Bungarus

	Bungarus
	Daudin, 1803
	; Przedstawiciel rodzaju – niemrawiec pospolity (Bungarus fasciatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Elapoidea
Rodzina	zdradnicowate
Rodzaj	Bungarus
	Typ nomenklatoryczny
	Bungarus annularis Daudin, 1803
Synonimy
	Pseudoboa Oppel, 1811; Aspidoclonion Wagler, 1828; Aspidoclonium Agassiz, 1844; Megaerophis J.E. Gray, 1849; Xenurelaps Günther, 1864;
	Pseudoboa Oppel, 1811; Aspidoclonion Wagler, 1828; Aspidoclonium Agassiz, 1844; Megaerophis J.E. Gray, 1849; Xenurelaps Günther, 1864;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bungarus – rodzaj jadowitych węży z rodziny zdradnicowatych (Elapidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji (Iran, Afganistan, Pakistan, Chiny, Tajwan, Indie, Sri Lanka, Bangladesz, Nepal, Bhutan, Mjanma, Laos, Tajlandia, Wietnam, Kambodża, Malezja, Singapur, Brunei i Indonezja)^[8]^[9].

Charakterystyka edytuj

Węże z tego rodzaju prowadzą naziemny tryb życia, są aktywne nocą. Polują przeważnie na inne węże, uzupełniając pokarm jaszczurkami, żabami i małymi ssakami. Samice są jajorodne i opiekują się jajami aż do wyklucia młodych. Jad tych węży jest bardzo niebezpieczny, zawiera dużo neurotoksyn. Śmierć następuje zwykle na skutek porażenia układu oddechowego.

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Bungarus: tel. baṅgāru „złoty”^[2].
Pseudoboa: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”^[10]; rodzaj Boa Linnaeus, 1758. Gatunek typowy: Pseudoboa fasciata Schneider, 1801.
Aspidoclonion (Aspidoclonium): gr. ασπις aspis, ασπιδος aspidos „tarcza”^[11]; κλωνιον klōnion „gałązka”, zdrobnienie od κλων klōn, κλωνoς klōnos „gałąź”^[12]. Gatunek typowy: Bungarus semifasciatus Boie, 1827 (= Coluber candidus Linnaeus, 1758).
Megaerophis: gr. μεγαιρω megairō „zaczarować”^[13]; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”^[14]. Gatunek typowy: Megaerophis formosus J.E. Gray, 1849 (= Bungarus flaviceps Reinhardt, 1843).
Xenurelaps: gr. ξενος xenos „obcy, dziwny”^[15]; ουρα oura „ogon”^[16]; ελοψ elops, ελοπος elopos „niemy”, tu w znaczeniu „jakiś rodzaj węża”^[17]. Gatunek typowy: Elaps bungaroides Cantor, 1839.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]:

Bungarus andamanensis Biswas & Sanyal, 1978
Bungarus bungaroides (Cantor, 1839) – niemrawiec górski^[18]
Bungarus caeruleus (Schneider, 1801) – niemrawiec indyjski^[18]
Bungarus candidus (Linnaeus, 1758) – niemrawiec malajski^[18]
Bungarus ceylonicus (Günther, 1864 – niemrawiec cejloński^[18]
Bungarus fasciatus (Schneider, 1801) – niemrawiec pospolity^[19]
Bungarus flaviceps Reinhardt, 1843 – niemrawiec żółtogłowy^[18]
Bungarus lividus Cantor, 1839
Bungarus magnimaculatus Wall & Evans, 1901
Bungarus multicinctus Blyth, 1861 – niemrawiec prążkowany^[18]
Bungarus niger Wall, 1908
Bungarus persicus Tin, Nilson, Mobaraki, Hooseini & Dehgannejhad, 2014
Bungarus sindanus Boulenger, 1897
Bungarus slowinskii Kuch, Kizirian, Nguyen, Lawson, Donnelly & Mebs, 2005
Bungarus suzhenae Chen, Shi, Vogel, Ding & Shi, 2021
Bungarus walli Wall, 1907

Uwagi edytuj

↑ Nie Schneider, 1801.

Przypisy edytuj

↑ Bungarus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b F.M. Daudin. Caracteres des vingt - trois genres qui composent Vordre des Ophidiens. „Magasin Encyclopédique”. 8 Année. 5, s. 434, 1803. (fr.).
↑ N.M. Oppel. Suite du I^er. memoire sur la classification des reptiles. „Annales du Muséum d’Histoire Naturelle”. 16 (95), s. 378, 390, 1810. (fr.).
↑ J.G. Wagler: Descriptiones et icones amphibiorum. Monachii, Stuttgartiae et Tubingae: Sumtibus J.G. Cottae, 1828, s. tab. ii. (łac.).
↑ Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 4. (łac.).
↑ J.E. Gray. Description of three new genera and species of snakes. „The Annals and Magazine of Natural History”. Second Series. 4, s. 247, 1849. (ang.).
↑ A.C.L.G. Günther: The reptiles of British India. London: Pub. for the Ray society by R. Hardwicke, 1864, s. 345. (ang.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Bungarus. The Reptile Database. [dostęp 2021-07-15]. (ang.).
↑ R. Midtgaard: Bungarus. RepFocus. [dostęp 2019-08-18]. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 187.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 24.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 54.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 133.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 154.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 253.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 247.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 80.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f W. Jaroniewski: Jadowite węże świata. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1984, s. 39, 40. ISBN 83-02-00977-6. (pol.).
↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 409. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia edytuj

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

[a-3] Nie Schneider, 1801.

[itis-1] Bungarus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Daudin-2] F.M. Daudin. Caracteres des vingt - trois genres qui composent Vordre des Ophidiens. „Magasin Encyclopédique”. 8 Année. 5, s. 434, 1803. (fr.).

[Oppel-4] N.M. Oppel. Suite du I^er. memoire sur la classification des reptiles. „Annales du Muséum d’Histoire Naturelle”. 16 (95), s. 378, 390, 1810. (fr.).

[Wagler-5] J.G. Wagler: Descriptiones et icones amphibiorum. Monachii, Stuttgartiae et Tubingae: Sumtibus J.G. Cottae, 1828, s. tab. ii. (łac.).

[Agassiz-6] Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 4. (łac.).

[Gray-7] J.E. Gray. Description of three new genera and species of snakes. „The Annals and Magazine of Natural History”. Second Series. 4, s. 247, 1849. (ang.).

[Günther-8] A.C.L.G. Günther: The reptiles of British India. London: Pub. for the Ray society by R. Hardwicke, 1864, s. 345. (ang.).

[Uetz&Hallermann-9] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Bungarus. The Reptile Database. [dostęp 2021-07-15]. (ang.).

[repfocus-10] R. Midtgaard: Bungarus. RepFocus. [dostęp 2019-08-18]. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=217_187]-11] Jaeger 1944 ↓, s. 187.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=54_24]-12] Jaeger 1944 ↓, s. 24.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=84_54]-13] Jaeger 1944 ↓, s. 54.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=163_133]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 133.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=184_154]-15] Jaeger 1944 ↓, s. 154.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=283_253]-16] Jaeger 1944 ↓, s. 253.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=277_247]-17] Jaeger 1944 ↓, s. 247.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=110_80]-18] Jaeger 1944 ↓, s. 80.

[Jaroniewski-19] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f W. Jaroniewski: Jadowite węże świata. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1984, s. 39, 40. ISBN 83-02-00977-6. (pol.).

[pwn-20] Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 409. ISBN 83-01-14344-4.

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]