. [dostęp 2012-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

Bibliografia edytuj

  • Colmar Grünhagen: Regesten zur Schlesischen geschichte... Abteilung I 1200. Breslau: Josef Max & COMP., 1866.
  • Górniak Marek Robert: Brzostów, w: Encyklopedia Ziemi Głogowskiej. Zeszyt 38, Towarzystwo Ziemi Głogowskiej, Głogów 1996 (wersja elektroniczna)
  • Dobrowolski Aleksander: Brzostów – drewniana instalacja wodociągowa odkryta w 1995 r., w: Encyklopedia Ziemi Głogowskiej. Zeszyt 50, Towarzystwo Ziemi Głogowskiej, Głogów 1999 (wersja elektroniczna)