Cenote
Cenote [seˈnoˌte], z języka maya dzonot – rodzaj naturalnej studni krasowej utworzonej w skale wapiennej, występujący szczególnie często na półwyspie Jukatan w Meksyku. Są one połączone z podziemnymi zasobami wody gruntowej i niekoniecznie posiadają lustro wodne widoczne na powierzchni, lecz najbardziej znane są duże, otwarte cenotes, takie jak w Chichén Itzá.
Woda w cenote często jest bardzo czysta, przefiltrowana przez podłoże wapienne.
Cenote w kulturze MajówEdytuj
Ze względu na ograniczone opady i brak rzek, cenotes były dla Majów podstawowym źródłem wody i to przez cały rok. Duże miasta, takie jak Chichén Itzá budowano więc wokół tych naturalnych studni. Niektóre z nich pełniły również ważną rolę rytualną, związaną z kultem boga deszczu i wody Chaaka. Wierzono, że studnie te prowadzą w zaświaty. Dokonywano również ofiar z ludzi. Znaleziska archeologiczne obejmują zarówno liczne szkielety jak i przedmioty związane z kultem.
BibliografiaEdytuj
- Bernardino de Sahagún: Rzecz z dziejów Nowej Hiszpanii, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2007, ISBN 978-83-89637-46-8
- Justyna Olko, Meksyk przed konkwistą, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010, ISBN 978-83-06-03237-6, OCLC 751516689.
- Tadeusz Łepkowski, Historia Meksyku, Wrocław [etc.]: Ossolineum, 1986, ISBN 83-04-02182-X, OCLC 835902478.